Trump ilk önseçim tartışmasına katılmayacak: ‘Halk beni zaten tanıyor’
Demokratların ve bağışçılarının haftalardır devam eden baskısına boyun eğen Biden başkan adaylığını geri çekti. Başkan yarışta destekleyeceği kişinin Başkan Yardımcısı Harris olduğunu açıkladı. Peki bundan sonra ne olacak?
İleri yaşının dört yıl daha iktidarda kalmasını engelleyeceği Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump ile tartışmasından sonra iyice netleşen ABD Başkanı Joe Biden adaylıktan çekildiğini bir mektupla açıkladı. Resmi sosyal medya hesabından “Çekilmem partimin ve ülkemin yararına olacaktır” diye yazan Biden bu hafta halka sesleneceğini ve kalan vaktinde “başkan olarak yapması gerekenlere odaklanacağını” söyledi. Biden yarışta destekleyeceği ismin Başkan Yardımcısı Kamala Harris olacağını söyledi.
Biden’ın yarıştan çekilme kararı eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi gibi önde gelen Demokratlar ve partinin büyük bağışçılarının haftalardır çekilmesi için yaptığı baskıların üstüne geldi. Bu süreçte oyuncu George Clooney bile New York Times’da kaleme aldığı köşe yazısında “Biden’ı severim ama artık çekilme vakti geldi” diye yazdı.
Sosyal medyada yayınlanan mektubunda “Başkanınız olarak hizmet etmek benim için hayatımın en büyük onuru oldu. Her ne kadar kazanacağımı düşünsem de görev süremin geri kalanında sadece başkan olarak görevlerimi yerine getirmenin hem partim hem de ülkenin yararına olacağına inanıyorum” dedi. “Bu zamana kadar çalışmalarına destek olduğu için” Harris’e teşekkür eden lider önce halef olarak Harris’i göstermedi. Ama sonra ikinci bir paylaşım daha yapan Biden halefi olarak desteklediği kişinin Harris olduğunu söyledi. Biden “Demokratlar bir araya gelip Trump’ı yenmenin zamanı geldi” diye yazdı. Mektubun tamamı şöyle:
Sevgili Amerikalılar,
Son üç buçuk yılda ulus olarak büyük ilerleme kaydettik.
Bugün Amerika dünyanın en güçlü ekonomisine sahip. Yaşlıların reçeteli ilaçlarının maliyetini düşürmek ve rekor sayıda Amerikalıya sağlık hizmetlerini uygun fiyatlarda sunmak gibi adımlarla ülkemizi yeniden inşa etme konusunda tarihi yatırımlar yaptık. Zehirli kimyasallara maruz kalan bir milyon gaziye kritik derecede ihtiyaç duydukları bakımı verdik. 30 yıl sonra ilk kez silah güvenliği yasasını meclisten geçirdik. İlk kez Yüksek Mahkeme’ye Afrikalı-Amerikan bir kadın atadık. Ve dünya tarihinin en dikkate değer iklim mevzuatını meclisten geçirdik. Amerika’nın liderlik pozisyonu, tarihte hiç olmadığı kadar iyi bir konumda.
Bunlardan hiçbirinin siz Amerikan halkı olmadan yapılamayacağını biliyorum. Birlikte yüzyılda bir görülen bir pandeminin ve Büyük Buhran’dan bu yana en kötü ekonomik krizin üstesinden geldik. Demokrasimizi bozulmadan koruduk. Ve dünya genelinde ittifaklarımızı canlandırarak güçlendirdik.
Başkanınız olarak hizmet etmek hayatımın en büyük şerefi oldu. Aslında yeniden seçilme niyetinde olsam da hem partimin hem de ülkemin çıkarları için adaylıktan çekilerek kalan görev süremi sadece başkanlığa odaklanarak geçirmenin daha iyi olacağına inanıyorum.
Bu hafta kararımın detaylarını açıklamak için ulusa sesleniş konuşması yapacağım.
Şimdilik, yeniden seçilmem için çok çalışan herkese en içten teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Tüm bu çalışmalarda olağanüstü bir partner olan Başkan Yardımcısı Kamala Harris’e teşekkür ederim. Ve bana duyduğunuz inanç ve güven için Amerikan halkına en içten minnetlerimi sunarım.
Bugün inanmaya devam ettiğim şey şudur: Amerika’nın tek yürek olduğunda başaramayacağı hiçbir şey yok. Sadece Amerika Birleşik Devletleri olduğumuzu hatırlamamız yeterli.
