Phaselis koylarındaki tesis inşaatları için yürütmeyi durdurma kararı

Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan ve birinci derece arkeolojik sit alanı Phaselis antik kentinin de yer aldığı Cennet Koyu ve Bostanlık Koyu’nda, halk plajı ve günübirlik tesisler için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan ihalenin sonuçlanmasının ardından inşaata başlanmıştı. Söz konusu ihaleyi, 30 Ocak 2023 tarihinde 47 milyon 737 bin 500 TL artı KDV ile İstanbul merkezli Se-Fa Restorasyon Sanayi İnşaat Ticaret Limitet Şirketi kazanmıştı.

Birçok oda, sivil toplum kuruluşu, dernek ve çevreciler, söz konusu inşaatları yargıya taşımıştı. İlk olarak, Peyzaj Mimarları Odası, projenin iptali yürütmesinin durdurulması talebi ile Antalya 3. İdare Mahkemesi’ne başvurmuştu. Mahkeme, 13 Nisan’da, telafisi güç veya imkânsız zararlar doğurabileceği gerekçesiyle projenin yürütmesinin durdurulması kararı vermişti.

Kemer ve Tekirova’da yaşayan yurttaşların ve TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi’nin ikinci olarak açtığı davada da Ankara 11. İdare Mahkemesi, 30 Mayıs 2023 tarihinde projenin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.

‘Buruk bir sevinç içindeyiz’

Phaselis’e Dokunma Hareketi tarafından yapılan yazılı açıklamada, söz konusu mahkeme kararıyla ilgili “Doğal ve kültürel miras farkındalık çabalarımızı değersizleştirmek isteyen siyasetçilere ve idarecilere güneşin balçıkla sıvanamayacağını gösterdi” değerlendirilmesi yapıldı.

Açıklama şöyle:

“Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan Phaselis Antik Kenti’nin koruma alanı sınırları içindeki iki ayrı koyda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından inşa edilen halk plajı projesiyle ilgili açılan ikinci davada da Mahkeme’den yürütmeyi durdurma kararı çıktı. Kemer ve Tekirova’da yaşayan vatandaşların ve TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi’nin açtığı davayı gören Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin 30 Mayıs 2023 tarihli kararında, Phaselis’teki inşaat projesine dayanak teşkil eden Koruma Kurulu onayının da yürütmesinin durdurulduğuna işaret edilerek, ‘İhale işlemlerinin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğurabilecek nitelikte olduğu anlaşıldığından’ itiraz yolu kapalı olmak üzere yürütmeyi durdurma kararının kabul edildiği kaydedildi.

Patara kumsalını caretta carettalara dar ettiler

‘İnşaatların zararsız olduğu tezi çürütüldü’

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Phaselis Antik Kenti’nin 1. Derece arkeolojik sit alanı statüsündeki koruma alanı sınırları içerisinde inşa ettiği iki ayrı halk plajı tesisleri için 30 Ocak 2023 tarihinde ihale yapılmıştı. İhale şartnamesine göre 60 gün yapım süresi olan 47 milyonluk proje için Alacasu ve Bostanlık koyları seçilmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı halk plajı projeleri, sit sınırlarındaki Alacasu koyunda iş makineleri kullanılarak atıksu gideri çukuru kazılması ve büfe, duş ve tuvaletlere beton temel atılması nedeniyle kamuoyunun tepkisine neden oldu. Bu tepkiler üzerine Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, beton temellerin söküleceğini ve kazık sistemiyle projeyi uygulayacaklarını açıkladı. Bakan’ın açıklaması sonrasında, beton zeminlerin bir kısmı iş makineleri ile kırılarak kaldırıldı ve kısmen değiştirilen halk plajı projelerinin inşaat çalışmalarına devam edildi.

Türkiye genelinden 100 kadar doğal ve kültürel miras duyarlılığına sahip sivil toplum örgütünün destek verdiği Phaselis’e Dokunma Hareketi olarak, halk plajları ihalesinin yürütmesini durduran mahkeme kararıyla ilgili buruk bir sevinç içindeyiz. Sevinçliyiz, çünkü Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin almış olduğu karar, aylardır ‘Phaselis’e Dokunma’ sloganı ile sürdürdüğümüz doğal ve kültürel miras farkındalık çabalarımızı değersizleştirmek isteyen siyasetçilere ve idarecilere güneşin balçıkla sıvanamayacağını gösterdi. Yapılan inşaatların ‘zararsız’ olduğu karşı tezler mahkeme kararıyla da çürütülmüş oldu. Ve bu karar Phaselis antik kenti ve çevresindeki iki koyla ilgili manipülatif haber ve paylaşımlara da bir cevap niteliğindedir.

Antalya’da inşa edilen su altı araştırma gemisi göreve başladı

‘İnşaat jandarma koruması altında tamamlandı’

Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin almış olduğu karar, davayla ilgili yapılacak bilirkişi incelemesinin tamamlanmasına ve Antalya 3. İdare Mahkemesi’nin yeni bir karar alıncaya kadar korunan alandaki yapılaşma projesinin alanda telafisi imkânsız zararlar vermesinin önüne geçmeyi amaçlıyor. Ancak henüz inşaatın başladığı günlerde açılan davalarda projenin tamamlanmasının ve korunan alanın tahrip edilmesinin ardından gelen kararlara sevincimiz buruk. Çünkü, Arkeologlar Derneği Antalya Şubesi’nin hatırlattığı gibi UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmeyi hak eden Phaselis’teki halk plajı projelerinin inşaatı, Türkiye’de benzeri görülmemiş şekilde jandarma koruması altında tamamlandı ve buradaki kültür tabakası tahrip edildi.

Bizler buradaki doğal ve kültürel mirasın nihai korunmasını ve dengeli kullanılmasını sağlayacak Phaselis Antik Kenti Yönetim Planı hazırlaması için farkındalık çabalarımızı sürdüreceğiz. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı da yasalara ve mahkeme kararına uygun davranmaya davet ederek yürütmeyi durdurma kararını sizinle paylaşıyoruz.”

Mahkeme kararı