Dünyada ilk: Bir orangutan şifalı bitkiyle yarasını tedavi etti

İnsanların geçmişte de bugün de şifalı bitkilere düşkünlüğünü biliyoruz. Yeri geliyor öksürüğümüz için zerdeçal kullanıyoruz, yeri geliyor mide bulantısını geçirmek için papatya çayı içiyoruz. Ama yeni bir gözleme göre orangutanlar da şifalı bitkilere bizim kadar hevesli.

Scientific Reports’ta dün yayınlanan bir makaleye göre erkek bir Sumatra orangutanı olan Rakus, yüzündeki yarayı Akar Kuning adındaki zayıf gövdeli bir bitkinin yapraklarını çiğneyip suyunu yaranın üstüne sürerek kendini tedavi etti. Bilim insanları Rakus’un kullandığı bitkilerin geleneksel tıpta dizanteri, diyabet ve sıtma gibi hastalıkların tedavisinde kullanıldığını söylüyor. Araştırmacılar bu olaya Endonezya’nın Gunung Leuser Ulusal Parkı’ndaki Suaq Balimbing araştırma alanında gözlemledi.

Akar Kuning. Fotoğraf: Saidi Agam/Suaq Project/PA

Diğer yabancı primatların şifalı olduğu bilinen bitkileri yuttukları, çiğnedikleri ya da derilerine sürdükleri bilinen bir gerçek ancak bilim insanları bunların yeni açılmış bir yarayı tedavi etmek için kullanıldığını daha önce hiç görmemişti. Ekip Rakus’un yarayı tedavi etmek için bilinçli olarak bitkiyi kullandığına ve bu işlemin birkaç dakika sürüp tekrar tekrar yaraya uygulandığına inanıyor.

Araştırmacılar Rakus’un büyük olasılıkla başka bir erkek orangutanla kavga ederken yaralandığına inanıyor ki bu da bölgede nadir rastlanan bir şey. Çünkü parkta yiyecek bulmak da kolay, orangutanların birbirlerine gösterdiği tolerans da. Böyle bir ortamda orangutanların yaralanmasına çok nadir rastlanıyor, araştırmacıların yaralara nasıl tedavi uygulandığına dair gözlem yapmak için çok fırsatı olmuyor.

Bilim insanları orangutanın bitkiyle beslenirken yanlışlıkla yarasına dokunmuş olabileceğini düşünüyor. Bitkinin ağrı kesici etkisini görünce de davranışı tekrarlamış olabilir. Bir diğer olasılık da Rakus’un doğduğu bölgedeki orangutanlardan yarasını nasıl tedavi edebileceğini öğrenmiş olması.

Araştırmanın başyazarı ve Mac Planck Hayvan Davranışları Enstitüsü’nde doktora sonrası araştırmacı olan Isabelle Laumer, CNN International’a verdiği demeçte yara tedavisinin insanlar ve orangutanların paylaştığı ortak atadan kaynaklanabileceği ihtimalini gündeme getirdiğini söylüyor.

Bu davranışın tekrarlanıp tekrarlanmadığını görmek için bölgedeki diğer yaralı orangutanları yakından gözlemlemeyi planladıklarını söyleyen Laumer, “Farklı olmaktan ziyade benzeriz. Bu çalışmanın vahşi doğada tehlike altındaki orangutanların durumu hakkında farkındalık yaratmasını umuyoruz” dedi.

Tayland’a kaçırılan 3 orangutan 7 yıl sonra memleketlerine döndü