Meclis’te kara para tartışması: Devlet içinde uzantıları var
TÜİK’e göre Türkiye genelinde konut satışları haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,2 düştü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) göre konut fiyatları yüksek enflasyon nedeniyle mayısta yıllık bazda yüzde 14,9 oranında azaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 Haziran ayı konut satış ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) konut fiyat endeksi Mayıs 2024 verileri işlerin pek de iyi gitmediğini ortaya koydu. TÜİK’e göre Türkiye genelinde konut satışları haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,2 azalarak 79 bin 313 oldu. En çok konut satılan iller 13 bin 25 ile İstanbul, 6 bin 866 ile Ankara ve 4 bin 361 ile İzmir olurken en az satış 34 ile Ardahan, 40 ile Hakkari, 44 ile Tunceli ve Bayburt’ta oldu.
Konut satışlarındaki düşüş hazirana özgü değil. Satışlar yılın ilk yarısında inişli çıkışlı bir seyir gösterdi ve ilk yarının bilançosunun da parlak olmadığı görülüyor. TÜİK’e göre satışlar 2024’ün ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 azalışla 545 bin 74 olarak gerçekleşti.
İpotekli yani kredili satışlar ise haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 49,4 gibi yüksek oranlı bir azalışla 6 bin 813 oldu. Toplam konut satışları içinde kredili satışların payı yüzde 8,6 olarak gerçekleşti. Yılın ilk yarısına ilişin kredili konut satışları ise düşüşün trend haline geldiğini gösteriyor. Hem haziran ayındaki hem de ilk yarıdaki düşüşün en önemli nedenleri olarak uçan inşaat maliyetleri nedeniyle artan fiyatlar ve yüksek faiz oranları nedeniyle kredi kullanarak konut edinmenin ulaşılamaz hale gelmesi öne çıkıyor.
Yabancılara yapılan konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 45,1 azalarak bin 440 oldu. Haziran ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,8’e kadar geriledi. Yılın ilk çeyreğinde de yabancılara yapılan konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45,7 azalarak 10 bin 461 oldu. Yabancıların yapığı alımların önemli oranda düşmesinde başta Dubai olmak üzere bazı merkezlerde fiyatların Türkiye’den ucuz hale gelmesi etkili oldu. Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 593 ile Antalya, 478 ile İstanbul ve 116 ile Mersin oldu. En çok konutu Rusya Federasyonu vatandaşları aldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) konut fiyat endeksi de konutun artık iyi bir yatırım aracı olmaktan çıktığını gösteriyor. Konut fiyatları 2024 Mayıs ayında yıllık bazda nominal olarak yüzde 45 oranında artmasına rağmen yüksek enflasyon nedeniyle yüzde 14,9 oranında azaldı. Konut fiyatlarındaki artış yedi aydır TÜFE’nin altında kaldı. İstanbul, Ankara ve İzmir’in konut fiyat endekslerindeki gelişmeler değerlendirildiğinde, 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre sırasıyla yüzde 1,1, 2,4 ve 2,6 oranlarında artış gözlendi.
Konut birim fiyatları Türkiye genelinde metrekaresi 33 bin 456 lira olarak izlendi. İstanbul’da 47 bin 299 lira oldu. İstanbul’da 100 metrekarelik bir evin fiyatı 4 milyon 729 bin olarak kaydedilirken Ankara’da 2 milyon 693 bin, İzmir’de de 3 milyon 887 bin lira olarak izlendi. Konut fiyatları en çok Ankara’da arttı.