Bir tuhaf büyüme: Üretemedik, ithal ettik, yedik içtik ama yüzde 3,8 büyüdük
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, dış ticaret açığı ekim ayında yüzde 14,9 gerileyerek 6,7 milyar dolar oldu ancak 10 aylık açık yüzde 3,2 artışla 93,9 milyar dolara çıktı.
Ticaret Bakanlığı verilerine göre, dış ticaret açığı ekim ayında yüzde 14,9 gerileyerek 6,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. 10 aylık açık ise yüzde 3,2 artışla 93,9 milyar dolara çıktı.
Ekim ayı dış ticaret verilerine göre, Türkiye’nin ihracatı yıllık yüzde 7,4 artışla 22 milyar 900 milyon dolara yükseldi. Böylece tarihin en yüksek ekim ayı değerine ulaşıldı. 10 aylık ihracat rakamı 210 milyar 100 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısıyla, ekim ayı dış ticaret rakamlarını açıkladılar.
Tüm zorluklara rağmen temmuz ayında ihracatta başlayan aylık yükselişin, ağustos ve eylül aylarında devam ettiğini ve ekim ayında da yükselişin sürdüğünü bildiren Bolat, “Ekim ayında ihracatımız, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,4 artarak 22 milyar 900 milyon dolara ulaştı. Böylece tarihin en yüksek ekim ayı değerine ulaştık. Temmuzda en yüksek temmuz ayı, ağustosta en yüksek ağustos ayı, eylülde en yüksek eylül ayı ve ekimde en yüksek ekim ayı ihracat rakamlarına ulaştık” diye konuştu. Bolat, bu yılın ocak-ekim döneminde 210 milyar 100 milyon dolarlık ihracat rakamına ulaşıldığını anlatarak, “Geçen yılın 10 ayına göre az da olsa yüzde 0,3’lük artışa tekabül etmekte. Ekim ayı itibarıyla son 12 aylık ihracat ise yüzde 0,7 artışla 254,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Böylece, 2022 yıl sonundaki 254,2 milyar dolarlık rekor rakamın üzerine çıkmış bulunmaktayız” ifadesini kullandı.
Kasım ayı ihracatının da iyi başladığına işaret eden Bolat, “İlk 4 gün itibarıyla olumlu, iyi artış sürecinde olduğumuzu paylaşmak isteriz.” dedi. Bolat, ithalatın da ekimde yıllık bazda yüzde 1,3 artarak 29,6 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirterek, şunları kaydetti: “İthalatımızda da temmuz ayında zirve yaptıktan sonra ağustos ayında başlayan gerileme eylül ayında iyice belirginleşti. Ekim ayında da az bir artışla, 30 milyar doların altındaki rakamla ithalatı kapadık. Dış ticaret açığımız ekim ayında bir önceki yıla göre yüzde 15 gerilemiş oldu ve 6,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu da sevindirici çünkü 6,7 milyar dolarlık dış ticaret açığı demek, cari işlemler dengemiz de ekim ayında ya dengede olacak ya çok az miktarda açık ya da az miktarda fazla görebiliriz.”
Ekim ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının 4,4 puan artarak yüzde 77,3 olduğunu belirten Bolat, “İhracatta temmuzda 20,1 milyar dolar, ağustosta 21,6 milyar dolar, eylülde 22,5 milyar dolar, ekim ayında da 22,9 milyar dolarlık bir yükseliş trendi devam ediyor. İnşallah kasımda da aralıkta da artan, rekor rakamları görmeyi temenni ediyoruz” dedi.
İhracat hedeflerinin çok önem taşıdığını vurgulayan Bolat, Orta Vadeli Program’da (OVP) yıl sonu ihracat hedefinin 255 milyar dolar, 2024’te 267 milyar dolar, 2026’da 302,2 milyar dolar olarak tahmin edildiğini bildirdi.
Bu yılın ocak-ekim döneminde ihracatın 210,1 milyar dolar, ithalatın da 304 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirten Bolat, “Önemli fasıllara bakacak olursak, motorlu kara taşıtları ihracatımızda muhteşem bir performans var, ocak-ekim döneminde yüzde 17,8 artışla 25,1 milyar dolara ulaştı. Kazan ve makine ihracatı yüzde 14,1 artışla 21 milyar dolara çıktı. Elektrikli makine ve cihaz ihracatı ise yüzde 15,5 artarak 12,6 milyar dolara ulaştı. Burada sevindirici olan husus, katma değerli ihracatımızdaki artıştır. Geçen yıl orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracattaki payı yüzde 37 iken oran bu yılın 10 ayında yüzde 40,3’e yükseldi. Dünyayla rekabet edebilmek için yüksek katma değerli, teknolojiye dayalı üretim ve ihracatı başarmaya mecburuz. Önümüzdeki dönemde inşallah bu yöndeki çalışmalarımız artarak devam edecek” diye konuştu.
Enerji ithalatının 2022 yılında 98 milyar dolara çıktığını anımsatan Bolat, şöyle devam etti:”Bu yıl enerji ithalatımız 10 ayda 57,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aylık ortalama 5,2 milyar dolar enerji faturamız var ve bu çerçevede inşallah 70 milyar doları aşmadan enerji ithalatını tamamlamak istiyoruz. Bu yılın 8 ayında çok güçlü altın ithalatı vardı. Ağustos ayında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığımızın aldığı tedbirlerle son 2 ayda altın ithalatının artış hızında önemli bir yavaşlama var. Altın ithalatı, ekim ayında da yıllık yüzde 36’lık gerilemeyle yaklaşık 2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ocak-ekim döneminde altın ithalatına 26,5 milyar dolar döviz harcandı. Bu, geçen yılın aynı döneminde 15 milyar 150 milyon dolardı. Yani değer itibarıyla yüzde 75’lik altın ithalatı artışı oldu.”
Türk Lirası’yla ithalattaki artışın sevindirici bir husus olduğunu vurgulayan Bolat, ocak-ekim döneminde Türk Lirası’yla ithalatta yüzde 141 artış olduğunu söyledi. Bolat, bu dönemde 479 milyar liralık ithalatın Türk Lirası’yla yapıldığını aktararak, “Bu artış, şüphesiz cari işlemler açığımızın finansmanı açısından olumlu bir gelişmedir” dedi.
Bolat, AB’den ithalatın ise 10 ayda dengeli şekilde 87,8 milyar dolar olduğu bilgisini vererek, bu dönemde ithalattaki ilk 5 ülkenin sırasıyla Çin, Rusya, Almanya, İsviçre ve ABD olduğunu bildirdi.
İsrail Filistin savaşı nedeniyle, Türkiye’den İsrail’e yapılan ihracat ekim ayında düştü. geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,8 ‘lik düşüşle 348 milyon dolar oldu. Ocak-ekim döneminde Türkiye’nin İsrail’e toplam ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20,1 düşüşle 4 milyar 677 milyon dolara geriledi.
Türkiye’nin İsrail’den ithalatı ise ocak-eylül döneminde yıllık yüzde 31,7 düşüşle 1 milyar 319 milyon dolara geriledi. Türkiye’nin ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracatı yüzde 7,4 artışla 22 milyar 873 milyon dolara, ithalatı yüzde 1,3 yükselişle 29 milyar 594 milyon dolara yükselmişti. Dış ticaret açığı da bu dönemde yüzde 14,9 düşüşle 6 milyar 721 milyon dolara gerilemişti.