Biden her ne kadar kendi adayının Harris olduğunu söylese de bazı Demokratlar partinin 19 Ağustos’ta başlayacak Ulusal Kongre öncesinde yarış önerdi. ABD’de ilk defa bir başkan adayı seçimlere bu kadar az bir süre kala adaylıktan çekiliyor. Demokratların bir ay içinde yeni adaylarını belirlemesi, dört ay içinde de seçmenleri Trump’a karşı kendilerine oy vermesi için ikna etmesi gerekecek.
Ülkede yıllar sonra ilk kez bir aday ön seçimlerde değil de kurultayda belirlenecek olabilir. Bununla birlikte Demokratların bir kısmı Harris’in adaylığını desteklediklerini belirtmeye başladı bile. Bunlar arasında New York Temsilcisi Jamaal Bowman ve Florida Temsilcisi Debbie Wasserman Schultz da var. Partinin önde gelen isimleri New York Senatörü Chuck Schumer, New York Temsilcisi Hakeem Jeffries ve eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ise Harris konusunda sessiz.
Eski ABD Başkanı Bill Clinton ve eşi, 2016 başkanlık yarışında Trump’ın da rakibi olan Hillary Clinton da Harris’i destekleyeceklerini açıkladı. Eski Başkan Barack Obama da Biden’ı aldığı karardan dolayı tebrik etti. Ancak Harris’i destekleyip desteklemediği konusunda herhangi bir açıklama yapmadı. Obama’nın yazılı açıklamasında “Partimizin liderlerinin olağanüstü bir aday seçeceklerine yürekten inanıyorum” dedi.
Olur da Harris oybirliğiyle aday seçilmezse yapılacak yarışta yer alabilecek birçok potansiyel isim var. Harris dışında öne çıkan diğer potansiyel adaylar Michigan Valisi Gretchen Whitmer, Pensilvanya Valisi Josh Shapiro, California Valisi Gavin Newsom, Illinois Valisi JB Pritzker ve Kentucky Valisi Andy Beshear. Diğer potansiyel adaylar arasında Ulaştırma Bakanı Pete Buttigieg, Minnesota Senatörü Amy Klobuchar ve New Jersey Senatörü Cory Booker da var.
Biden ve Harris ikilisi son iki yılda 100 milyonlarca dolar bağış topladı. Bu para Biden kampanyasına, Demokrat Ulusal Komite’ye ve Demokrat gruplara tahsis edildi. 30 Haziran itibariyle bu kuruluşlarında elinde toplam 240 milyon dolar nakit para vardı. Bu paranın çoğunu bir sonraki başkan adayı kullanabilir. Bununla birlikte bir istisna var. Biden-Harris kampanyası tutarı 30 Mayıs itibariyle 91 milyon dolar. Harris aday olursa parayı o kullanacak. Başka biri başkan adayı olarak seçilirse para bağışçılara iade edilebilir ya da Demokrat adayın kullanabileceği federal bir bağış organizasyonuna aktarılabilir.
Biden’ın adaylıktan çekilmesi için baskı yapan Demokrat bağışçılar Biden’ın kararını övdü. Yeni bir aday belirlenmesi için bastıran bağışçıların başında gelen girişimci Gideon Stein, Biden’ı “gerçek bir Amerikan kahramanı” olarak niteledi ve aldığı kararın başkanlık yarışında Demokratların zaferinin önünü açacağını söyledi. Leadership Now Project grubunun CEO’su Daniella Ballou-Aares Biden’ın kararını George Washington’ın kararıyla karşılaştırarak bunun “özverili liderlik için tarihi bir emsal” olduğunu belirtti.
Biden’ın kenara çekilmesi için çağrı yapan ilk büyük bağışçılardan Netflix CEO’su Reed Hastings, Harris’i desteklediğini açık açık söylemedi ama Biden’ın kararından memnun olduğunu New York Times’a gönderdiği e-posta’da “Artık umudumuz var. Demokrat delegelerin seçimlerde kritik öneme sahip kararsız eyaletlerde kazanma potansiteli olan bir aday seçmesi gerekiyor. Teşekkürler Joe Biden” sözleriyle ifade etti.
Milyarder risk sermayedarı ve Demokratların en büyük bağışçılarından biri olan Vinod Khosla, adaylar arasında yarış görmek istediğini söyledi ve beğendiği bazı adayların Pensilvanya Valisi Josh Shapiro ve Michigan Valisi Gretchen Whitmer olduğunu söyledi. Demokrat Parti’nin en büyük bağışçısı olan George Soros’un veliahtı Alex Soros, Harris’i desteklediğini söyledi.
