Putin ve Paşinyan bir araya geldi: İki yabancı olmaya doğru…

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yemin törenine katılmayan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan dün Moskova’ya giderek Rus lider ile görüştü. Yemin töreninden bir gün sonra yapılan görüşme Moskova-Erivan ilişkilerinin gerildiği bir döneme denk geliyor.

Paşinyan’ın Rusya’ya gelmesinin sebebi Moskova’nın öncülüğündeki Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) zirvesine katılmaktı. Liderler zirvenin ardından ikili görüşmeye geçti. Putin görüşme başlamadan önce ikili ticaretin arttığını söylese de “bölgedeki güvenlikle ilgili birtakım sorunlar” olduğunu da kabul etti. Ama bu sorunların kamuya açık şekilde tartışılmayacağının altını çizdi. Moskova’yı en son aralık ayında ziyaret eden Paşinyan da “o zamandan beri bazı sorunlar biriktiğini” söyledi.

Ermenistan’ın Rusya’dan kopuşunun işaretleri ilk olarak Paşinyan’ın İtalyan bir gazeteye verdiği “Rusya kendine bile yetemiyor, bizi nasıl koruyacak” sorusuyla verilmişti. Ermenistan Rusya’nın Ukrayna işgali başladığından beri Moskova Erivan-Bakü hattına ağırlık vermeyi bıraktığını düşünüyor. Erivan’ın bu düşüncesi Azerbaycan’ın geçen eylül Karabağ’a düzenlediği operasyondan sonra güçlendi. Çünkü Rusya operasyona müdahalede bulunmadı ve bölgede bulundurduğu Barış Gücü bölgedeki Ermenilerin güvenli bölgelere nakliyle ilgilendi. Zaten Rusya Dağlık Karabağ’daki askerlerini geçen ay geri çekti.

Erivan Moskova’yı Bakü’yü durdurmamakla suçlarken Kremlin müdahale hakları olmadığını söyledi. İkinci Karadağ savaşıyla Dağlık Karabağ yeniden Azerbaycan’a geçtiği için Dağlık Karabağ Ermenilerinin yaptığı seçimler uluslararası arenada tanınmıyor.

Ermenistan görüşmeden önce KGAÖ’yü fonlamayacağını söyledi

Öte yandan Moskova’nın Erivan ile gerilmesinin ardında Paşinyan hükümetinin Batı ile yakınlaşması var. Örneğin Paşinyan Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nün (KGAÖ) tatbikatlarına ev sahipliği yapmak istemezken ABD ile tatbikat gerçekleştirmişti. Ayrıca Ermenistan parlamentosu, Putin hakkında tutuklama kararı çıkaran Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) kurucu tüzüğü Roma Statüsü’nü onayladı. Dolayısıyla Erivan Putin Ermenistan topraklarına girdiğinde tutuklamakla yükümlü hale geldi. Ayrıca Paşinyan son zamanlarda Avrupa Birliği’ne katılmaya sıcak baktıklarına dair bazı demeçler veriyor.

Paşinyan’ın Moskova’yı ziyaret ettiği saatlerde Ermenistan Dışişleri Bakanlığı da KGAÖ’ye aidat vermeyi bırakacaklarını açıkladı. Zaten Erivan öncesinde de örgüte üyeliğini askıya aldığını açıklamıştı. AEB’e katılmak için Moskova’ya gelen Paşinyan, beşinci dönemine başlamak için yemin eden Putin için düzenlenen törene de katılmamayı tercih etti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, KGAÖ’nin Ermenistan’sız da etkili kalacağını söyledi.

Putin Ermenistan havaalanındaki askerlerini de geri çekiyor

Putin ve Paşinyan arasında varılan anlaşmaya göre Zvartnots Havaalanı’nda artık Rus sınır muhafızlarının bulunmamasına dair bir anlaşma yapıldı. Aylar öncesinde Ermeni ordusu Rus hükümetine yazdığı bir mektupta Rus sınır muhafızlarının yerine kendi sınır muhafızlarının konacağını söyledi. Ancak bu konu liderler düzeyine taşınmamıştı. Yapılan anlaşma Putin ve Paşinyan’ın bu konuyu tartıştıklarını gösteriyor.

Rusya’nın Ermeni havaalanında bulundurduğu güçler sembolik olsa da sonuç olarak Ermenistan’a giriş çıkışların verilerine ulaşabiliyorlardı. Önceki hükümetler bu verilere ulaşılmasını sorun olarak görmese de yeni hükümetin bir sorun olarak gördüğü aşikâr.

Sınır taşı kondu, dört köy verildi: Bakü-Erivan nabzını Azerbaycanlı vekil anlattı

Ermenistan cephesinden Bakü-Erivan barış görüşmeleri: Bıçak sırtı