The Economist’ten yılın ‘o’ kapağı: 2024’te bizi neler bekliyor
ABD'de seçimlere dokuz ay gibi bir süre kalmışken öne çıkan Trump ve Biden'ın geçen yılın sonunda sahip oldukları mali destek açıklandı. Biden'ın bağışları Trump'ı geçse de eski liderin yapılan bağışın 50 milyon dolarının davalara gittiği biliniyor.
ABD’de başkanlık seçimlerine dokuz ay gibi bir süre kaldı, öne çıkan adaylar mevcut başkan Joe Biden ile Cumhuriyetçilerin adayı, aynı zamanda eski ABD Başkanı Donald Trump. Trump bir yandan ön seçimler için eski Güney Carolina Valisi Nikki Haley’ye karşı mücadele verirken diğer yandan da mahkeme mahkeme dolaşarak kendisine karşı açılan davalarda ifade veriyor. Ön seçimlerde güçlü rekabetle karşılaşmayan Biden’ın esas sorunu ise bir yandan Gazze’deki savaşa karşı tutumu nedeniyle ikiye ayrılan seçmenlerini kaybetmemek için nasıl bir yol izleyeceğini belirlemek, diğer yandan da göçmen krizi nedeniyle Teksas’taki yerel yönetimin federal yönetime başkaldırısını yatıştırmak.
Federal Seçim Komisyonu verilerine göre Biden’ın kampanyası aralık ayı sonunda yaklaşık 46 milyon dolar nakit paraya ulaşırken Trump’ın kampanyası 33 milyon dolarda kaldı. New York Times bu verileri “Biden’ın Cumhuriyetçi rakibi eski Başkan Donald Trump’a karşı ezici olmasa da kayda değer miktardaki mali avantajı Demokrat tabanda şiddetli bir coşku uyandırmakta zorlanan iktidar için umut verici” diye yorumluyor.
Biden’ın kampanya ekibi iki hafta önce Iowa ön seçimlerinin ortasında toplanan en yüksek bağış rakamlarını açıkladı. Demokratik Ulusal Komite ve ona bağlı üç bağış toplama aracı 2023’ün son raporlama döneminde toplam 97.1 milyon dolar topladı ve yıl sonunda 117 milyon dolar nakit paraya sahip oldu. Bireysel bağışçılardan toplanan paranın 66.9 milyon doları Biden Victory Fund aracılığıyla geldi. Bireysel bağışçılar bu ortak fon hesabına 929 bin dolara kadar bağış yapabiliyor.
Trump kampanyasında ön seçimler için de harcama yapmak zorunda. Biden’ın ise böyle bir zorunluluğu olmadığı göz önüne alındığında Trump’a karşı mali açıdan beklendiği kadar büyük bir avantaj elde edemedi. Trump’ın seçim kampanyası ayrıca geçen yıl eski ABD liderinin karşı karşıya olduğu 91 suçlamayla mücadele etmek için seçmenlerin yolladığı bağışların 50 milyon dolarını mahkeme giderlerine ayırmak zorunda kaldı.
Geçen yıldan bu yana Trump hakkında dört dava açıldı. Bunlar çok gizli devlet belgelerini usulsüzce saklamak, 6 Ocak Kongre baskınını kışkırtmak, 2016 seçimlerinde bir erotik film yıldızına verdiği sus payını seçim harcamaları arasında göstererek vergi kaçırmak, mülklerini değerini yüksek göstermek. Ayrıca yazar E. Jean Carroll’ın açtığı ve kazandığı hakaret davası nedeniyle Trump’ın 83.3 milyon dolar ödemesi gerekiyor.
Trump özellikle seçimler yaklaşırken kendisine art arda açılan tüm bu davaların “solcuların cadı avı” olduğunu söylüyor ve bu yöntemle kendisini yıldırmaya çalıştıklarını belirtiyor. Ancak bu davalar Trump’ı yıldırmak bir yana destekçilerinin daha çok eski lider etrafında toplanmasına yol açtı. Trump’ın destekçileri her davanın ardından eski liderin kampanyasına milyonlarca dolarlık bağış yaptı.
Komisyonun paylaştığı veriler Biden’ın kampanya için topladığı paraları nasıl harcadığını gözler önüne seriyor. Liderin harcamalarının büyük bir kısmı televizyon ve dijitaldeki reklamlara gidiyor ki yalnızca üçüncü çeyrekte bunun için 16 milyon dolardan fazla para harcanmış. Raporlar Biden’ın yıl sonuna kadar kampanyanın personel sayısının 72 olduğunu gösteriyor. Ancak o zamandan bu zamana çok daha fazla kişi işe alındı. Yetkililer kampanyada şu anda 120’den fazla personelin çalıştığını söylüyor.
Biden’ın kampanya sözcüsü T.J. Ducklo “Donald Trump bağışları çeşitli giderlerine aktarırken taban destekçilerinden güç alan Biden-Harris ekibi bu seçimin sonucuna karar verecek seçmenlerle konuşmak için bu parayı harcıyor” dedi.
NYT “Ufak tefek bağışçılardan oluşan bir bağış ağı geliştirmek kampanyanın seçim döngüsünün ilerleyen zamanlarında fon toplanması için kritik önem taşıyor. Çünkü bu bağışçılar daha önce bağış göndermişse kampanyanın ilerleyen dönemlerinde ufak tefek de olsa para göndermeye devam edecektir” diyor. Öte yandan Biden’ın en büyük bağışçıları arasında yönetmen Steven Spielberg ve eşi Kate Capshaw (her biri 929 bin 600 dolar bağış yapmış), teknoloji lideri Mark Pincus (929 bin 600 dolar), yatırımcı George Soros (653 bin dolar), Google’ın eski CEO’su Eric Schmidt (500 bin dolar) ve “Grey’s Anatomy” dizisini yapan Shonda Rhimes (100 bin dolar) var.
Washington Post Trump’ın bağış kampanyasına büyük ölçüde ufak bağışçıların destek verdiğini yazıyor. Trump’ın bağış toplama komitesi her bir doların 90 sentini kampanya komitesine, 10 sentini ise Trump tarafından kurulmuş bağış toplama grubu Save America’ya aktarıyor. 2022 yılında Save America’nın hesabında 100 milyon dolar varmış ama bu fonların tükenmesine geçen yıl ramak kala Trump’ın kampanya ekibi kalanları farklı komitelere aktarmaya başladı. Bu komitelerden biri de Make America Great Again (MAGA). Bu komite 2023 yılı boyunca Save America’dan 11.8 milyon dolar almış ama meblağın neredeyse tamamı mahkeme harcamalarına aktarılmış.
Bu arada adayların maaşlarını bağış kampanyası için kullanması yasak olmasa da aldıkları mesai ücreti işveren katkısı olarak görüldüğü için ve bu işveren şirket, federal hükümet gibi bağış yapması yasak kurumlar olduğu müddetçe adayın maaşına ek olarak aldıkları parayı kullanarak bağış yapması yasak.