Suriye 12 yıl sonra Arap Birliği’ne dönüyor

Suriye’nin Arap Birliği üyeliği, ülkenin Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Mart 2011’de rejim karşıtı protestoculara yönelik harekete geçilmesi emrini vermesinin ardından başlayan ve yaklaşık yarım milyon insanın ölümü ile 23 milyon insanın göç etmesine yol açan bir iç savaşa girmesi üzerine askıya alınmıştı.

Arap Birliği üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, iç savaştan ötürü üyeliği 12 yıldır askıda olan Suriye’nin yeniden birliğe dahil edilmesi konusunda uzlaşmaya vardı. Bakanlar dün birliğin Kahire’deki merkezinde Suriye’nin aralarına dönmesi yönünde oy kullandı.

ABD’li haber ajansı Associated Press’e göre Ürdün’ün üst düzey bir diplomatı, Esad’ın Suriye topraklarındaki hakimiyetini sağlamlaştırmasının ardından Arap devletlerinin ilişkileri normalleştirme yönünde adımlar atmaya çalıştığını ve krizin çözümünde ‘Arap liderliğindeki siyasi harita”nın izlenmesi için çabaladıklarını söyledi.

Mısır, Irak, Suudi Arabistan ve Suriye’den üst düzey bölgesel diplomatlar geçen hafta Ürdün’de yaptıkları ‘Ürdün Girişimi’ adlı toplantıda Şam’ı Arap dünyasına geri getirme sürecini görüşmüşlerdi. Bu karar, 19 Mayıs’ta Suudi Arabistan’da düzenlenecek Arap Birliği Zirvesi öncesinde ve Şam ile ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik bölgesel çabaların arttığı bir dönemde alındı.

Deprem diplomasisi süreci hızlandırdı

Kahramanmaraş depremlerinin ardından ağır hasar alan Suriye’ye insani yardım gönderilmesi ve Çin arabuluculuğunda Suudi Arabistan ve İran arasındaki ilişkilerin yeniden tesis edilmesi Şam ile bağların yeniden kurulması sürecine hız kazandırdı.

Suudi Arabistan, Esad ile ilişkilerini normalleştirmeye uzun süre direnmiş olsa da Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan Al Saud, 12 yıl sonra ilk kez geçen ay Şam’ı ziyaret etti. İki ülke arasında büyükelçilikler yeniden açılırken, uçak seferleri de yeniden başlatıldı.

Öte yandan her şey güllük gülistanlık diyemeyiz. Şam ile normalleşme konusunda halen tam bir uzlaşıya varılamadı. Oylamaya bazı hükümetler katılmadı. Bunların arasında en dikkat çekici olanı ise Esad hükümetine karşı muhalif grupları desteklemeye devam eden Katar’dı.

Arap dünyasında bunlar yaşanırken ABD tarafı Suriye’deki hükümeti ‘haydut’ olarak nitelendirmeye devam ederek, söz konusu ülkeye karşı politikasını değiştirmeyeceğinin altını çiziyor.

13 yıl sonra İran Cumhurbaşkanı, Esad’la bir arada