Erdoğan’dan İsrail mesajı: Bu kapıyı kapattık, hayırlı olsun

Cumhurbaşkanı Erdoğan İsrail ile ticari ilişkilerin kesilmesinin ardından ilk kez konuştu. Erdoğan "bu kapıyı kapattık, hayırlı olsun" dedi.

Dünya 3 Mayıs 2024

Bu haber 2 hafta önce yayınlandı

Türkiye’nin İsrail ile tüm ticari ilişkilerini kesmesinin ardından gözlerin çevrildiği Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan bugün cuma namazı sonrasında konuya ilişkin açıklamalarda bulundu. İsrail’le ticaretin durdurulmasına ilişkin soru üzerine de Erdoğan, “İsrail-Filistin arasındaki gelişmelerin kabul edilebilir bir yanı yok. İsrail şu ana kadar 40 bin, 45 bin Filistinliyi acımasızca öldürdü. Bir Müslüman olarak bizim buna seyirci kalmamız düşünülemez. Atmamız gereken adımlar nelerdir? Bunları yaptık. Ülkemizde de maalesef siyasetin acımasız yüzü olan bazı partiler de biliyorsunuz bu seçim atmosferi esnasında bunu çok acımasızca kullandılar. Yani bizim İsrail’le ilişkilerimizin sanki onların düşündüğünün dışında imiş gibi de bazı ifadeler kullandılar” dedi.

‘Tüm Batı İsrail’e çalışıyor’

İsrail’e ilişkin açıklamalarında Batı ülkelerini de eleştiren Erdoğan, “Şu anda seçimler de bitti ve bu adımı attık. Çünkü İsrail bizim bu yaklaşımlarımıza maalesef bu olaylar başlamadan önceki süreçte de söylediğimiz halde, yani ben Netanyahu ile Amerika’daki yaptığım görüşmeyi sadece durup dururken yapmadım. Ama Türkiye-İsrail arasında bazı adımların atılabileceğini göstermek için yaptım” ifadelerini kullandı.

Netanyahu’nun acımasız olduğunu ve bu acımasızlığını kadınlar ve çocuklara yansıttığını belirten Erdoğan, “Netanyahu acımasız ve bu acımasızlığını da maalesef bu çocuklara, kadınlara, yaşlılara karşı gösterdi. Onun elindeki imkanlar yok. Tüm Batı İsrail’e çalışıyor. Başta Amerika olmak üzere bunlar hep İsrail’e çalışıyorlar. Bu kadar imkanlar seferber edilerek, ne yazık ki Filistin’in o garip gureba, fakir, yoksul insanları İsrail’in bu bombaları karşısında ölüme mahkum edildiler. Bunun karşısında artık biz daha sabredemezdik. Adımlarımızı attık. Aramızda 9,5 milyar dolarlık bir ticaret hacmi vardı. Bu ticaret hacmini de biz yok farz ederek bu kapıyı kapattık. Bundan sonrası hayırlı olsun” diye konuştu.

Türkiye tüm ticari ilişkilerini kesmişti

Yaklaşık bir buçuk hafta önce Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Alman mevkidaşı Frank-Walter Steinmeier ile ortak basın toplantısında “Artık İsrail ile yakın ticari ilişkilerimiz yok, sona erdi” minvalinde konuşmuş, 25 Nisan’da katıldığı bir etkinlikte “İsrail’le artık ilişkilerimizi ticari anlamda başta olmak üzere kestik kesiyoruz. Türkiye 2000 yılı aşan tarihinin hiçbir döneminde asla soykırım yapmamış, sömürgeci olmamış, masumlara dokunmamış bir ülkedir” diyerek ticari ilişkilerin hepten kesileceğinin sinyalini vermişti. Bu sinyalden tam bir hafta sonra haber geldi: Türkiye ve İsrail arasındaki ticari ilişkiler tamamen kesildi. Bu gelişmeler perşembe akşamına bomba gibi düştü. Etkisini de İsrail’in verdiği tepkiden analiz etmek mümkün.

Türkiye’nin İsrail’e yönelik tüm ticaretini kestiğine ilişkin açıklamalarda bulunan İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz, Erdoğan’ı etiketlediği paylaşımında “diktatör” kelimesini kullanarak adeta ateş püskürdü. Şöyle dedi Katz; “Bu hareket, uluslararası ticaret anlaşmalarını görmezden gelip Türk halkının ve iş dünyasının çıkarlarını ayaklar altına alan bir diktatörün davranışıdır.”

.@RTErdogan is breaking agreements by blocking ports for Israeli imports and exports. This is how a dictator behaves, disregarding the interests of the Turkish people and businessmen, and ignoring international trade agreements. I have instructed the Director General of the…

— ישראל כ”ץ Israel Katz (@Israel_katz) May 2, 2024

Türkiye İstatistik Kurumu’na göre iki ülke arasındaki ticaret hacmi 6.8 milyar dolardı. Bunun yüzde 76’sını Türkiye’nin ihracatları oluşturuyordu. Ticaret Bakanlığı’na göre Türkiye 2022’de İsrail’e İtalya’dan sonra en çok makarna satan ikinci ülkeydi. Türkiye, İsrail’in makarna ithalatında yüzde 17.3, konserve sebze ithalatında yüzde 15.9, meyve ithalatında yüzde 14.8, bisküvi ithalatında yüzde 10 paya sahipti. Türkiye’nin geçen yıl İsrail’e en büyük ihracatı demir ve çelikti. İsrail’in Türkiye’ye en büyük ithalatı ise rafine petroldü.

Ankara’nın kararı, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın çarşamba günü Türkiye’nin de Güney Afrika’nın İsrail’e açtığı soykırım davasına müdahil olacaklarını açıklamasının ardından gelmişti.