İsrail yemek kuyruğuna ateş açtı: ABD, BMGK’nın tepki vermesine engel oldu

İsrail ve Filistinli örgütler arasındaki savaş devam ediyor. İsrail Savunma Güçleri’nin (IDF) Gazze’de yemek sırasındaki Filistinlilere açtığı ateşle 112 kişinin öldüğü belirtildi. CNN’in aktardığına göre açılan ateş nedeniyle 700’den fazla kişi yaralandığını bilgisi geçilse de bu rakam Reuters tarafından “280’den fazla” olarak revize edildi. Ancak Anadolu Ajansı’nın (AA) Gazze’deki sağlık bakanlığına dayandırdığı haberine yaralı sayısı hala 700’ün üzerinde. Kıtlık ve şiddetle burun buruna yaşama uğraşı veren Filistinli siviller gıda yardımı kamyonlarının etrafında yemek alabilmek için toplanmıştı. O sırada IDF askerlerinin ateş açtı ve en az 112 kişi ölürken yüzlerce kişi de yaralandı. İsrail saldırılarında yerle yeksan olan Gazze’de hizmet veren hastane de neredeyse kalmadı.

ABD’den BMGK’ya engel

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK), İsrail ordusunun Gazze’de insani yardım bekleyen 112 Filistinliyi öldürmesi, 280’den fazlasını  yaralamasına tepki vermesinin ABD tarafından engellendiği belirtildi. BM’nin New York’taki genel merkezinde yapılan BMGK toplantısında, üye devletlerin Gazze kentindeki Nablusi Kavşağı’nda insani yardım konvoyuna saldırısına tepki niteliğinde açıklama yapılması konusunda müzakere yürütüldü. BMGK’nin kapalı oturumunun ardından herhangi bir açıklama yapılmadı. AA muhabirinin edindiği bilgiye göre İsrail’e karşı eleştirel açıklamalar içeren müzakere metninin, ABD’nin BM Daimi Temsilciliği tarafından kabul görmediği belirtildi. Müzakere metninde, “Konsey üyeleri, İsrail güçlerinin Gazze’nin güneybatısında gıda yardımı bekleyen kalabalık topluluğa açtığı ateş sonucu 100’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini, yaklaşık 750 kişinin de yaralandığını belirten raporlardan derin endişe duyduklarını ifade ediyor” cümlelerine yer verildi.

Metinde, uluslararası insani hukuka uygun olarak Gazze Şeridi’ndeki sivilleri, hayatta kalmak için “vazgeçilmez olan temel hizmetlerden ve insani yardımdan mahrum bırakmaktan kaçınma” çağrısı yer aldı. Aksi durumda, Gazze’deki 2,2 milyon kişinin tamamının “endişe verici düzeylerde akut gıda sorunuyla karşı karşıya kalacağı” kaygısı dile getirildi. Konsey üyeleri müzakere metninde İsrail’i, Gazze’ye insani yardımın girebilmesi için sınır geçişlerini açık tutmaya, insani ihtiyaçları geniş ölçekte karşılamak için ek geçişlerin açılmasını kolaylaştırmaya çağırdı.

İsrail kendini böyle savundu: Tehdit oluşturacak şekilde toplandılar

Gazze’nin batısındaki Nablusi Kavşağı’nda İsrail tankları ve insansız hava araçları halka ateş açmaya başladığında siviller yiyecek bulma umuduyla yeni gelen yardım kamyonlarının etrafına üşüşmüştü. İsrailli bir yetkili CNN’e IDF birliklerinin yardım kamyonunun etrafını saran insanlara gerçek mermilerle ateş açtığını, çünkü “kalabalığın birliklere tehdit oluşturacak şekilde toplandığını, birliklerin de bu tehdide gerçek ateşle karşılık verdiğini” söyledi. CNN’e konuşan görgü tanıkları yardım kamyonlarının bölgeden kaçmaya çalışırkan yanlışlıkla diğerlerine çarptığını ve daha fazla ölüme ve yaralanmaya neden olduğunu ekledi.

El Şifa Hastanesi acil servisinden Dr. Amjad Eleiwa CNN’e ölenlerden 40’ının hastaneye getirildiğini söyledi. Gazze’nin kuzeyindeki Kemal Advan Hastanesi’nde görev yapan Dr. Hüsam Ebu Safiya da öldürülen 10 kişinin hastaneye getirildiğini anlattı. CNN’e göre birçok yaralı ve hayatını kaybeden Filistinli hala olay yerinde. İsrail ateşiyle öldürülen insanların cansız bedenleri sokak ortasında öylece dururken ambulansların erişemediği bölgede birçok yaralı da kurtarılmayı bekliyor.

