Bolsonaro suçlamaları arşa çıktı: ‘Balina tacizi’

Brezilya’nın eski aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yolsuzlukla, mevcut Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın göreve gelmesini protesto eylemlerini kışkırtmakla suçlanıyor. Ama salı günü federal yetkililere vermek zorunda kaldığı ifade herhalde şimdiye kadar karşı karşıya kaldığı en ilginç suçlamalardan biriyle ilgiliydi. Çünkü Bolsonaro’nun bir kambur balinayı taciz ettiği iddiası soruşturuluyor.

Geçen yıl haziran ayında sosyal medyada bir video dolaşıma girdi. Bu videoda bir erkeğin kendi deniz taşıtıyla bir balinaya yaklaştığı görülüyor. Adamın balinayla karşılaşması bir cep telefonuyla çekilmiş. Olayı soruşturan federal savcılara göre videodaki erkek Bolsonaro’ya benziyor. Peki burada suç tam olarak ne?

Brezilya mevzuatına göre motorlu deniz taşları balina ve diğer deniz memelileriyle aralarına en az 100 metre mesafe koymak zorunda. Bu canlılara kasıtlı olarak yaklaşma girişimine iki yıldan beş yıla kadar hapis ve para cezası verilebiliyor. Savcılara göre videodaki deniz taşıtının kambur balinaya olan mesafesi ise yaklaşık 15 metre.

Bolsonaro olay sırasında orada bulunan avukatı ve eski danışmanıyla birlikte salı günü Sao Paulo’da federal yetkililere konuyla ilgili olarak ifade verdi. Bolsonaro o videodaki kişinin gerçekten kendisi olduğunu itiraf etti ama hayvanı taciz ettiğini reddetti. Çarşamba günü CNN Brasil’e konuşan Bolsonaro “Balina tacizi konusunda neden soruşturma altına alındığımı kimse anlamıyor” dedi.

Deniz memelilerine yaklaşma konusundaki mevzuattan pekâlâ haberdar olduğunu belirten Bolsonaro “Mevzuata uyulması gerektiğini biliyorum ama benim başıma gelen bu değil. Balinadan 20, 30 metre uzakta olduğumu itiraf ettim. Onu hiçbir şekilde rahatsız da etmedim. Bunu polise çok açık bir şekilde anlattım” diyerek isyan etti.

Bolsonaro CNN Brasil’e 2018’deki seçim kampanyası sırasında bıçaklanarak aldığı yaralarla ilgili tetkikin yapıldığı Sao Paulo’da bir hastanede konuştu. Eski lider bıçaklandıktan sonra beş kez ameliyat geçirmişti, ayrıca her yıl birkaç kez hastaneye kaldırıldığı yönünde haberler çıkıyor. “Balinayı taciz” suçlamasıyla yürütülen soruşturmanın “siyasi” olduğunu iddia eden Bolsonaro bunun kendisini hedef alan “amansız zulmün” bir parçası olduğunu iddia etti.

En son darbeyle yargılanıyordu

Aşırı sağcı siyasetçi 2022 seçimlerinde solcu rakibi Lula’yla karşı karşıya geldiğinde kampanya boyunca kamu kanallarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanmakla suçlanmıştı. Bolsonaro’nun durumu bir bakıma ABD’nin eski Başkanı Donald Trump’la benzeşiyor. Zira söz konusu siyasetçi seçimi solcu rakibine kaybettikten sonra destekçileri sokaklara dökülmüş, tıpkı ABD’deki 6 Ocak kongre baskınında olduğu gibi 8 Ocak 2023’te Brezilya Kongresi’ni basmıştı. Olaylar sırasında 800’den fazla kişi gözaltına alınmıştı. Bolsonaro seçim sonrasında ülkenin elektronik oylama sistemi üzerine şüpheleri çekmişti. Halkı kongreyi basmaya itenin de bu olduğu belirtilmiş, mahkemeden çıkan kararda Bolsonaro’nun 2030’a kadar seçime girmesi yasaklanmıştı.

Brezilyalı lider ay başında polis baskınına uğradıktan sonra destekçilerini protestoya çağırmıştı. Pazar günü darbe suçlamalarını reddeden Bolsonaro, sekiz yıl boyunca seçime girmesini yasaklayan cezayı eleştirdi. Bolsonaro Sao Paulo’nun meşhur Paulista Meydano’nında destekçilerine seslendiği konuşmada, “Darbe dediğiniz nedir? Sokaklara tank indirirsin, silahlar olur. Brezilya’da bunların hiçbiri olmadı” dedi.

Tek benzerlik bununla da sınırlı değil. Trump geçen yıldan bu yana dört ayrı davadan 91 suçlamayla karşı karşıya. Bolsonaro da ülkesinde pek çok konudan yargılanıyor. Eski lider, eşi ve yardımcıları Brezilya’ya 3 milyon dolar değerinde mücevher soktuğu ve hâlâ devlet başkanıyken Suudi Arabistan’dan hediye olarak aldığı iki lüks saati sattığı gerekçesiyle yargılanıyor. Bolsonaro hakkındaki bir diğer suçlama ise devlet başkanı olduğu süre boyunca rakiplerini izlettiği yönünde.

Ayrıca Bolsonaro’nun destekçileri de Trump’ın destekçileri gibi eski liderlerinin “zulme uğradığına” inanıyor, yani davalar seçmenlerini etkilemek yerine Bolsonaro’ya desteğini güçlendirdi. 

Bolsonaro’nun bu sefer de pasaportuna el konuldu

Brezilya’da eski Devlet Başkanı Bolsonaro’ya siyasi yasak