Havada acil çıkış kapısı kopmuştu: En az beş uçağın cıvataları gevşek çıktı

Yolcularla havada seyir halindeyken acil çıkış kapısının olduğu bölüm kopan ve gövdesinde dev bir delik açılan Alaska Havayolları’na ait Boeing 737 Max 9 uçağına ilişkin tartışma sürüyor. Türk Hava Yolları (THY) dahil filosunda bu uçağa sahip tüm firmalar söz konusu modelleri operasyondan çekmişti. ABD Federal Havacılık İdaresi’nin (FAA) geçici karaya indirme kararının ardından havayolu şirketlerinin uçakları incelemeye başlamasıyla birlikte United Airlines, Boeing 737 Max 9 uçaklarının en az beşinde gevşek kapı cıvataları bulduğunu duyurdu. Kaza gününden beri dünya çapında Boeing 737 Max 9 tipi uçaklar uçuştan men edilmiş durumda. Türk Hava Yolları filosunda da bu uçaklardan beş adet var ve THY de denetim için uçakları seferden çekti.

ABD merkezli seyahat araştırma şirketi Skift tarafından görüntülenen bakım kayıtlarına göre gevşek cıvatalar 737-9’un gövdesinin aşağısındaki acil çıkış kapısı olarak bilinen noktanın ilk incelemeleri sırasında bulundu. Söz konusu uçaklardan dördü 2023 yılında, biri ise 2022 yılında havayolu şirketine teslim edilmişti.

United Airlines Sözcüsü Skift’e “Cumartesi günü ön incelemelere başladığımızdan bu yana acil çıkış kapısındaki montaj sorunlarıyla ilgili örnekler bulduk. Bunların ek sıkma gerektiren ve gevşek oldukları tespit edilen cıvatalar olduğunu anladık” dedi.

Firmanın incelemesinde tespit edilen gevşek cıvataların Boeing’in sağladığı denetim kılavuzunda yer alıp almadığı belli değil. FAA ise Boeing’in kılavuz ilkelerini 737-9’ların hizmete geri dönmesi için “uyulması gereken yöntem” olarak onayladı.

Aynı tipteki 171 uçak ABD havacılığının düzenleyici kurumu FAA tarafından uçuştan men edilmiş durumda. Hal böyleyken Alaska Havayolları yaptığı son açıklamada şunları söyledi:

“FAA ve Boeing’den uçuşa elverişlilik direktifi (AD) denetim kriterlerini beklerken, bakım ekiplerimiz 737-9 Max filomuzdaki acil çıkış kapısı tapalarının gerekli denetimlerini yapmaya hazır. 737-9 Max’in yere indirilmesi operasyonlarımızı önemli ölçüde etkiledi. Pazar günü 170, pazartesi günü ise 60 uçuşumuzu iptal ettik ve daha fazlasına da hazırlıklıyız.”

Boeing de “Güvenlik bizim en önemli önceliğimizdir. Bu olayın müşterilerimiz ve yolcuları üzerindeki etkisinden dolayı derin üzüntü duyuyoruz” açıklaması yaptı.

Tarihin ‘en sorunlu’ uçağı

Boeing 737 Max 9 bir dizi güvenlik sorunu ve soruşturmanın ardından “tarihin en çok incelenen uçağı” olarak kayıtlara geçti. Boeing verilerine göre yaklaşık 300 adet 737 Max 9 uçağı kullanımda.

FAA geçen ay havayollarına yaptıkları bildirimde uçuş kumanda yüzeylerinde gevşek cıvata olması ihtimali nedeniyle Max modellerini denetimden geçirme çağrısı yapmıştı.

Kopan parça bulundu

“Tarihin en çok incelenen uçağı”nın havada kopup düşen kayıp parçası Oregon eyaletinin Portland kentinde Bob adlı bir öğretmen tarafından bulundu. ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu’nun (NTSB) açıklamasına göre öğretmen parçayı kentin banliyölerindeki Cedar Hills mahallesindeki evinin civarında buldu. NTSB Başkanı Chair Jennifer parçanın bulunmasının kendisini rahatlattığını, bu gelişmenin kazanın sebebini daha iyi anlamasını sağladığını söyledi.

Ne olmuştu?

Alaska Havayolları’na ait Boeing 737 Max 9 uçağı kalkışından 35 dakika sonra Oregon eyaleti üzerinde yaklaşık 5 bin metre irtifada, bir pencereyi de içinde alan gövde parçasının kopmasının ardından Portland’a acil iniş yapmak zorunda kalmıştı. Alaska Havayolları uçağında 171 yolcu ve 6 kişilik mürettebat bulunurken, uçuş kayıtlarına göre uçak yaklaşık 5 bin metre yükseklikteyken aniden inişe geçmişti. Uçak acil iniş yapmış ve yolculardan hiçbiri yaralanmamıştı.

Yolcuların anlattığına göre uçağın gövde bölümü kalkıştan kısa süre sonra kopmuştu. Uçak gövdesinin bu bölümü, bazı hava yolları tarafından ek acil çıkış kapısı olarak kullanılıyordu ancak Alaska Havayolları bu bölümü aynı amaçla kullanmıyordu. ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) uçakta kopan bölgeye yakın yerdeki koltukların boş olduğunu açıklamıştı.

​Olayın ardından Alaska Havayolları filosundaki 65 adet 737 Max 9 uçağı incelemeye alınmıştı. Şirket incelemelerin en yakın hafta ortası bitebileceğini açıklamış, incelemelerin ise uçak başına 4 ila 5 saat sürebileceği belirtilmişti.

Havadaki kabus sonrası ‘Boeing 737 Max 9’lara uçuş yasağı geldi