ABD’de bir insan inekten kuş gribi kapmış

Son yıllarda yeniden atağa geçen kuş gribinin Antarktika’ya kadar uzanması ve hem kutup ayılarını hem de penguenleri öldürmesi hastalığın sadece kümes hayvanları ile sınırlı olmadığını gözler önüne serdi. ABD’yi son zamanlarda geren konu da kuş gribine ineklerde de rastlanması. Teksas’ta dün en az bir kişiye enfekte olduğu düşünülen ineklerle temasa geçtikten sonra kuş gribi teşhisi konduğu açıklandı.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne göre hastanın esas semptomu konjonktivitti ve şu anda antiviral bir ilaçla tedavi ediliyor. Açıklanana göre durumu da iyi. Virüsün Kuzey Amerika kuşlarında görülen bir grip türü olan H5N1’in aynısı olduğu belirtiliyor. Bu ABD’de insanlarda görülen ikinci H5N1 vakası. İlki 2022 yılında bildirilmişti. Uzmanlar halkın geneli için riskin düşük olduğunu söylese de henüz cevaplanmamış bazı sorular var.

Hayvanların kuş gribi kaptığını öğrenmek endişe yaratsa da bir insana bu hastalığın bulaştığını öğrenmek endişenin boyutunu bir kat daha artırdı. Ama ABD’li yetkililer şimdiye kadar virüsün insanlar arasında daha kolay yayılmasına neden olacak şekilde geliştiğine dair herhangi bir işaret olmadığını söyledi.

Tarım Bakanlığı geçen hafta hem Teksas hem de Kansas’taki inek sürülerinde kuş gribine rastlandığını açıklamıştı. Daha sonra Michigan’daki başka bir sürüde de hastalığın baş gösterdiği belirtilmişti. İlk değerlendirmeler New Mexico ve Idaho’daki ineklerin de enfekte olabileceğini gösteriyor.

Kuş gribi

Kuş gribi adı üstünde önce kuşlarda görülen bir virüs. Yeni vakalarda karşımıza çıkan versiyonu ise ilk olarak 1996 yılında Çin’deki kazlarda, sonra da 1997 yılında Hong Kong’daki insanlarda tespit edildi.

Avrupa’da 2020 yılında yeni ve hastalık yapma olasılığı son derece yüksek bir H5N1 tipi ortaya çıktı ve hızla dünyaya yayıldı. Türkiye de bu konuda bir istisna sayılmaz. Son olarak geçen yıl mart ayında çıkan haberlerde yumurta üretiminin yoğun olduğu Afyonkarahisar ve Denizli’de 6.5 milyon kanatlı hayvanın itlaf edildiği yazıyor.

Kuş gribi ortaya çıktığından beri insanlar üzerinde Covid-19 ölçeğinde bir salgın görünmedi. Bu da virüsün henüz insanlar arasında etkili bir şekilde yayılacak şekilde mutasyona uğramadığı anlamına geliyor. Şimdiye kadarki vakaların çoğu kuşlarla uzun süreli ve doğrudan temas sonucu ortaya çıkmıştı.

Memeliler için daha tehlikeli bir hale gelebilir

Penguen ve kutup ayılarının ölüm haberini alsak da inekler bu hastalığı nispeten hafif atlatıyor gibi. Tedaviye yanıt vermeleri de üreticiler için iyi haber. ABD Tarım Bakanlığı geçen haftaki açıklamasında kuş gribi kapan kümes hayvanlarında standart prosedür olan “itlaf”ın inekler için uygulanmayacağını söyledi.

Şimdi gelelim hastalığın inekler arasında nasıl yayıldığına. ABD Savunma Bakanlığı cuma günkü açıklamasında inekler arasında bulaşının göz ardı edilemeyeceğini belirtti. Bazı bilim insanları ise inekten ineğe bulaşının olmamasına şaşıracaklarını belirtiyor. Ancak bu durum daha da endişe verici olabilir.

Virüsler inekler arasında kolayca yayılıyorsa daha büyük ve uzun vadeli salgınlar ortaya çıkabilir. Aynı zamanda virüs, memeli konakçılara uyum sağlamak için daha fazla fırsata sahip olacak ve mutasyon geçirmeye uygun zemin hazırlanmış olacak ki insanlar için asıl tehlike bu noktada başlıyor.

Bu arada ABD’de bu konu büyük bir tartışma konusu olsa da henüz Türkiye’deki yetkililer ineklerde kuş gribi görüldüğüne dair herhangi bir açıklama yapmadı.

Kuş gribi belası Antarktika’ya dayandı, ilk penguen öldü