İsrail: İzdiham sonucu yaralandılar

IDF tarafından yapılan açıklamada Filistinlilerin yemek sırasında bir izdiham yarattığı ve çoğu kişinin bu sebeple yaralandığı iddia edildi.

Olaydan saatler sonra açıklama yapan IDF Sözcüsü Daniel Hagari “Gazze’deki masum insanların çektiği acının farkındayız. Bu nedenle insani yardım çabalarımızı genişletmenin yollarını arıyoruz” dedi.

“We recognize the suffering of the innocent people of Gaza. This is why we are seeking ways to expand our humanitarian efforts.”

Watch the full statement by IDF Spokesperson RAdm. Daniel Hagari on the incident regarding the humanitarian aid convoy the IDF facilitated. pic.twitter.com/m6Pve3Odqw

— Israel Defense Forces (@IDF) February 29, 2024

Oxfam International ise X’te yayınladığı bir mesajla saldırıyı kınadı ve bunun “uluslararası insani yasaların ve insanlığımızın ağır bir ihlali” olduğunu söyledi.

Görgü tanıkları İsrail’i yalanladı: Üzerimize ateş açtılar

Gazze Şeridi’nde yardım bekleyenlerin hedef alındığı saldırıdan yaralı kurtulanlar ve Gazze’deki Filistinli yetkililer, İsrail’in söz konusu saldırıya ilişkin iddialarını yalanladı.

Saldırıdan yaralı kurtulan Suheyb Şaban, AA muhabirine yaptığı açıklamada, annesine ve mide sorunları yaşayan tek kız kardeşine yiyecek alabilmek için ilk kez Nabulsi bölgesine gittiğini söyledi. Şaban yardım getirecek araçları beklemeye ve un almaya gittiğini, tırın üzerine çıkarak 25 kiloluk bir çuval aldığını ancak tırdan indikten sonra İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu yaralandığını anlattı.

Saldırıda yaralanan Filistinli çocuk Abdulkerim Lebed ise aç olduklarını ve un alabilmek için Nabulsi Kavşağı’na gittiğini söyledi. Lebed “İsrail tankları tırların önüne geçti ve üzerimize ateş açtılar. Biz de kurşunlar yanımızdan geçerken kum tepesine kaçtık. Kız kardeşimin eşiyle birlikte kaçtık ama kurşunlar doğrudan elimize ve sırtımıza isabet etti” dedi.

Kemal Advan Hastanesi Acil Servis Başkanı Dr. Mustafa Naim de saldırıda ölen ve yaralananların çoğunun Gazze Şeridi’nin kuzeyinde yaşayan ve açlığını giderebilmek için un almaya gidenler olduğunu söyledi. Naim, bir aydır İsrail kuşatması altında yiyeceklerin tükenmesi nedeniyle Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki insanlar arasında yetersiz beslenmeye bağlı vakalar gördüklerini vurguladı. Filistinli doktor Arap ve İslam dünyasına “İsrail’in Gazze Şeridi’nde Filistin halkına karşı işlediği cinayetleri ve zulmü durdurmaları” çağrısında bulundu.

Türkiye Dışişleri: İsrail Filistin halkını yok etmeyi hedefliyor

Dışişleri Bakanlığı “Gazzelileri açlığa mahkum eden İsrail’in, bu defa yardım kuyruğundaki masum sivilleri hedef almasının Filistin halkını bilinçli biçimde ve toplu olarak yok etmeyi hedeflediğinin delili olduğunu” bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada İsrail’in Gazze’de yardım bekleyen sivillere saldırısına ilişkin “İsrail, Nabulsi meydanındaki Filistinlileri öldürerek işlemekte olduğu insanlığa karşı suçlara bir yenisini eklemiştir. Gazzelileri açlığa mahkum eden İsrail’in, bu defa yardım kuyruğundaki masum sivilleri hedef alması, Filistin halkını bilinçli biçimde ve toplu olarak yok etmeyi hedeflediğinin delilidir” dendi.

