Ukrayna savaşının 443’üncü günü: Bahar saldırısı yaza kalmış olabilir, Zelenski Eurovision’da konuşamayacak, Putin’in anne babasının mezarına not bırakan kadın
ABD ve Fransa'nın ardından İngiltere, Rusya, Almanya ve Hindistan da vatandaşlarına "İran, İsrail, Filistin ve Lübnan topraklarına seyahat etmeme" çağrısı yaptı. İsrail ise olası saldırıya karşı "Hazırlıklıyız" dedi.
Son dönemde Tel Aviv’in Şam’da İran konsolosluğuna ait binayı vurmasıyla başlayan İran-İsrail gerilimi giderek tırmanıyor. Saldırıda ikisi general yedi İran askeri, altı sivil yaşamını yiritmişti. İran’ın misilleme hazırlığında olduğu söylenirken ABD ve İsrail zaten teyakkuza geçmişti.
İlk olarak ABD İsrail ve çevresindeki bölge için yeni seyahat yönergeleri yayımladı. ABD Dışişleri Bakanlığı, çalışanlarının İsrail’in büyük bir bölümüne seyahat etmelerini yasakladı. ABD hükümeti Gazze’de altı aydan uzun bir süre önce başlayan savaştan bu yana ilk kez çalışanlarının hareketlerini bu şekilde kısıtlamış oldu.
The U.S. issues new travel guidelines, warning that Iran will avenge the killings of senior commanders. – The State Department has barred its employees from traveling to large parts of Israel. Iran has repeatedly vowed to strike back over the de… @nytimes:https://t.co/zxjIKHRRbF
— Olav Mitchell Underdal (@omunderdal) April 12, 2024
Daha sonra da Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, Ortadoğu’daki duruma ilişkin gerçekleştirilen toplantıda, İran’daki Fransız diplomatların aile üyelerinin tahliye edilmesi talimatını verdi. Bakanlığın resmi X hesabı üzerinden yapılan paylaşımda da Fransız devlet memurlarının İran, Lübnan, İsrail ve Filistin topraklarında herhangi bir görev icra etmelerinin yasaklandığı ve vatandaşlara seyahat etmemelerinin tavsiye edildiği duyuruldu.
#TravelAdvice |🔴 In view of the risks of a military escalation in the #MiddleEast, Foreign Minister @steph_sejourne endorsed the following measures in a crisis meeting ⤵️ pic.twitter.com/0F6KjXI8mE
— France Diplomacy 🇫🇷🇪🇺 (@francediplo_EN) April 12, 2024
İngiltere da vatandaşlarına “güvenli koşullarda” İsrail ve Filistin topraklarını “terk etmeyi düşünmeleri gerektiğini” söyledi. Sonrasında Hindistan vatandaşlarına “bir sonraki duyuruya kadar İran ya da İsrail’e seyahat etmemelerini” bildirdi. Bu kervana benzer uyarıları yayımlayan Rusya ve Almanya da katıldı.
Katar, Bahreyn, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de vatandaşlarını İsrail ve Batı Şeria’yı derhal terk etmeye çağırdı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller dün düzenlediği basın brifinginde ABD’nin seyahat uyarısıyla ilgili olarak “Son birkaç gün içinde İran’ın İsrail’e karşı aleni tehditlerde bulunduğunu gördük” demişti. Miller uyarıya neden olan herhangi bir spesifik bilgi hakkında detay vermekten kaçınmıştı.
Washington’un getirdiği yeni kurallar, ABD hükümet çalışanlarının ve ailelerinin Tel Aviv, Kudüs ve Beersheba metropol bölgeleri dışındaki yerlere seyahat etmelerini bir sonraki duyuruya kadar “tedbir amacıyla” yasaklıyor. Dışişleri Bakanlığı ABD personelinin kişisel seyahatleri için bu bölgeler arasında hareket edebileceğini söyledi.
ABD’li yetkililer de Ortadoğu’daki en üst düzey Amerikan askeri komutanı, ABD Merkez Kuvvetler’in (CENTCOM) başındaki isim olan General Michael E. Kurilla‘nın İran’ın olası misillemesine verilecek yanıtı koordine etmek üzere İsrail ‘e gittiğini duyurmuştu.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, General Kurilla ile görüştükten sonra yaptığı açıklamada “Düşmanlarımız İsrail ve ABD’yi böleceklerini düşünüyorlar fakat bizi daha da birbirimize bağlıyorlar ve aramızdaki ilişkiyi güçlendiriyorlar” dedi. Gallant “Eğer İran saldırırsa nasıl karşılık vereceğimizi biliriz” diye de ekledi.
Perşembe günü İsrail ordusunun baş sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, silahlı kuvvetlerin İran’ın atabileceği herhangi bir adıma karşı “son derece tetikte ve hazırlıklı” olduğunu, ancak herhangi bir yanıtın zamanlaması ve ölçeğinin belirsizliğini koruduğunu söyledi.
Öte yandan analistler, Ortadoğu’ya güç yaymak için uzun süredir Hizbullah gibi vekil güçler ağını kullanan Tahran’ın, ABD’yi de içine çekebilecek ve İran rejiminin bekasını tehdit edebilecek tam teşekküllü bir savaşı ateşlemekten kaçınmak istediğini söylüyor. New York Times’a konuşan analistler tırmanan gerilime ilişkin şöyle diyor:
“İran yıllardır ve hatta savaş sırasında daha da fazla olmak üzere Lübnan, Gazze, Suriye, Irak ve Yemen’deki vekil güçlerini İsrail devletine saldırmaları için finanse ediyor, yönlendiriyor ve silahlandırıyor. İran topraklarından yapılacak bir saldırı, İran’ın Ortadoğu’da gerilimi tırmandırma ve vekillerinin arkasına saklanmayı bırakma niyetinin açık bir kanıtı olacaktır.”