ABD Genelkurmay Başkanı: ABD’nin Orta Doğu’dan çıktığını düşünemiyorum
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile telefonda görüşen eski ABD Başkanı ve başkan adayı Trump, Ukraynalı lidere Rusya ile devam eden savaşı sonlandırma sözü verdi.
5 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimlerinin favorisi olarak görülen Eski ABD Başkanı Donald Trump, Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adaylığını resmen kabul ettikten bir gün sonra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile telefonda görüştü. Görüşmeyi “çok iyi” olarak nitelendiren Trump, Zelenski’nin kendisini resmen başkan adayı olması dolayısıyla tebrik ettiğini ve suikast girişimini kınadığını belirtti.
Trump, Truth Social’da yaptığı açıklamada “Başkan Zelenski’ye bana ulaştığı için teşekkür ediyorum. Bir sonraki ABD Başkanı olarak dünyaya barış getireceğim ve çok sayıda cana mal olan, sayısız masum aileyi harap eden savaşı sona erdireceğim. Her iki taraf da bir araya gelerek şiddeti sona erdirecek ve refaha giden yolu açacak bir anlaşmayı müzakere edebilecek” dedi.
Zelenski de X platformunda yaptığı açıklamada Trump’la “barışı adil ve kalıcı kılacak adımların neler olabileceğini” görüşmek üzere gelecekte yüz yüze bir toplantı yapma konusunda anlaştıklarını söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı “Ukrayna, Rus terörüne karşı direnme kabiliyetimizi güçlendirme konusundaki yardımları için ABD’ye her zaman minnettar olacaktır” dedi.
Bu telefon görüşmesi, Trump’ın ilk kez görevden alınma oylaması sonrası ve beş yıl önce gerçekleşen bir başka telefon görüşmesinin ardından geldi. Görüşme, Trump’ın Rus işgaline karşı Ukrayna’ya askeri yardımı sürdüreceğine ilişkin belirsizliklerin devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.
Trump seçimleri kazanması halinde savaşı “çözüme kavuşturacağına” söz verdi ancak bunu nasıl yapacağını belirtmedi.
Haziran ayında Başkan Joe Biden ile yaptığı canlı yayın münazarasında Trump, Ukrayna’ya yapılan büyük miktardaki askeri yardımı eleştirdi ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in savaşı sona erdirmek için öne sürdüğü şartların “kabul edilemez” olduğunu söyledi.
Trump aynı programda Zelenski hakkında ise “Bu ülkeye her geldiğinde 60 milyar dolarla gidiyor. Gelmiş geçmiş en büyük satıcı” demişti.
Trump’ın aday adayı olarak JD Vance’i seçmesi de ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı yardımları uzun süredir eleştirdiği göz önüne alındığında Kiev’de endişelere yol açtı. Rusya’nın 2022’deki saldırısı öncesinde Vance bir podcast yayınında “Ukrayna’ya ne olacağı gerçekten umurumda değil” demişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bu hafta başında Trump’ın JD Vance’i seçmesini övgüyle değerlendirerek “Kendisi barıştan yana, sağlanan yardımın sona erdirilmesinden yana ve biz de bunu memnuniyetle karşılıyoruz. İhtiyacımız olan da bu; Ukrayna’ya silah göndermeyi durdurmak. O zaman savaş sona erecektir” dedi.
Cumartesi günü Trump’a yönelik suikast girişimini sosyal medya üzerinden hızla kınayan Zelenski, pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada Kasım ayında kim başkan seçilirse seçilsin onunla birlikte çalışacağını söyledi.
Zelenski “Eğer Sayın Donald Trump başkan olursa onunla çalışacağız. Bundan korkmuyorum” dedi. Ukrayna lideri bu açıklamayı Kiev’de düzenlediği bir basın toplantısında yaptı.
Londra’daki Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’nde de BBC’ye konuşan Ukrayna lideri, yeniden seçilmek için çalışan eski ABD Başkanı Donald Trump’ın daha önce “Ukrayna’da ne olduğunu önemsemiyorum” diyen James David Vance’ı başkan yardımcısı adayı olarak göstermesiyle ilgili soruya “Belki de Ukrayna’da ne olduğunu anlamıyordur. Yeni yönetim gelirse onlarla çalışmak zorundayız. Onların desteğine ihtiyacımız var. Zor olacak ama zor işlerden korkmuyoruz” şeklinde yanıt verdi.
Zelenski bu ayın başlarında Trump’ı çok iyi tanımadığını ancak “onunla toplantılar yaptığını ve başkan olduğu dönemde iyi görüşmeler gerçekleştirdiklerini” belirtmişti.
Ancak bu ilk etkileşimler, Trump’ın o dönemde Demokratların kontrolündeki Temsilciler Meclisi tarafından azledilmesine yol açmıştı. Trump, Zelenski’ye o dönemde başkan adayı olan Joe Biden ve oğluna yönelik soruşturmaları başlatması için baskı yaparak yetkisini kötüye kullandığı ve yaklaşık 400 milyon dolarlık yardımı durdurduğu gerekçesiyle azledilmişti.
Trump’ın ayrıca eylemleriyle ilgili belgeleri yayınlamayı reddederek Kongre’yi engellediği suçlamaları da bulunuyordu.Trump bu süreçte herhangi bir yanlış yaptığını reddetti ve görüşmenin “mükemmel” olduğunu savundu.
Biden ise Ukrayna’nın sadık bir müttefiki olarak ülkeye yüz milyarlarca dolar yardım gönderdi. 81 yaşındaki ABD Başkanı, Zelenski ile geçen hafta Washington’daki NATO zirvesinde bir araya gelmiş ve onu kalabalığa yanlışlıkla “Başkan Putin” olarak tanıtmıştı.
Trump, Biden’ın bu gafı için “affedilemez” demişti.