Gazze için vakit daralıyor: BM kırmızı alarmı verdi, yakıt bitti bitecek

Gazze’de İsrail ve Filistinli direniş grupları arasındaki savaş 19’uncu gününde ve Filistinli siviller için zaman daralıyor. Birleşmiş Milletler’in (BM) Filistinli mültecilere yardım ajansı UNRWA, Gazze’ye yakıt ulaştırılamaması durumunda yardım operasyonlarının çarşamba gecesine kadar durmak zorunda kalabileceğini söyledi.

Gazze

Hayatını kaybeden: 6,546
Yaralı: 17,439

İsrail

Hayatını kaybeden: 1,400
Rehin sayısı: 218

Öne çıkanlar

• İsrail’in Gazze’deki Tal el Hava’da bir konutu hedef alan bombardımanında dokuz Filistinli öldü, çok sayıda kişi de yaralandı.
• İşgal altındaki Batı şeria’da 7 Ekim’den bu yana düzenlenen saldırılarda ölenlerin sayısı 103’e ulaştı.
• İsrail’in Suriye’nin güneybatısındaki askeri üsleri hedef alması sonucu sekiz asker öldü, yedi asker de yaralandı.
• Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Hamas ve İslami Cihad liderleriyle görüştü.
• İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Savaşın ülkeye maliyetinin günde yaklaşık 1 milyar şekel (neredeyse 7 milyar TL) olduğunu açıkladı.
• Salı günü düzenlenen BM Güvenlik Konseyi’ne katılan yaklaşık 90 ülkenin büyük bir kısmı ateşkes çağrısında bulundu. Uzun saatler süren oturumda BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in 7 Ekim saldırılarının “havadan inmediğini” ve “Filistin’in 56 yıldır boğucu bir işgalle karşı karşıya olduğunu” söylemesinin ardından İsrail’in BM Büyükelçisi Gilad Erdan BM yetkililerine vize verilmesine karşı çıkacağını söyledi ve Guterres’ten istifa etmesini istedi.
• Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Kahire’de Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi ile görüşecek. Çek Başbakanı Petr Fiala ve Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer ise İsrail’e gelecek. Analistler uluslararası liderlerin Tel Aviv’e gelişinin beklenen kara operasyonunu geciktirme amacı taşıyabileceğini düşünüyor.
• Papa Francis, Hamas’ın elindeki rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze Şeridi’ne insani yardım girişine izin verilmesi çağrılarını yineledi.
• Hamas, İsrail’in güneyindeki Eilat’a roket fırlattığını açıkladı. İsrail ordusu roketin açıklığa düştüğünü ve herhangi bir can kaybının yaşanmadığını açıkladı.
• Suriyeli bir askeri kaynak, İsrail’in Halep Uluslararası Havaalanı’nı hedef alan bir hava saldırısı düzenlediğini söyledi.
• Erdoğan, Hamas’ın terör örgütü değil, vatanını korumak için savaşan bir “mücahitler topluluğu” olduğunu söyledi.
• Katar Dışişleri Bakanı, Hamas’ın elinde rehinelerin serbest bırakılması için görüşmelerin devam ettiğini söyledi.

UNRWA sosyal medya platformu X’ten yaptığı bir paylaşımda “Acilen yakıt alamazsak, yarın geceden itibaren Gazze Şeridi’ndeki faaliyetlerimizi durdurmak zorunda kalacağız” diye yazdı ve ekledi: “İnsanların temiz içme suyuna sahip olabilmesi, hastanelerin açık kalabilmesi ve hayat kurtararak yardım operasyonlarının devam edebilmesi için yakıt sevkiyatına izin verilmeli.”

Hastanelerdeki diyaliz makinelerinin, 130 prematüre bebeğin konduğu kuvözlerin çalışabilmesi ve tıbbi ekipmanların sterilize edilmesi için yakıt gerekiyor. Fırıncıların ekmek yapmaya devam edebilmesi için fırınlarının çalışır halde olması gerekiyor. Suyun pompalanabilmesi ve tuzdan arındırılabilmesi için yakıta ihtiyaç var. İsrail savaşın ikinci günü elektriği kestiğinden beri hastaneler jeneratör kullanıyor ancak bunun da bir sonu var. UNRWA sözcüsü Juliette Touma Gazze’de temel ihtiyaçların karşılanabilmesi için günde en az 160 bin litre (42 bin 267 galon) yakıta ihtiyaç olduğunu söylüyor. Savaşın ikinci gününden bu yana altı hastane yakıt yetersizliği nedeniyle kapanmak zorunda kaldı bile.

