Borsa günü düşüşle kapattı, altında kayıp artıyor
Altına hücum: Krizden korkan Çinliler ve merkez bankaları çılgınca alıyor
Başta Türkiye olmak üzere merkez bankalarının güçlü alımlarına 'güvenli liman' arayışındaki Çinliler de eklenince altın fiyatı rekor üstüne rekor kırmaya başladı. Nisan başında 2400 doları gören ons altın 2360 dolarla yeni rekorunu arıyor.
Ekonomik krizden korkan Çinliler son zamanlarda 'güvenli liman'a yatırım yapmaya başlayınca ons altın fiyatı ardı ardına rekor kırmaya başladı. Güçlü dolar karşısında varlıklarını çeşitlendirmek isteyen merkez bankalarının satın alma çılgınlığına Çin ekonomisinin zor durumda olması nedeniyle “güvenli liman” arayan Çinliler de katılınca dünyada spot altın fiyat fiyatları sık sık rekor kırmaya başladı. Nisan ayında 2.400 doların üzerine çıkan ons altın 2360 dolardaki seyriyle her an yeni bir rekor kırma potansiyelini elinde bulunduruyor.
Business Insider’da yayınlanan makaleye göre, Çin Merkez Bankası 18 aydır sürdürdüğü alımlarına nisan ayında 60.000 troy ons daha ekledi. Uzmanlara göre altına olan ilginin artmasının nedeni sadece ekonomik belirsizlikle ilgili değil, Çin gibi gelişmekte olan ülkelerin mal ithal etmesini pahalı hale getiren güçlü ABD Doları’na karşı bir tepki.
Doların diğer altı para biriminden oluşan bir sepet karşısındaki değerini ölçen dolar endeksi bu yıl yüzde 4, 2022’nin başından bu yana ise yüzde 10 yükseldi. Bunun nedeni, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Mart 2022’den bu yana doları güçlendirme eğiliminde olan faiz artışları. Çin Yuanı bu yıl bugüne kadar dolar karşısında yüzde 1,6 değer kaybederken son 12 aydaki kaybı yüzde 4, 2022’nin başından bu yana ise yüzde 12 oldu.
Türkiye başta, merkez bankalarının altın alma çılgınlığı sürüyor
Sadece Çin değil diğer merkez bankaları da geçen yıldan bu yana altına yükleniyor. Dünya Altın Konseyi (WGC) nisan ayı sonunda yayınladığı raporda büyük altın alıcıları arasında Çin, Türkiye ve Hindistan’ın da bulunduğunu belirterek, “Yıllık altın talebinin neredeyse dörtte birini oluşturan merkez bankalarının altına yönelik devam eden doymak bilmez iştahı, görünüşte zorlayıcı olan yüksek getiri ve ABD Doları’nın gücü gibi koşullar karşısında altının son dönemdeki performansının temel itici gücü olarak görülüyor” ifadelerine yer verdi.
WGC’ye göre, dünya merkez bankaları bu yılın ilk çeyreğinde 290 ton altın satın alarak, kayıtlara geçen en güçlü yıl başlangıcını yaptı. WGC, merkez bankalarının 2022’den bu yana çok fazla altın satın almış olmalarına rağmen, henüz işlerinin bitmemiş olabileceğine dikkat çekerek, “Merkez bankalarının altın alımlarında uzun süredir devam eden eğilim değişmemekle kalmıyor, aynı zamanda gelişmekte olan piyasalardaki bankalar tarafından domine edilmeye devam ediyor” dedi.
Yılın ilk çeyreğinde altın satın alan gelişmekte olan piyasa merkez bankaları arasında Kazakistan, Umman, Kırgızistan ve Polonya yer alıyor. Doğu ve Orta Asya merkez bankaları 1. çeyrekteki net alımların çoğunluğunu oluşturdu. Çin Merkez Bankası son dönemdeki ivmesini 1. çeyreğe de taşıyarak çeyrek boyunca altın rezervlerine 27 ton eklediğini bildirdi.
Merkez bankaları altın alım ivmesini 2024’e taşıdı (ton)*
Kaynaklar: Metals Focus, Refinitiv GFMS, Dünya Altın Konseyi *31 Mart 2024 tarihi itibarıyla.
Bu art arda 17. aylık artışa işaret ediyor ve bildirilen altın varlıklarının 2.262 tona yükselmesine yardımcı oluyor (aylık eklemeleri bildirmeye yeniden başladığı Ekim 2022’nin sonundan yüzde 16 daha yüksek).