Harris açıklamasında olası bir hızlı ön seçimde aday adayı olacağını vurguladı. Başkan yardımcısı, Biden’ın duyurusundan yaklaşık bir saat sonraki açıklamasında tam olarak şunları söyledi:
Amerikan halkı adına Joe Biden’a Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak gösterdiği olağanüstü liderlik ve ülkemize yıllarca verdiği hizmetlerden dolayı teşekkür ederim. Onun miras bıraktığı başarının modern Amerikan tarihinde bir benzeri yoktur, iki dönem görev yapmış pek çok başkanın mirasını gölgede bıraktı.
Başkan yardımcısı olarak hizmet etmek benim için büyük bir şereftir. Başkan Biden’a, Dr. Biden’a ve tüm Biden ailesine çok minnettarım. Biden’ı ilk olarak oğlu Beau aracılığıyla tanıdım. Eyaletlerimizin başsavcıları olarak birlikte çalıştığımız dönemler arkadaş olmuştuk. Birlikte çalışırken Beau bana babasını anlatırdı. Nasıl baba olduğunu. Ve Beau’nun babasına saygı duymasını sağlayan nitelikler, Joe’nun başkanlığı boyunca gördüğüm niteliklerin aynısı: Dürüstlüğü ve doğruluğu, kocaman kalbi ve hem inancına hem de ailesine olan bağlığı, ülkemize ve Amerikan halkına duyduğu sevgi.
Biden bu özverili ve vatansever tavrıyla görevde olduğu süre boyunca yaptığını yapıyor: Amerikan halkını ve ülkemizi her şeyin üstünde tutuyor.
Başkanın desteğini almaktan onur duyuyorum, niyetim aday olabilmek. Yıl boyunca ülkeyi dolaşırken Amerikalılarla bu kritik seçimdeki tercihlerini konuştum. Önümüzdeki günlerde, haftalarda da bunu yapmaya devam edeceğim. Donald Trump’ı ve onun radikal Proje 2025 gündemini yenmek için Demokrat Parti’yi ve ulusumuzu birleştirmek için elimden gelen her şeyi yapacağım.
Seçime kadar 107 günümüz var. Birlikte mücadele edeceğiz. Ve birlikte kazanacağız.
Trump kendi sosyal medya platformu Truth Social’dan “Biden başkanlık için aday olmaya ve bu görevde hizmet etmeye uygun değildi. Hiçbir zaman da olmadı” diye yazdı. Biden’ın “doktorları ve medya” aracılığıyla hem fiziksel hem de akıl sağlığı durumunu sakladığını iddia eden Trump “Başkanlığı döneminde yaptıkları nedeniyle büyük acılar çekeceğiz ama verdiği zararı çabucak telafi edeceğiz” dedi.
Trump’ın başkan yardımcısı adayı Ohio Senatörü J.D. Vance ise, “Başkan Trump ve ben, Demokratların başında kim olursa olsun Amerika’yı kurtarmaya hazırız” dedi. Vance, Cumhuriyetçilerin Biden yönetimine yönelttiği eleştirilerin yeni hedefinin Harris olacağına işaret edecek şekilde, göç ve enflasyon konusunda yaşanan sorunların her birinde Harris’in de hükümette olduğunu hatırlattı.
Bağımsız başkan adayı Robert F. Kennedy Jr. ise X’teki paylaşımında Biden’ın kararını övdü. Demokrat Parti’ye “Başkan Biden’ın yerine geçmesi için son derece sevimsiz başkan yardımcısının adaylık sürecine hile karıştırmasını önleyerek” yeni bir aday için “açık” bir yarış yapılması çağrısında bulundu. Kennedy Jr. “Eğer bunu en başta yapmış olsalardı Demokrat Parti’den ayrılmak zorunda kalmazdım” dedi.
Biden sadece iki hafta önce Demokratlara meydan okuyarak “Donald Trump’ı yenebilecek en doğru isim olduğumu düşünmesem kesinlikle yeniden seçime girmezdim. Çekilmemi istiyorlarsa kurultayda karşıma çıksınlar” demiş, aday olmasını engelleyecek hiçbir sağlık sorunu yaşamadığını belirtmişti. “Yalnızca yüce Tanrı izin verirse adaylıktan çekilirim” de diyen Biden sonra “Doktorlar çekil derse çekilirim” diyerek açık kapı bırakmıştı. Üstünden bir gün geçmeden de Covid-19 olduğu ortaya çıkmıştı.
Biden’ın adaylıktan çekilmesine eleştiriyle yaklaşan Cumhuriyetçiler de vardı. Bunlardan biri Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’dı. Johnson Biden’ın adaylığını yeniden koyamayacak durumdaysa görevinden istifa etmesi gerektiğini “Joe Biden başkanlık için aday olmaya uygun değilse başkan olarak hizmet etmeye de uygun değildir” dedi.