Suudi Arabistan-İsrail normalleşmesinde ‘Filistin’ çıkmazı: Riyad’dan ‘Batı Şeria’yı ilhak etmeme’ şartı

The New York Times’ın haberine göre Suudi Arabistan ile İsrail arasında olası normalleşme anlaşmasının uygulanabilmesi için Netanyahu hükümetinin Filistinlilere yönelik ‘önemli tavizler’ vermesi gerekecek ancak ülkenin en aşırı sağcı ve dindar hükümetinin buna razı gelmesine pek olası bakılmıyor.

İsmi açıklanmayan İsrailli bir yetkiliye dayandırılan haberde, Riyad’ın geçmişte ‘İsrail’in Filistinlilere yönelik net bir adım atmasını’ talep etmediği, ancak genel olarak kontrolü Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a bırakan Kral Selman’ın olası bir anlaşmaya ilişkin görüşmelere müdahale ettiği ve söz konusu maddeyi işin içine dahil ettiği belirtildi. Buna göre Suudi Arabistan Netanyahu’dan Batı Şeria’yı ilhak etmeyeceğine dair söz almakla yetinmeyecek, ‘sahada önemli eylemler’ bekleyecek.

Haberde bu tür bir maddenin İsrail hükümetindeki aşırı sağcı kesim tarafından onaylanmasının olası olmadığı, böyle bir şey yapılırsa da hükümetin düşmeye gidebileceği kaydedildi.

ABD’yi ilgilendiren maddeler

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ı, İsrail ile olası normalleşmesini görüşmek üzere Suudi Arabistan’a gönderen ABD Başkanı Joe Biden, cuma günü yaptığı açıklamada, “Belki bir yakınlaşma söz konusudur” yorumunda bulundu.

Knesset Dış İlişkiler ve Savunma Komitesi Başkanı ve Başbakan Benyamin Netanyahu’nun Likud Partisi’nin üst düzey üyelerinden Yuli Edelstein ise İsrail Ordu Radyosu’na verdiği demeçte, “Bence bir anlaşmadan bahsetmek için henüz çok erken” dedi. Edelstein de Filistin ile çıkar çatışmasına değinerek, “Bunu nazikçe nasıl ifade edebilirim bilemiyorum. Filistin konusunda çok sorunlu maddeler var” diye belirtti ve maddelerin geri kalanının birçoğunun ABD’yi alakadar ettiğini sözlerine ekledi.

Riyad’ın diğer talepleri arasında ise ABD ile NATO benzeri bir karşılıklı savunma anlaşması yapılması ve Suudi Arabistan’ın saldırıya uğraması halinde Washington’ın ülkeyi savunmayı taahhüt etmesinin de yer aldığı belirtiliyor.

Buna ek olarak Suudi Arabistan, ABD’den İran’ın artan füze cephaneliğiyle mücadelede kullanabileceği anti balistik füze savunma sistemi THAAD gibi gelişmiş silahlar almak istiyor. ABD ise bunun karşılığında Suudi Arabistan’dan Çin ile artan ilişkilerini büyük ölçüde geri çekmesini ve Yemen’deki iç savaşın sona ermesine yardımcı olmasını istiyor.

Netanyahu, Suudi Arabistan’la gelecekte bağlantı kurmayı hedefliyor

Öte yandan Başbakan Benyamin Netanyahu, dün yaptığı açıklamada İsrail’in dış bölgelerini Tel Aviv metropolüne başlayacak ve gelecekte Suudi Arabistan’a karadan bağlantı sağlayabilecek 27 milyar dolarlık demiryolu inşasına başlanacağını açıkladı. Netanyahu, “Gelecekte Eilat’tan Akdeniz’e demiryolu ile yük taşıyabileceğimizi ve İsrail’i trenle Suudi Arabistan’a ve Arap yarımadasına bağlayabileceğimizi söylemek isterim” dedi.

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de yüksek hızlı kuzey-güney demiryolu hattının gelecek 10 yıl içinde hazır olmasının hedeflendiğini söyledi.

Erdoğan’dan dikkat çeken hareket: Filistin’in iki rakip gücü Abbas ve Heniyye’yi bir araya getirdi