10Haber antik kentleri geziyor: Knidos’dan Halikarnassos’a
1071’de Selçuklu ve Bizans ordularının karşı karşıya geldiği Malazgirt Savaşı dünya tarihinde önemli bir yere sahip. Türklerin Anadolu’da ilerleyişinin önünü açacak bir zaferle sonuçlanan savaş Bizans’ın Küçük Asya’daki gerileyişini de hızlandırmıştı. Aradan geçen yaklaşık bin yılın sonunda savaşın gerçekleştiği alanın tespiti için arkeolojik çalışmalar devam ediyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteklediği, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Muş Alparslan Üniversitesi iş birliğinde 2020’de başlatılan “Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi” kapsamında bu yıl da çalışmalara başlandı. Ahlat Müzesi başkanlığınca yürütülen çalışmalarda 42 akademisyen 1071’deki zaferin kazanıldığı alanı tespit etmek için titiz şekilde çalışıyor.Yüzey araştırmalarını tamamlayan ekip Afşin Mahallesi’ndeki alanda başlattıkları kazılarda içinde beş mezar olan yedi metre genişliğinde yeni bir anıtsal mekana ulaştı.
Projenin bilimsel danışmanı Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik Malazgirt Savaşı’nın noktasal olarak yerini tespit etmek için beş yıldır kazı yaptıklarını söyledi. Çalışmalara 12 üniversiteden akademisyenin katıldığını anlatan Çevik “Türkiye’deki en geniş, ilk kapsamlı savaş alanı arkeolojisini yürütüyoruz. Büyük zaferin yerini gerçek zaman ve gerçek mekana bağlı olarak tespit etmeyi amaçlıyoruz. Hem savaşın izini teşkil eden metal objelere hem de savaşın yol açtığı insan kayıplarına yönelik çalışma yapıyoruz. Şu an kazı yaptığımız alan savaşın insan kayıplarına ilişkin olduğunu düşündüğümüz bir alan” dedi.
Bu yıl yeni ortaya çıkardıkları bir mekanda çalışmaları yoğunlaştırdıklarını anlatan kazı başkanı Prof. Dr. Adnan Çevik şunları kaydetti: “Burası en ilginç gördüğümüz alan. Çünkü güçlü bir mimari yapıyla çevrelenen beş mezarın kapaklarına ulaştık. Burası daha çok anıtsal duran bir yer. Henüz kapakları açmadığımız için neyle karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Dikkatimizi çeken bir mevki. Hedefimiz Selçuklu Şehitliği olup olmadığını belirlemek. Bugüne kadar yaklaşık 650 metal obje Ahlat Müzesi’ne teslim edildi. Bunların içinde ok ve mızrak uçları, kılıç parçaları, kamalar, balta, gür başları gibi pek çok değişik ebatta savaş objesi var. En önemlisi de Bizans İmparatoru Diyojen’in baskı mührü. 38 gramlık kurşun bir mühür. Savaşın burada olduğunu belgeleyen deliller bunlar. Dolayısıyla bu çalışmalar neticesinde Malazgirt Savaşı’nın yerinin nokta olarak tespiti hedefine ulaşmaya çalışıyoruz.”
Kazı Saha Sorumlusu uzman arkeolog Muhammed Dolmuş da kazıda birçok mezar kalıntısına rastladıklarını söyledi. Buluntuları laboratuvarda incelediklerini belirten Dolmuş şöyle konuştu: “Yaptığımız kazılarda şimdiye kadar rastlamadığımız bir anıtsal mimariyle karşılaştık. Bu anıtsal mimari yaklaşık 7 metre boyutlarında, kare bir yapıya sahip. Bu anıtsal mimarinin içinde şimdiye kadar beş mezar tespit ettik. Bu mezarlarımızın da açılmasıyla çalışmalarımızı bu yıl için tamamlamayı düşünüyoruz.”