Gazze’de çalışan İngiliz-Filistinli bir doktor Gazze’nin en büyük hastanesi olan Şifa’nın yakıtının bitmesi halinde “toplu mezar” haline geleceğini söyledi. Dr. Hasan Ebu Sittah CNN’den John Vause’a yaptığı açıklamada “Asıl soru şu: Elektrik olmadığında hastaneden geriye bir şey kalır mı? Benim cevabım hayır. Elektrik kesilirse Şifa Hastanesi toplu mezara dönüşür” dedi. Hastanede şu anda 150 hasta solunum cihazına bağlı ve Sittah’ın anlattığına göre doktorlar elektrik kesintileri nedeniyle ameliyathaneleri ve anestezi makinelerini çalıştıramadıklarını söylüyor.

Cumartesi gününden itibaren Mısır’dan Refah’a yardım konvoylarının geçişine izin verilmeye başlandı, ancak bu konvoylarda yalnızca gıda, su ve tıbbi malzeme var. İsrail ordusu yakıt geçişine izin vermiyor, sebep olarak Hamas’ın yakıtı İsrail’e saldırmak için roketlerde kullanacağını öne sürüyor. Ne var ki sınırdan geçen yardımların daha iç kısımlara ulaştırılabilmesi için o araçların da yakıta ihtiyacı var. Yakıt olmadığı için yardımların iç kısımlara ulaştırılması da mümkün olmayacak.

UNRWA sözcüsünün aktardığına göre salı günü Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze’ye girmesi planlanan 20 yardım konvoyundan sadece sekizinin geçişine izin verildi. Diğer 12 kamyonun neden geçemediği bilinmiyor. Filistin Kızılayı’ndan yapılan açıklamaya göre geçen konvoylardan beşi su, ikisi gıda ve biri de tıbbi malzeme taşıyordu. Ne var ki her gün 20 yardım konvoyu geçse bile bu miktar 2.3 milyonluk nüfusa sahip bölge için yeterli değil. BM’nin söylediğine göre yardımların yeterli olabilmesi için günde en az 100 kamyonluk yardım konvoyunun bölgeye girmesi gerekiyor.

Gazze’ye savaştan önce günde 455 yardım kamyonu giriyordu. UNRWA iletişim direktörü Juliette Touma CNN’e yaptığı açıklamada 21 Ekim’den bu yana Gazze’ye dört konvoy olmak üzere toplam 62 kamyonun girdiğini söylüyor. Bu daha önce bölgeye giren günlük yardımın yaklaşık yüzde biri.

Tek sorun bu da değil. Bölgenin kuzeyinde yaşayan bir milyondan fazla insan İsrail’in uyarısının ardından yersiz kaldı. UNRWA’nın bölgedeki 150 tesisinde yaklaşık 600 bin Filistinli barınıyor. Ajans sığınakların kapasitenin üzerinde olduğunu söylüyor. Üstelik hava saldırılarında bu tesislerden en az 40’ı hasar gördü, dolayısıyla halkın bir kısmı sokaklarda uyumak zorunda kalıyor.

🔺Nearly 600,000 internally displaced people are sheltering in 150 @UNRWA facilities.

🔺Our shelters are FOUR times over their capacities – many people are sleeping in the streets as current facilities are overwhelmed.

🔺At least 40 @UNRWA installations have been impacted. pic.twitter.com/2nHuZBSN7T

— UNRWA (@UNRWA) October 25, 2023

UNICEF 7 Ekim’den bu yana İsrail’in hava saldırılarında en az 2360 çocuğun hayatını kaybettiğini hatırlattı. Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölge Direktörü Adele Khodr “Gazze Şeridi’ndeki durum kolektif vicdanımızda giderek büyüyen bir leke bırakıyor. Çocukların ölüm ve yaralanma oranı tek kelimeyle sarsıcı. Daha da korkutucu olan ise gerginlik azalmadıkça ve insani yardıma izin verilmedikçe günlük ölü sayısı artmaya devam edecek” dedi.

