Goldman Sachs: TCMB’nin kararı faiz artış döngüsünün başlangıcı değil
Avrupa’da, son 30 yılın en yüksek seviyesine çıkan enflasyon ve son 21 yılın zirvesine çıkan faizler ekonomiyi yavaşlatırken, işten çıkartmaları da hızla arttırıyor.
Avrupa’da Covid-19 salgınının ardından yaşanan hızlı ekonomik toparlanmaya karşın Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle “yapışkan” hale gelen yüksek enflasyon, artan faizler ve bozulan makroekonomik görünüm nedeniyle neredeyse ekonominin tüm alanlarındaki şirketler, maliyet düşürmeye yönelik adımlar atmak ve işe alımlarda frene basmak zorunda kalıyor.
Avrupa genelinde alışılmışın dışında yükselen enflasyon, devam eden tedarik zinciri aksamaları, artan maliyetler, ticarette korumacılık ve bozulan makroekonomik görünüm, başta teknoloji ve imalat sektöründe olmak üzere şirketleri yeni iklime uyum sağlamaya zorluyor.
Düşen karlarının daha da düşmesini engellemeye çalışan Avrupalı şirketlerden art arda gelen “işten çıkarma” veya “yeni alımlara ara verme” kararları tüm kıtada endişe yaratıyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) geçen hafta yayımladığı Mesleklerin Geleceği 2023 raporuna göre, yavaşlayan ekonomik büyüme, tedarik kısıtları ve enflasyon Avrupa’da istihdamın geleceği için en büyük riskleri oluşturuyor.
ABD’li büyük teknoloji ve otomobil şirketlerinin tarihlerinin en büyük işten çıkarmalarını duyurduktan sonra Avrupa’ya da etkisi altına alan tenkisat dalgasında Avrupalı şirketler de çalışan sayısını azaltmaya çalışıyor.
Avrupa’da otomotiv, gıda, perakende, endüstri ve mühendislik, teknoloji, telekomünikasyon, finans ve diğer sektörlerdeki işten çıkarma kararlarına her gün yenileri ekleniyor.
Bünyesinde Abarth, Alfa Romeo, Chrysler, Citroën, Dodge, DS Automobiles, Fiat, Jeep, Lancia, Maserati, Opel, Peugeot, Ram, Vauxhall gibi markaların bulunduğu otomotiv devi Stellantis, İtalya operasyonlarında gönüllü işten çıkarmalar yoluyla 2 bin çalışanıyla yolunu ayırmak için şubat ayında sendikalarla anlaştı.
İsveçli grup Volvo, martta Avrupa’daki otobüs üretim operasyonunu yeniden yapılandırarak 1.600 kişinin işine son verileceğini açıkladı. İsveç merkezli Volvo Cars, 4 Mayıs’ta İsveç’te 1.300 kişilik ek işten çıkarma kararını duyurdu. Bu rakam, firmanın anavatanındaki iş gücünün yüzde 6’sını oluşturuyor.
İtalyan şirketi Marelli, mart sonunda sendikalarla 400 kişiyi işten çıkarmak üzere anlaştığını açıkladı. İngiliz elektrikli araç üreticisi Arrival, maliyetlerini azaltmak için istihdamının yarısını oluşturan 800 kişinin işine son verilmesini kararlaştırdı.
İngiliz yemek dağıtım şirketi Deliveroo, iş gücünün yüzde 9’unu oluşturan 350 kişiyi işten çıkaracağını bildirdi. İngiliz süpermarket grubu Sainsbury’s, şubat sonunda açıkladığı yaklaşık 2 bin kişinin istihdamını etkileyecek yeniden yapılanma planının hemen ardından 300 kişinin işten çıkarılacağını duyurdu.
Alman çevrim içi moda perakendecisi Zalando, şubatta, “zorlaşan ekonomik koşulları” gerekçe göstererek şirket genelinde yüzlerce kişinin işten çıkarılacağını belirtti.
Alman gözlük perakendecisi Fielmann, martta, 2025’e kadar yüzlerce kişiyi işten çıkarmayı planladığını bildirdi.