Açıklama şöyle devam etti:

“İsrail, Gazze’deki askeri operasyona derhal son vermek zorundadır, ancak İsrail hükümeti bu kararı alabilecek sağduyu ve vicdana sahip değildir. Tüm dünya, Gazze’de yaşanan zulmün bölgenin de ötesinde küresel yansımaları olacak bir felakete dönüşmek üzere olduğunu görmelidir. Bu çerçevede, İsrail hükümeti üzerinde etkisi olan tüm kesimleri, Gazze’de yaşanan vahşeti durdurmaya çağırıyoruz.”

ABD’den ilk yorum: Yas tutuyoruz

Beyaz Saray’dan olaya ilişkin açıklama yapıldı. AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby “Bu ciddi bir olay ve detaylarına bakacağız. Masum canların kaybından dolayı yas tutuyoruz ve masum Filistinlilerin sadece kendi ailelerini doyurmaya çalıştığı Gazze’deki acil insani durumun farkındayız. Bu durum potansiyel bir geçici ateşkes de dahil Gazze’ye insani yardım akışının sağlanması ve genişletilmesinin önemini bir kez daha ortaya koyuyor” dedi.

Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Olivia Dalton da yardım bekleyen Gazzelilerin öldürülmesinin halen devam eden müzakereleri olumsuz etkileyebileceğini vurgulayarak, Biden’ın son olarak Mısır ve Katar liderleriyle görüştüğünü ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmediğini söyledi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller ise yaşanan olayın “trajik” olduğunu vurguladı ve İsrail hükümetinin soruşturmasını yakından takip edeceklerini ifade etti. Miller “İsrail hükümetiyle bu sabahtan itibaren temas halindeyiz, soruşturmanın başladığını anlıyoruz, bu soruşturmayı yakından izleyeceğiz ve cevapları almak için baskı yapacağız” diye konuştu.

ABD’li Sözcü İsrail’in saldırısıyla ilgili “Olayın tam olarak nasıl gerçekleştiğine ilişkin acilen ilave bilgi bekliyoruz” diye ekledi.

Fransa: Bu saldırının haklı tarafı yok

Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da İsrail askerlerinin Gazze’de gıdaya ulaşmaya çalışan sivillere ateş açmasının hiçbir haklı tarafı olmadığı söylendi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Fransa, Gazze’de insani yardım dağıtımı sırasında çok sayıda Filistinli sivilin hayatını kaybettiği yönündeki haberler karşısında duyduğu derin üzüntüyü dile getiriyor” dendi.

İsrail’in uluslararası hukuk kurallarına uyması ve sivillere yönelik insani yardım dağıtımını koruması gerektiği kaydedilen açıklamada, bu trajik olayın Gazze’de acil insani durum varken gerçekleştiğine dikkat çekildi. Ayrıca bölgede sayısı giderek artan Filistinli sivilin açlık ve hastalıktan muzdarip olduğunun altı çizildi.

Gazze’de, büyük çapta insani yardımın ulaşması ve sivillerin korunması için derhal ve kalıcı ateşkesin gerekliliği vurgulanan açıklamada, “Bu Fransa’nın önceliğidir” ifadesine yer verildi.

Ramallah ve Filistinli gruplardan kınama

Filistin yönetimi ve Filistinli gruplar da İsrail’in Gazze kentinde insani yardım bekleyenleri hedef alan saldırısını kınadı.

Filistin Devlet Başkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada “bir lokma yiyecek bulabilmek için hayatlarını tehlikeye atan bunca insanın hayatını kaybetmesinin, İsrail’in işlediği soykırımın bir parçası olduğu” belirtildi. Açıklamada “Bu katliamların devam etmesi, asıl amacın, Filistin halkını katletmek ve topraklarından sürmek olduğunu açıkça ortaya koymaktadır” ifadeleri kullanıldı.

Filistinli silahlı gruplardan yapılan ortak açıklamada da İsrail’in, soykırım suçları işlemeye ve uluslararası mahkemeler ile uluslararası örgütlere meydan okumaya devam ettiği ve bu kurumların, soykırım suçlarını durdurmak için gerçek ve ciddi bir şey yapmaktan aciz olduğu kaydedildi. Bu katliamın, zaman ve mekan sınırlarını aştığı ve tüm insanlığa yapılmış açık bir saldırı olduğu belirtilen açıklamada, BM Güvenlik Konseyi (BMGK) ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) İsrail’i saldırılar ile soykırımı sonlandırmaya ve yardım girişlerine izin vermeye zorlayacak kararlar almaya çağrıldı.

