Elon Musk, 3 yıl sonra yeniden Çin’de
Kızıldeniz'deki saldırılar Tesla ve Volvo'yu vurdu. Saldırılar nedeniyle Tesla Almanya'daki fabrikasını iki hafta kapatacağını duyururken, İsveçli Volvo da Belçika'daki fabrikasında üretimi 3 gün boyunca durdurma kararı aldı.
Yemen’deki İran destekli Husilerin Kızıldeniz’de ticari gemilere yönelik saldırıları devam ederken küresel tedarik zinciri de yaşananlardan etkileniyor. ABD merkezli elektrikli otomobil üreticisi Tesla, Kızıldeniz’de gemilere yönelik saldırıların tedarik zincirini etkilemesi nedeniyle Berlin’deki fabrikasında üretimi iki hafta süreyle durdurma kararı aldığını bildirdi. Tesla’dan yapılan açıklamada, Kızıldeniz’deki silahlı çatışmaların ve buna bağlı olarak Ümit Burnu üzerinden Avrupa ve Asya arasındaki nakliye rotalarındaki kaymaların tedarik zincirine yansıdığı, bunun da gecikmeler nedeniyle Almanya’daki üretimi etkilediği belirtildi. Uzayan nakliye sürelerinin tedarik zincirlerinde boşluk oluşturduğuna işaret edilen açıklamada, “Eksik bileşenler nedeniyle Berlin-Brandenburg’daki Gigafactory’de araç üretimini 29 Ocak-11 Şubat tarihlerinde birkaç bölge dışında askıya almak zorunda kalıyoruz. Üretim 12 Şubat’tan itibaren tam olarak devam edecek” denildi.
Tesla’nın ardından İsveçli üretici Volvo da Kızıldeniz’deki saldırılar dolayısıyla üretimi durdurma kararı aldı. Belçika basınında yer alan habere göre, Gent şehrinde yer alan Volvo fabrikasında gelecek hafta üretime bir süre ara verilecek. Kızıldeniz’deki güvenlik durumunun Belçika’daki fabrikaya şanzıman tedarikinde gecikmelere neden olduğu gerekçesiyle üretim 3 gün boyunca yapılamayacak.
Analistler diğer otomobil üreticilerinin de Kızıldeniz’deki çatışmadan etkilenebileceğini düşünüyor. AutoForecast Solutions’ın Başkan Yardımcısı Sam Fiorani, “Asya’dan ve özellikle Çin’den gelen pek çok önemli parçaya bel bağlamak, otomobil üreticilerinin tedarik zincirinde potansiyel bir zayıf nokta oluşturuyor. Tesla, Kızıldeniz üzerinden Avrupa’ya taşınması gereken batarya parçaları için büyük ölçüde Çin’e güveniyor ve bu da üretimi sürekli olarak tehlikeye düşürüyor” dedi.
Yemen’deki Husiler, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılar düzenlemesinden sonra Hamas’a destek verdiğini duyurmuş, Kızıldeniz’deki ticari gemilere insansız hava araçları ve füzelerle çok sayıda saldırıda bulunmuştu. Bunun sonucunda ticari gemiler rotalarını değiştirip Kızıldeniz yerine taşımanın daha uzun sürdüğü Süveyş Kanalı’nı kullanmaya başlamıştı. ABD ve İngiltere, Yemen’de Husilere ait hedefleri vururken, Amerikan ve İngiliz savaş uçakları, gece saatlerinde Yemen’in Sana, Hudeyde ve Taiz kentlerindeki bazı noktalara hava saldırısı yapmıştı. ABD Başkanı Joe Biden, yaptığı yazılı açıklamada, Avustralya, Bahreyn, Kanada ve Hollanda’nın da saldırıya destek verdiğini bildirmişti. ABD medyasındaki haberlerde, ABD ve İngiltere ordu kuvvetlerinin en az 12 Husi hedefini vurduğu, saldırıların savaş uçakları ve Tomahawk füzeleriyle yapıldığı belirtilmişti.
Husilerin İsrail’in Gazze’ye saldırılarına karşılık ticari gemilere yönelik eylemlerinin ardından çok sayıda gemicilik şirketi, Kızıldeniz’deki seferlerini durdurma kararı almıştı. Husi saldırıları, Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayarak Avrupa ile Asya arasında en kısa rotayı sunan ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sinin yapıldığı Süveyş Kanalı’ndan geçişleri de tehlikeye atıyor.
Kızıldeniz’de ticari gemilerin uğradığı saldırılar ve şirketlerin peş peşe aldığı kararlar, küresel ekonomide yeni bir “tedarik zinciri krizinin” başlayacağına ilişkin endişeleri artırıyor.