İspanya’da Puigdemont avı: Yedi yıl sürgünden sonra Barselona’da konuştu ve ortadan kayboldu

İspanya’da sosyalist Başbakan Pedro Sanchez ve yönetiminin bir dönem ağır eleştirilere maruz kalmasına sebep olan bağımsızlık yanlısı Katalan siyasiler için af çıkarmasının en büyük tesiri bugün görüldü. Katalonya bölgesinde 2017’deki bağımsızlık girişiminin liderlerinden Junts’un lideri Carles Puigdemont hakkındaki “terör” soruşturmasının kapatılmasının ardından İspanya’ya döndü. Yedi yıllık sürgünün ardından Barselona’ya giden Puigdemont “Hâlâ buradayız” diye konuştu.

Terör soruşturması kapatılsa da Puigdemont hakkındaki tutuklama kararı sürüyor.

Carles Puigdemont aparece en Barcelona siete años después de huir de la Justicia.
Me sorprende que haya podido llegar hasta aquí sin ser detenido.
Que los Mossos le pongan los grilletes yapic.twitter.com/VpvM5knM14

— Capitán General de los Tercios (@capTercio) August 8, 2024

Hakkındaki tutuklama kararına rağmen binlerce destekçisi tarafından coşkuyla karşılanan Puigdemont Katalan parlamentosunun yakınındaki Zafer Anıtı’nın önünden destekçilerine seslendi. Katalanca konuşan Puigdemont “Hâlâ burada olduğumuzu göstermek için geldim” dedi. Puigdemont bu sabah konuşmasını şu sözlerle bitirdi: “Birbirimizi bir daha ne zaman göreceğimizi bilmiyorum arkadaşlar, ama ne olursa olsun, umarım birbirimizi tekrar gördüğümüzde hep birlikte ve yüksek sesle ‘özgür Katalonya’ diye bağırabiliriz.”

Vox: Tutuklanması için her şeyi yapacağız

İspanya’da Sosyalist İşçi Partili (PSOE) Başbakan Pedro Sanchez ve yönetimine af tartışmalarının sürüdüğü esnada en büyük tepkiyi gösterenler arasında aşırı sağcı Vox Partisi yer alıyordu. Aynı parti Puigdemont’un Barselona’ya dönüşünden epey rahatsız oldu ve tutuklanması için ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını açıkladı. Açıklamayı yapan partinin genel sekreteri Ignacio Garriga oldu. Garriga “Çok ciddi bir olayla karşı karşıyayız. Puigdemont’u durdurmak için gereken her şeyi yapacağız” dedi. Muhafazakar Halk Partisi’nden Ester Munoz da Puigdemont’un fotoğrafını paylaşarak Sanchez’i eleştirdi. Munoz “yedi oy için dokunulmazlık” diye yazdı.

Polis operasyon başlattı

Konuşmasının ardından Puigdemont’un nereye gittiğine dair belirsizlik sürüyor. Bu belirsizlik sürerken TV3’te Katalan polisinin Puigdemont’u yakalamak için geniş çaplı operasyon başlattığı ifade edildi. La Vanguardia ise Puigdemont’un konuşma yaptığı bölgeyi bir araçla terk ettiğini, polisin de bu sebeple La Jonquera sınırındaki tüm araçların kontrol edildiğini yazdı. Operasyon başarıyla sonuçlanmadı ancak Puigdemont’un firarıyla bağlantılı olduğu düşünülen bir polis memuru gözaltına alındı. Polis memurunun Puigdemont’un kaçtığı aracı kullandığı ifade edildi.

Aynı gazete Barselona’da çıkan olaylar nedeniyle polisle göstericiler arasında çatışma çıktığını, emniyet güçlerinin biber gazıyla müdahale ettiğini yazdı.

Sembolik dönüş…

The Guardian’ın Katalan politikacıların görüşlerine yer verdiği kısa bir analizinde Puigdemont’un dönüşünün sembolik olduğu belirtildi. Kendi hareketi içindeki bölünmenin getirdiği hayal kırıklığını dağıtmak ve bağımsızlığa verilen desteğin son 15 yılın en düşük seviyelerinde olduğu Katalonya’da bunu yeniden harekete geçirmek gibi. Puigdemont’u desteklemeye gelenlerin çoğunun da 60 yaşın üstünde olduğu belirtiliyor. Yani bu dönüş “hareketi diriltmekten uzak, bir nostaljik imgenin Barselona’da dolaşması” şeklinde yorumlandı.

Bu arada, eski başkanın dramatik bir şekilde ortaya çıkışı ve firar edişinden bir saat sonra, yeni Katalan başkanı Salvador Illa da göreve başladı. Madrid hükümetinde eski sağlık bakanı olan Illa, geçtiğimiz aylarda yapılan bölgesel seçimlerde en fazla sandalyeyi kazanmış ancak çoğunluğu elde edememişti. Seçimde ikinci gelen Puigdemont’un partisi Illa’nın adaylığını desteklemeyi reddetmişti.

Ne olmuştu?

İspanya Yüksek Mahkemesi geçen ay Puigdemont hakkında açılan bir “terörizm” soruşturmasını kapatmış ancak af yasasına getirdiği istisnalarla dönüşünü engellemeye çalışmıştı. Mahkeme, “terörizm” soruşturmasını kapatma sebebini “usul hatası” diye açıklamıştı. Söz konusu ‘terörizm’ soruşturması, binlerce eylemcinin Barselona havaalanına erişimi birkaç saat boyunca engellediği kitlesel bir eylemi de içeren Katalan bağımsızlığı yanlısı protestolarda bulunan Demokratik Tsunami adlı gruba ve onun “sokak terörizmi eylemlerini” el altından yönettikleri iddiasıyla 10 Katalan siyasi lidere Temmuz 2021’de açılmıştı.

Bu kişiler arasında, 2017’deki tek taraflı bağımsızlık girişiminin başını çeken dönemin bölgesel yönetim başkanı Puigdemont, bağımsızlık yanlısı Katalonya Cumhuriyetçi Solu (Esquerra Republicana de Catalunya/ERC) Genel Sekreteri Marta Rovira ve ERC milletvekili Ruben Wagensberg de vardı. Başbakan Sanchez’in bağımsızlık ilanının bastırılması sonucu hapse giren veya sürgüne giden siyasiler için çıkardığı Katalan genel af yasası, 30 Mayıs’ta mecliste kabul edilerek yürürlüğe girmişti.

2017’de yurtdışına kaçmak zorunda kalan Puigdemont İspanyol adalet sistemi tarafından itaatsizlik ve kamu fonlarının kötüye kullanılması dahil bir dizi suçlamayla aranıyordu.

Katalan affı İspanya meclisinden geçti