Suikast silahı ‘Türkiye’den’ denmişti: Cumhurbaşkanı’nın ölümü eşine uzandı

Karayipler ülkesi Haiti’de 2021 yılının Temmuz ayında suikasta kurban giden eski ve son devlet başkanı Jovenel Moise davasında ilginç bir detay ortaya çıktı. Ülke medyasına sızdırılan bir belgeye göre ülkenin son cumhurbaşkanı Jovenel Moise’nin 2021 yılında öldürülmesiyle ilgili soruşturmayı yürüten savcı aralarında Moise’in eşi ve eski bir başbakanın da olduğu 50 kişiyi suikasttan sorumlu tuttu. Savcı Walther Wesser Voltaire’in hazırladığı ve AyiboPost tarafından kamuoyuna açıklanan 122 sayfalık belgeye göre ölen cumhurbaşkanının eşi Martine Moise cumhurbaşkanını öldürüp yerine geçmek için eski başbakan Claude Joseph ile birlikte komplo kurdu. Jovenel Moise 7 Temmuz 2021 gecesi Port-au-Prince’teki evinde yatak odasına giren silahlı kişiler tarafından vurularak öldürülmüş, eski First Lady de ölü taklidi yaparak kurtulduğu baskında yaralanmıştı. Aralarında eski eşin de olduğu 50 kişinin tutuklu yargılanması bekleniyor.

Eski first lady sessizliğe gömüldü

Eski First Lady söz konusu iddialar ardından İngiltere merkezli haber ajansı Reuters’in yorum talebini cevapsız bıraktı. Moise sadece sosyal medya üzerinden “siyasi zulüm” olarak nitelendirdiği haksız tutuklamalar ve diğer uygulamaları eleştirmekle yetindi. Odaktaki diğer isim eski başbakan Joseph ise Miami Herald’a esas hedefin cumhurbaşkanının fiili halefi mevcut başbakan Ariel Henry’nin olması gerektiğini söyledi. Eski başbakana göre bu iddia ve suçlamalar mevcut başbakanın muhaliflere zulmetmek için “Haiti adalet sistemini kullandığının” kanıtı.

Mevcut başbakan Henry’nin ofisi ise davaya bakan hukukçunun bağımsız ve “kararını yasalara ve vicdana uygun olarak vermekte özgür olduğunu” söyledi. Mevcut Başbakan Henry suikasttan günler önce şu an bir muhalefet partisinin lideri olan Joseph’in yerine atanmıştı.  Mevcut başbakan Cumhurbaşkanının suikastı ardından seçim sözü verse de ardından yaşanan deprem ve suç çetelerinin artan eylemlerini gerekçe göstererek sandık yolunu süresiz olarak kapattı.

Moise suikastı

Haiti Cumhurbaşkanı 53 yaşındaki Jovenel Moise başkent Port-au-Prince’te bulunan evinde kimliği belirsiz kişiler tarafından 7 Temmuz 2021’de öldürülmüştü. Saldırıda Moise’nin eşi de ağır yaralanmıştı. Suikasttan sonraki saatlerde Moise’ye suikast düzenlendiği iddia edilen şüphelilere yönelik operasyonda dört kişi öldürülmüş, iki kişi de gözaltına alınmıştı. Bu sayı soruşturmanın devamında arttı. Eski Başbakan Laurent Lamothe yaptığı açıklamada başkanın evinin olduğu bölgede genelde 100 koruma memuru olduğunu söylese de komşuların ve tanıkların ifadelerine göre olay günü evin etrafında sadece birkaç koruma memuru vardı. Haiti ulusal polis teşkilatına göre ise olay anında evde altı adet koruma bulunuyordu. İki korumanın muhbir olduğu, kalan dört korumanın hiç direnmediği ortaya çıkmıştı.

Suikastta Türkiye iddiası

Olayın Türkiye kısmını ise Gazeteci Ertuğrul Özkök gündeme getirmişti. Özkök 2021 yılında “Tansu’ya mektuplar” başlıklı yazı dizisinde Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moise cinayetini ele almıştı. “Öldürülen Haiti Başkanı’nın koruma müdürü Türkiye’den giden 260 M4 silahı katillere mi sattı?” başlıklı yazısında Özkök “New York Times’ın araştırmacı gazetecilerine göre Haiti Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Birimi Türkiye’den 260 M4 silah satın almıştır. Acaba Türkiye’de resmi makamların Haiti’ye giden bu 260 silah hakkında bilgisi var mı?” diye sormuştu.

Türkiye’nin suikastla ilgili gündeme gelmesinin tek nedeni bu değil. 2022 yılında İstanbul 37’nci Ağır Ceza Mahkemesi Haiti Cumhurbaşkanı Jovenel Moise suikastına karışmakla suçlanan ve soruşturma kapsamında bir süre Interpol tarafından kırmızı bültenle aranan tutuklu şüpheli Samir Nasrı Salem Handal’ın Haiti’ye iade edilmesi talebini reddetmişti. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan talepnamede Ürdün nüfusuna kayıtlı şüpheli Samır Nasrı Salem Handal’ın maktul Jovenel Moise suikastıyla ilgili olarak “suç örgütü mensubu olmak, cinayet, cinayete teşebbüs ve soygun” suçlarından kırmızı bültenle uluslararası seviyede arandığı belirtilmişti. Talepnamede şüphelinin Türkiye’ye 15 Kasım 2021’de hava yoluyla giriş yaptığı ve adli makamlar tarafından yakalandığı, aynı gün Haiti’ye iade edilmesi amacıyla geçici olarak tutuklandığı aktarılmıştı. İade evrakının Adalet Bakanlığı’na gönderildiği belirtilen talepnamede 6-7 Temmuz 2021 gecesi silahlı kişilerin Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moise’nin özel mülkiyetine girdiği, Devlet Başkanı’nı öldürüp eşini yaraladıkları, evden değerli eşya ve önemli evrakı da aldıkları, bu kişilerin çoğu yakalanırken şüpheli Handal’ın da olaya karışanların arasında olduğu anlatılmıştı. Talepnamede Cezai Konularda Uluslararası Adli İş Birliği Kanunu’nun “rızaya dayalı iade usulü” uygulanarak şüpheli tarafından kabul edildiği takdirde, bu kanun ve Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası antlaşma hükümlerine göre iade talebinin kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi istenmişti.

Haiti’de halkın öfkesi: Polisin elinden aldıkları 13 çete üyesini diri diri yaktılar