Yüksek altın fiyatıyla birlikte bu durum, altının toplam rezervler içindeki payını yüzde 4,6’ya yaklaştırarak Ekim 2022’de sahip olduğu yüzde 3,2’lik payın oldukça üzerine çıkarmış oldu. Hindistan Merkez Bankası ilk çeyrekte altın rezervlerini 19 ton artırarak geçen yılın yıllık net alımlarını (16 ton) aştı. Kazakistan Merkez Bankası (16 ton), Singapur Para Otoritesi (2 ton), Umman Merkez Bankası (4 ton) ve Kırgız Cumhuriyeti Merkez Bankası (2 ton) bölgedeki diğer önemli alıcılar oldu.
Avrupa’da hem Çek Ulusal Bankası (5 ton) hem de Polonya Ulusal Bankası (1 ton) bu dönemde altın rezervlerini artırdıklarını bildirdi. Orta Doğu’da ise Katar Merkez Bankası 1. çeyrekte altın rezervlerinde 2 tonluk bir artış bildirdi.
TCMB altın rezervlerini 570 tona çıkararak lider oldu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da (TCMB) 1. çeyrek boyunca altın biriktirmeye devam etti. Banka 30 ton daha satın alarak altın rezervlerini 570 tona çıkardı. Artan talep nedeniyle yurtiçi altın piyasasında devam eden sıkışıklığa rağmen, geçen yıl seçimlerden önce yani mart ayında gerçekleşen satışlar tekrarlanmadı. TCMB on ay üst üste altın satın alarak altın rezervlerinin bir yıl önceki seviyelere ulaşmasını sağladı.
Türkiye, Çin ve Hindistan ilk çeyrekte alımların satışlardan fazla olmasına öncülük etti*
Kaynaklar: IMF IFS, İlgili merkez bankaları, Dünya Altın Konseyi; Yasal Uyarı *Mevcut olduğu yerlerde 31 Mart 2024 itibarıyla veriler. Not: grafik bir ton veya daha fazla net alım/satımları içermektedir.
JPMorgan analistleri mart ayında yayınladıkları bir raporda, “Özellikle ABD ile müttefik olmayan ülkelerin rezervleri yaptırımlara karşı savunmasız tutmanın risklerini algıladıkları için, rezerv karışımlarını dolardan uzaklaştırmaya başladıkları açıkça görülüyor” diye yazdı.
JPMorgan analistleri, ABD ile uyumlu hükümetlerin de küresel olarak daha yüksek ve daha değişken enflasyona karşı kendilerini korumak için rezervlerine altın eklediğini vurguladı.
Altın varlıklarına hücum, para birimi kazanmaya devam ederse, uzun vadede ABD Doları için iyiye işaret olmayabilir. Uluslararası finansal hizmetler firması Allianz’ın ekonomistleri 29 Haziran’da yayınladıkları bir raporda “Daha güçlü bir ABD Doları rezerv para birimi rolünü zayıflatacaktır. ABD Doları’na erişim daha pahalı hale gelirse, borçlular alternatif arayışına girecektir” yorumunu yaptı.
Kore’de market ve otomat makinelerinde bile satılıyor
Sadece Çinliler değil Korelilerde de son zamanlarda altına büyük talep var. O kadar ki Güney Kore’de market ve otomatlarda nisan ayından bu yana 0,1 ila 1,87 gram ağırlığında küçük altın külçeleri satılmaya başladı.
Gençler arasında büyük rağbet gören altın külçeleri kimchi ve ramen paketleriyle neredeyse özdeşleşmiş durumda. Güney Kore’nin en büyük market zinciri CU da ülke genelindeki mağazalarında ve otomatlarda minik altınlar satmaya başladı.
Güney Korede’ki marketlerde tıpkı gofret ve çikolata gibi otomatlarda altın satılmaya başladı.
Fiyatları 77.000 won (56,4 $) ile 225.000 won (165,76 $) arasında değişen küçük altın külçeleri doğum günleri ve diğer günler için çeşitli mesajlarla birlikte satılıyor.
Kore haber kaynağı Chosun Biz, tanesi 113.000 won (82,81 $) olan 1 gramlık çubukların sadece iki gün içinde raflardan uçup gittiğini belirtiyor. CNBC de GS25 mağaza zincirinin otomatlarda tıpkı gofret ve çikolata gibi küçük altın çubuklar satmaya başladığını yazdı.
Oyunlar ve Bulmacalar