İrlanda-ABD ortaklı bilgi teknolojileri şirketi Accenture, mart sonunda küresel ekonomiye ilişkin endişeler nedeniyle 19 bin kişinin işine son verme kararı aldı.
İngiliz siber güvenlik şirketi Sophos, ocakta küresel çapta 450 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.
İsveçli telekom ekipmanı üreticisi Ericsson’un, maliyetleri düşürme planının bir parçası olarak dünya çapında 8 bin 500 kişilik istihdam azaltımına gideceği bildirildi. İsviçreli bilgisayar aksesuarları üreticisi Logitech, martta 300 kişinin işine son verme kararı aldı.
İngiliz perakende zinciri Wilko’nun, 400 kişinin işine son vermeyi planladığı kaydedildi. Çin’e satılan British Steel, şubat sonunda İngiltere’nin kuzeyindeki kok fırınlarının aşamalı olarak kapatılacağını açıkladıktan sonra 260 kişiyi işten çıkarabileceğini duyurdu.
Finlandiyalı asansör üreticisi Kone, ocakta personel sayısını ülkesindeki 150 kişi dahil olmak üzere 1.000 kişi azaltacağını açıkladı. Yine aynı ülkeden bir zamanlar ürettiği cep telefonlarıyla tanınan telekom ekipmanı üreticisi Nokia, 3 Mayıs’ta 208 kişiyi işten çıkaracağını bildirdi.
Hollanda merkezli Philips, ocak sonunda solunum cihazlarının büyük çapta geri çağrılmasının ardından düşen satışları dengelemek için 6 bin kişiyi işten çıkarma planlarını duyurdu.
Alman yazılım şirketi SAP, ocak sonunda maliyetlerini düşürmek ve bulut işine odaklanmak için küresel iş gücünün yüzde 2,5’ini oluşturan 3 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
Telecom Italia’nın, gönüllü bir erken emeklilik programı aracılığıyla İtalya’da 2 bin kişiyi işten çıkarmaya çalıştığı kaydedildi. İngiliz telekom şirketi Vodafone, martta, İtalya’da 1.000, Almanya’da yaklaşık 1.300 kişiyi işten çıkarma planı olduğunu açıkladı.
Alman kimya şirketi BASF, artan maliyetler nedeniyle karında büyük oranda fazla düşüş olacağı uyarısında bulunarak 2 bin 600 kişinin işine son verileceğini duyurdu. Alman tüketici ürünleri şirketi Henkel de artan maliyetler ve düşük talep ile mücadele etmek için 2 bin kişiyi işten çıkardı.
Almanya’nın en büyük bankası Deutsche Bank, 27 Nisan’da, gelecek birkaç yıl içinde maliyetlerini 500 milyon avro azaltmak amacıyla 800 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu. Alman özel kimyasallar üreticisi Evonik, nisanda 200 kişilik işten çıkarma planı açıkladı.
Rüzgar türbini üreticisi Siemens Gamesa, geçen yıl karlılığa geri dönme planı kapsamında önemli bölümü Avrupa’da olmak üzere 2 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu. Alman otomotiv ve sanayi tedarikçisi Schaeffler, yeniden yapılanma sürecinde 2026’ya kadar 1.300 kişinin daha işine son verileceğini belirtti.
İspanyol ilaç şirketi Grifols, yıllık yaklaşık 400 milyon avro tasarruf sağlamayı amaçladığı strateji revizyonu kapsamında 2 bin 300 çalışanın işine son verme kararı aldı. İngiliz müteahhitlik şirketi Taylor Wimpey, ocakta, maliyetleri sınırlamak için işten çıkarma yapmayı düşündüğünü bildirdi ancak sayı belirtmedi.
İsveçli mühendislik grubu Alfa Laval, geçen yıl artan maliyetlerin denizcilik işini olumsuz etkilemesinin ardından yaklaşık 500 çalışanını işten çıkaracak yeniden yapılanma programını açıkladı.
İsveçli bahçe ekipmanı ve aletleri üreticisi Husqvarna da yeniden yapılanmaya giderek 1.000 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.