Oxfam: Açlık sivillere karşı silah olarak kullanılıyor

Yardım kuruluşu Oxfam İsrail’in açlığı “Gazze’deki sivillere karşı bir savaş silahı olarak kullandığını” söyledi. Oxfam’ın Ortadoğu Bölge Direktörü Sally Abi Khalil “Durum tek kelimeyle korkunç. İnsanlık nerede? Milyonlarca sivil dünyanın gözü önünde topluca cezalandırılıyor. Açlığın savaş silahı olarak kullanılmasının hiçbir haklı gerekçesi olamaz. Dünya liderleri arkalarına yaslanıp izlemeye devam edemezler. Derhal harekete geçme sorumlulukları var” dedi.

Oxfam kuşatma altındaki bölgede içme suyunun neredeyse yok olduğunu bildiriyor. Kurumun yayınladığı rapora göre artık kişi başına sadece üç litre su düşüyor. BM acil insani yardıma muhtaç insanlar için günde en az 15 litre suyun bir gereklilik olduğunu söylüyor.

Nasrallah, Hamas ve İslami Cihad liderleriyle görüştü

Lübnan Hizbullahı lideri Hasan Nasrallah, Hamas ve İslami Cihad’ın üst düzey yetkilieriyle bir araya geldi. Yapılan açıklamada Nasrallah’ın hem Hamas’ın Batı Şeria’daki iki numaralı ismi Salih El Aruri hem de İslami Cihad Genel Sekreteri Ziyad Nakla ile görüştü ancak bu görüşmenin nerede gerçekleştiği belirtilmedi.

Açıklamada “Gazze ve Filistin’de direnişin gerçek bir zafer kazanması ve halkımıza yönelik hain ve acımasız saldırganlığın durdurulması için direniş eksenindeki tarafların bu hassas durumda neler yapması gerektiği konusunda bir değerlendirme yapıldı” dendi. Hizbullah basın ofisi Nasrallah’ın kendi el yazısıyla kaleme aldığı bir mektup yayınladı. Mektupta İsrail’e karşı savaşırken ölenler kutsandı.

Hizbullah ile İsrail ordusu savaşın ilk günlerinden beri sınırda karşı karşıya geliyor ve karşılıklı ateş açılıyor. Bu da savaşın daha geniş bir bölgeye yayılacağı, ikinci bir cephenin açılacağı endişesi doğuruyor. İsrail de Lübnan Hizbullahı’nı savaşa dahil olmaması için uyarıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu savaşta ikinci bir cephe açılırsa Lübnan’ın “yıkıma uğrayacağı” uyarısı yapmıştı.

Macron ve Sisi görüşmesi

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ve Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron Kahire’de bir araya geldi. Ortak açıklama yapan iki lider Gazze’deki krizi kontrol altına almak, bölgeye yardım götürmek ve diğer tarafların çatışmaya girmesini engellemeye çalışmak konusunda anlaştıklarını söyledi.

İngiliz haber ajansı Reuters’in haberine göre Sisi Filistinlilerin Gazze Şeridi’nden Mısır topraklarına doğru yer değiştirmesinin “son derece tehlikeli” olacağını Macron’un anladığını söyledi. Sisi “Sivilleri etkileyen tüm eylemleri kınıyoruz. Bu konuda tek bir standardımız olmalı” dedi.

Hastanelere yakıt ikmali yapılmasının elzem olduğunu söyleyen Macron Fransız donanma gemisinin Gazze’deki hastanelere destek götürmek üzere yakında yola çıkacağını, bir uçağın da Mısır’a yardım malzemesiyle geleceğini sözlerine ekledi.

Macron Fransa hükümetinin taraf tuttuğu eleştirilerini kabul etmeyerek ülkesinin “çifte standart uygulamadığını” söyledi. Fransız lider “Uluslararası hukuk herkes için geçerli, Fransa hümanizmin evrensel değerlerini taşıyor. Her hayat eşittir, tüm kurbanlar merhametimizi ve Ortadoğu’da adil, sürdürülebilir barışa olan bağlılığımızı hak ediyor” dedi.

İsrail vuruyor, Gazze’de yardım çığlıkları yükselmeye devam ediyor