Okyanusun dibinde zamana karşı yarış: Titan’ın yolcuları yarın 14.00’e kadar nefes alabilir

Batışından 111 yıl sonra bile unutulmayan Titanik’i keşfe çıkan denizaltıyla dalışından 1 saat 45 dakika sonra iletişim kesilmişti. Arama kurtarma ekipleri, kayıp denizaltıyı bulmak için adeta zamana karşı yarışıyor.

ABD sahil güvenliği salı günü Türkiye saatine göre 22:00 itibarıyla denizaltıda yaklaşık 40 saat yetecek kadar oksijen kaldığını söyledi. Bu da kazazedelerin normal bir solunum hızıyla yarın 14.00’e (TSİ) kadar nefes alabileceği anlamına geliyor.

Kurtarma operasyonu Atlantik’in ortalarına, daha derin sulara doğru genişletildi ancak bu sabaha kadar  denizaltıdan bir iz bulunamadı.

Gemidekilerin İngiliz iş insanı Hamish Harding, İngiliz-Pakistanlı iş insanı Şahzada Davud ve oğlu Süleyman, Fransız kaşif Paul-Henry Nargeolet ve dalışı düzenleyen OceanGate şirketinin CEO’su Stockton Rush olduğu bildirildi.

Geçen yıl Titan ile Titanik keşfine katılan televizyon yapımcısı Mike Reiss, denizler altında yolculuğa başlamadan önce, ‘yolculuk sırasında ölünebileceğini bildiren bir taahhütname imzalandığını’ söyledi.

ABD ve Kanada seferber oldu

Sahil güvenlikten Kaptan Jamie Frederick, salı günü öğleden sonra düzenlenen basın toplantısında ekiplerin denizaltıyı bulmak için ‘gece gündüz çalıştığını’ ancak şu ana kadar arama çalışmalarının ‘herhangi bir sonuç vermediğini’ söyledi. Frederick, bunun çok büyük bir bölgede ‘zorlu bir arama’ olduğunu belirtti.

ABD ve Kanada’nın ortak yürüttüğü arama faaliyetlerinde gemiler, askeri uçaklar, denizaltı ve sonar şamandıraları kullanılıyor. Deep Energy adlı ticari geminin denizaltıları da bölgeye ulaştı. Hem okyanusbilimci hem de dünyaca ünlü gemi enkazı avcısı David Mearns, BBC’ye yaptığı açıklamada, Deep Energy’nin denizaltılarının kayıp aracı aramak için okyanusun 3 bin 800 metre derinlikte gömülü haldeki Titanik’e ulaşmasından umutlu olduğunu söylüyor.

Fransa Denizcilik Bakanlığı da 4 bin metre derinliğe inebilen denizaltı robotu ile donatılmış Atalante gemisini arama çalışmalarına yardımcı olmak üzere bölgeye gönderdi.

OceanGate’in Titanik’e ulaşabilen tek denizaltısı

OceanGate’in denizaltısı Titan, deniz yüzeyinin yaklaşık 3 bin 800 metre altında bulunan Titanik enkazına ulaşabilen beş denizaltıdan biri. Şirketin internet sitesinde Titanik enkazını görmek için yedi gecelik yolculuğa 250 bin dolar değer biçildiği görülüyor.

Şirket, kısa bir süre önce internet sitesinde ve sosyal medya hesaplarında, Newfoundland sahilinin yaklaşık 400 mil güneydoğusunda bulunan Titanik enkazına yönelik keşif gezisinin devam ettiğini duyurmuştu. Şirket bu seferlerde iletişimi sürdürmek için Starlink’in kullanıldığını belirtmişti.

Rush’ın dalgıç gemi sektörünün önde gelenleri tarafından ‘şirketin mevcut deneysel yaklaşımlarının öyle ya da böyle soruna yol açabileceği’ konusunda uyarıldığı bildirildi. Uyarı, 2018 yılında Rush’a gönderilen mektupta yapılmış.

OceanGate’in danışmanı David Concannon’a göre pazar günü yerel saatle sabah 6 itibarıyla 96 saatlik oksijen bulunan denizaltıdaki bu yaşam desteği teorik olarak perşembe sabahı sona erecek. Tabii bu limitin, özellikle de gemideki çok az dalış deneyimi olan turistlerin nefes alma hızından etkilenebileceği düşünülüyor.

Titan, oyun koluyla kontrol ediliyormuş

Geçen yıl kasım ayında CBS News’un bir bölümünde muhabir David Pogue, Titan’ı denerken deniz aracının video oyunu kumandasıyla kullanılabilecek şekilde tasarlanmış olduğunu gözler önüne sermişti. O bölümde kötü hava koşulları ve iletişim sorunları nedeniyle yolculuk birkaç kez başlayıp durmuş ve hatta denizaltı birkaç saatliğine kaybolmuştu.

OceanGate CEO’su Rush, denizaltının CamperWorld’den alınmış bir aydınlatma armatürüne ve plastik şişeden yapılmış derme çatma bir tuvalete sahip olduğunu söyleyerek, “Sadece bir düğmemiz var o kadar. Asansör gibi olmalı, çok fazla beceri gerektirmemeli” demişti.

Rush, bir Logitech oyun kolunu göstererek, ‘Her şeyi bununla çalıştırıyoruz” demişti. Pogue’a güvende olduğunu söyleyen Rush, ekibinin Boeing, NASA ve Washington Üniversitesi ile birlikte çalıştığını, derin deniz basıncına dayanabilecek bir araç yarattıklarını belirtmiş ve, “Her şey arızalanabilir. İticileriniz bozulabilir, ışıklarınız gidebilir. Her şeye rağmen güvende olacaksınız” sözlerini dile getirmişti.

İçeride kapana kısılmışlar

Denizaltıda bulunanların kendi başlarına kaçmalarının mümkün olmadığı, çünkü aracın dışındaki cıvataların ekibi içeriye kilitlediği belirtiliyor. Bu kaybolan dalgıç gemi ile bildiğimiz denizaltı arasında birtakım farklılıklar var.

Denizaltılar kendi başlarına limandan okyanusa açılabiliyorken, dalgıç gemilerin rezervleri çok sınırlı olduğundan kendisini denize indirecek ve kurtaracak bir ana gemiye ihtiyaç duyuyor.

Biden ve Kral Charles tetikte

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile düzenlediği ortak basın toplantısında, İngiliz hükümetinin aklının denizaltıda bulunan kişilerle olduğunu söyledi. İngiliz yetkililer, denizaltındaki İngiliz vatandaşlarının aileleriyle temas halinde olduklarını bildirmişti.

Beyaz Saray Sözcüsü John Kirby, ABD Başkanı Joe Biden’ın kayıp denizaltıyla ilgili gelişmeleri ‘yakından izlediğini söyledi. Sky News’in haberine göre Kral Charles, kayıp denizaltıyla ilgili gelişmelerden haberdar edilmek istedi. Kralın aklının ve dualarının kayıp kişilerin aileleriyle ve kurtarma operasyonuna katılanlarla olduğu belirtildi.

Titanik enkazını keşfe giden denizaltı kayıp: İngiliz milyarder Hamish Harding de içindeymiş