İzlanda’da bir ay içinde ikinci kez volkan patladı

İzlanda’nın güneybatısı geçen ay yerin altından yukarı doğru tırmanan magmanın yeryüzüne ulaşmasıyla volkanik patlama yaşadı. Bu patlama öncesinde de yüzlerce deprem oldu, yerlerde yarıklar oluştu, binlerce kişi evini terk etmek zorunda kaldı. Ancak bölgenin çilesi bitmiş sayılmaz. 19 Aralık’taki ilk volkanik patlamadan bu yana bugün bir patlama daha yaşandı.

İzlanda polisi kasım ayında tahliye edilen ancak ilk patlamadan sonra evlerine geri dönen Grindavík balıkçı kasabasının sakinlerine cumartesi günü yeni bir uyarı yaptı ve pazartesi gecesine kadar evlerini terk etmelerini söyledi. Grindavik sakinleri 11 Kasım’da bölgeyi apart topar boşaltmış, bekleyiş uzayınca telaş içinde geride bıraktığı evcil hayvanlar dahil ihtiyaç duydukları şeyleri almaları için kısa süreliğine evlerine geri dönmelerine izin verilmişti.

Ülkenin Sivil Koruma Ajansı cumartesi günkü açıklamasında yeni tahliye emrinin önümüzdeki üç hafta için geçerli olacağını söyledi. Emrin tek istisnası yetkililerin resmi işlerini yürütmesi ve sakinlerin “değerli eşyalarını yanlarına alması için kısa süreyle bölgeye girmesi” olacak.

Ne var ki yeni patlama tahliye için verilen süreden önce gerçekleşti. Yetkililer bölgedeki tehlike alarmını yükseltirken durumu izlemek üzere İzlanda Sahil Güvenlik helikopteri bu bölgeye intikal etti. İzlanda Meteoroloji Kurumu’na göre Grindavik yakınlarındaki bölgede pazar günü en az 200 deprem oldu. Sivil Koruma Ajansı magma seviyesinin aralık ayındaki önceki patlamanın benzeri olduğuna söylüyor. Ancak bu yeni patlamanın lavları öncekine göre daha güneye ulaşabilir. Bu da Grindavik’in muhtemel tehlike altında olduğunu gösteriyor.

BREAKING: A volcano in Iceland erupted after hundreds of earthquakes shook the Reykjanes peninsula, prompting evacuations in a town near where a fissure opened up and spewed lava last month

pic.twitter.com/cHWrBl5AzM

— Insider Paper (@TheInsiderPaper) January 14, 2024

İzlanda’nın başkenti Reykjavik’in yaklaşık 70 kilometre güneybatısında, Reykjanes yarımadasında yer alan Grindavík haftalarca depremle sarsıldıktan sonra yerden lav fışkırmalarına ve gökyüzüne yükselen duman bulutlarına sahne oldu. Bölge sakinleri bu sahne yaşanana kadar bölgeyi çoktan terk etmişti. Volkan bilimci Andrews o zaman Washington Post’a verdiği demeçte, “İzlandalılar ülkelerinin dinamik ve değişken volkanik doğasına o kadar hakim ki hepsi neler olup bittiğini biliyor. Genelde afetlerde insanları evlerini terk etmeye ikna etmek çok zor iştir. Ancak burada yetkililerin insanları buna ikna etmesine gerek kalmadı. Herkes durumun kritikliğinin farkında. Bu da iç rahatlatıyor” demişti.

Grindavik güvenlik önlemi olarak kapatılan ülkenin meşhur Blue Lagoon kaplıcasına da çok uzak sayılmaz. İzlanda Cumhurbaşkanı Gudni Johannesson o zamanki açıklamasında patlamanın ne kadar hasara yol açacağının belli olmadığını söyleyerek önceliğinin insan hayatını kurtarmak olduğunu, ancak yetkililerin yapıları korumak için elinden geleni yapacağını söylemişti.

İzlanda’da aktif halde 32’den fazla volkan var. Bu nedenle ülke volkanik patlamalara alışık. Ancak bu patlamalar genelde insan nüfusunun yoğun olmadığı uzak bölgelerde meydana geliyor. Ülkenin merkezindeki Baroarbunga volkanı 2014 yılında patlamış, 84 kilometrekarelik alana yayılan dağlık alanı kaplayacak lavlar püskürtmüş ama herhangi bir topluluk hasar görmemişti.

Uzmanlar bu patlamaların, 2010’daki Eyjafjallajökull patlamasına benzer büyük kül bulutlarına yol açacacağını düşünmüyor. O zamanki patlamada havayı kaplayan küller nedeniyle yaklaşık 100 bin uçuş iptal edilmiş, bu durum 2 milyon insanı etkilemişti. Cumhurbaşkanı Johannesson sosyal medyadan yaptığı açıklamada yeni patlamanın uçuşlara engel oluşturmayacağını belirterek, “Bölgenin altyapısı tehlikede olsa da hayatlar tehlikede değil” dedi.

A new volcanic eruption began in the early morning just north of Grindavík. The town had already been successfully evacuated overnight and no lives are in danger, although infrastructure may be under threat. No interruptions to flights. For updated information follow @RuvEnglish pic.twitter.com/9mlOiMohC4

— President of Iceland (@PresidentISL) January 14, 2024

Son 50 yılın en büyüğü: İzlanda’da volkan patladı