BM: Çaresiz sivillerin acil yardıma ihtiyacı var

BM Sözcüsü Stephane Dujarric, Genel Sekreteri Antonio Guterres adına söz konusu saldırıya ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

Açıklamada Genel Sekreter, Gazze’nin kuzeyinde hayat kurtarıcı yardım arayışındayken 100’den fazla kişinin (İsrail saldırısında) öldürüldüğü veya yaralandığı bildirilen olayı kınıyor. Gazze’deki çaresiz sivillerin acil yardıma ihtiyacı var ve buna BM’nin son bir haftadır yardım dağıtamadığı kuşatma altındaki Gazze’nin kuzeyi dahil” dendi.

Guterres’in Gazze’de sayısı 30 bini geçen ölü ve 70 bini geçen yaralı sayısı karşısında “dehşet içinde” olduğu kaydedilen açıklamada, halen sayısı bilinmeyen çok sayıda kişinin de enkaz altında olduğu ifade edildi. Ayrıca Gazze’nin tamamına acil insani yardım dağıtım kanallarının açılması gerektiğini vurgulayan Guterres’in, Gazze’de acil insani ateşkes ve tüm esirlerin koşulsuz olarak serbest bırakılması çağrısında da bulunduğu kaydedildi.

Aşırı sağcı İsrailliler insani yardımların girişine engel olmaya devam ediyor

Aşırı sağcı İsrailliler İsrail ordusunun saldırıları ve sıkılaştırdığı ablukası nedeniyle insani felakete yol açtığı Gazze Şeridi’ne yardım tırlarının girişine engel oldu. İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre aşırı sağcı bir grup ülkenin güneyindeki Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı yakınında gösteri düzenledi. Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’nı kapatarak yardımların girişine izin vermeyen grup askerlerin ve yardım tırlarının bulunduğu kapının girişinde İsrail bayrağı açtı ve Gazze’de esir tutulan İsraillilerin fotoğraflarını taşıdı. Aralarında yakınları Gazze’de esir tutulanların da olduğu İsrailli aşırı sağcı gruplar insani yardım yüklü tırların Gazze Şeridi’ne geçişini engellemek için İsrail’in güneyindeki Kerem Ebu Salim ve Nitzana Sınır Kapılarına giden yollarda sık sık gösteriler düzenliyor.

İsrail ordusunun 146 gündür sivil yerleşim yerleri, hastane, okul ve yerinden edilmiş Filistinlilerin sığındığı barınakları da hedef alan saldırılarını sürdürmesinin yanı sıra insani yardımların girişini engellemesi nedeniyle yaklaşık 2,3 milyon nüfuslu Gazze Şeridi’nde insani bir felaket yaşanıyor.

Ölü sayısı 30 bini aştı

İsrail’in halkı zorla aç ve susuz bıraktığı Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarında öldürdüğü Filistinlilerin sayısı son 24 saatte 81 artarak 30 bin 35’e yükseldi. Gazze’deki Filistin Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Eşref el-Kudra, yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’ne 146 gündür sürdürdüğü saldırılara ilişkin bilgi verdi. Kudra, son saldırılarda İsrail güçlerinin 132 Filistinliyi daha yaraladığını ve Gazze Şeridi’nde toplam yaralı sayısının da 70 bin 457’ye ulaştığını bildirdi. Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Kudra, hâlen enkaz altında ve yol kenarlarında ölülerin bulunduğunu ancak İsrail güçlerinin engellemesi nedeniyle sağlık ekipleri ile sivil savunma görevlilerinin cenazelere ulaşamadığını vurguladı.

Başta BM’ye ait kuruluşlar olmak üzere uluslararası çevreler, çoğu hastanenin hizmet dışı kaldığı, tıbbi malzeme eksikliğinin yaşandığı, açlık, susuzluk ve hijyen malzemeleri eksikliğinin tetiklediği hastalıklar nedeniyle Gazze’de ateşkes ilan edilmesi ve bölgeye insani yardımların girişinin artırılması çağrısında bulunuyor. Uluslararası Adalet Divanı’nın 26 Ocak’ta İsrail’e karşı hükmettiği ihtiyati tedbir kararları arasında Gazze’de insani yardıma erişimin sağlanması yer almasına rağmen, şubat ayında Gazze’ye giren yardımın ocak ayına oranla yarı yarıya düştüğünü belirtiyor.

İddia: Gazze için kendini yakan Amerikan askeri gizli bilgileri öğrenmişti