Yeni seçim ekonomisi başladı ama bu kez daha ürkek
Marketler etiketleri hızla değiştirince sosyal medyadan tepki yağdı
Asgari ücretin açıklanmasının hemen ardından daha çalışanlar zamlı maaşlarını almadan fiyatlarını revize eden zincir marketler 1 Ocak itibarıyla etiketlerini yine güncelledi. Kısa sürede değiştirilen etiketler sosyal medyada tepkilere neden oldu.
Vatandaşlar marketlerin sürekli bir bahane bulup etiket değiştirmesinden bıktı. Geçen hafta asgari ücret artışının ardından, çalışanlar daha zamlı maaşını almadan etiket yenileyen marketler aynı işlemi yılbaşının hemen ardından da tekrarlayınca vatandaşlar zıvanadan çıktı. 2024 yılında geçerli olacak asgari ücret 27 Aralık Çarşamba günü 17.002 TL olarak açıklanmıştı. Açıklamanın hemen ardından zincir marketlerde etiketler hızla değiştirilmişti. Aynı marketler bu sefer de yılbaşının hemen sonrasında fiyat etiketlerini güncelledi. 1 Ocak itibarıyla markete giden vatandaşlar birçok ürünün yeni etiketini sosyal medya hesabından paylaşarak tepki gösterdi.
Tüketici Konfederasyonu (TUKONFED) üyesi avukat Mücahit Saraçlı haksız fiyat uygulamanın son bulması için tüketicilerin şikayet haklarını kullanması gerektiğini söyledi. Saraçlı şöyle dedi:
“Asgari ücrete yapılacak zammın beklenenin üzerinde olacağı haberleri dolaşmaya başladığında aralık ayının sonlarına doğru bir etiket değişmesiyle fiyatlarda gereksiz artış yapıldı. Sonrasında asgari ücretin belirlenmesiyle yeniden fiyat artışı oldu. Bu haksız fiyat uygulamasıdır. Hukuktaki yeri de haksız fiil demektir. Bunun tabii ki birçok cezai şartları var. 6 bin 502 sayılı yasa tüketicilerin haklarının korunması için çıkarıldı. Bu açık ve net şekilde haksız fiyat uygulamaları ve stokçuluğun önlenmesi amacıyla çıkarılmış bir yasadır. Tüketicilerin de şikayet etme haklarını kullanarak, bilinçli tüketici olarak hareket etmesi gerekiyor. Bu tür olaylarda mutlak suretle şikayet haklarını kullanmaları lazım. Fiyatının kısa sürede değiştiğini bildikleri ürünler için hemen fiyat etiketine baksınlar. Etiketin üzerinde değişim tarihi mutlak suretle yazılmak zorunda. 1-2 gün içinde değişmiş fiyat etiketi tespit etmeleri halinde fotoğrafını çekip alo 175 hattına ya da Ticaret Bakanlığı’nın haksız fiyat uygulamaları kurumuna internet üzerinden şikayet etme hakları var.”
‘Talep düşerse kendilerini düzeltmek zorunda kalırlar’
Tüketici Konfederasyonu olarak cezai işlem yapılan firmaların ifşa edilmesi gerektiğini söyleyen Saraçlı “Kimler bu uygulamaları yapıyorsa belirlensin ki tüketiciler de buna göre tavırlarını koysun. Ekonominin en önemli kaidesi arz taleptir. Eğer talepte düşme olursa bu satıcılar, binlerce şubesi olan zincir marketler de kendilerini düzenlemek zorunda kalacak” diye konuştu.
Raftaki fiyatlar ile kasadaki fiyatların farklı olduğu durumlarda raftaki fiyatın geçerli olduğunu söyleyen Mücahit Saraçlı “Raftaki etiket farklı, değiştirilmemiş ama kasaya geldiklerinde farklı ödeme isteniyorsa tüketicilerin burada yapacakları tek bir şey var. O ürünü almaya mecbur kalmışlarsa alacaklar ama raftaki etiketin fotoğrafını çekecekler. Yine almış oldukları ürünün fişini alarak alo 175’i arayarak o satış noktasını bildirecekler ya da Ticaret Bakanlığı’nın haksız fiyat uygulamaları kurumuna müracaat ederek gerekli yasal işlemin başlatılmasını talep edecekler” dedi.
Tüketici Ezem Demirel “Artık fiyatlar sürekli arttığı için fiyatlara bakmadan almaya çalışıyorum. Artık toptan hesaba bakıyorum. Tek tek ne kadar diye bakmıyorum. Çünkü fiyatları bir yerden sonra ezberleyemiyoruz” dedi. Halil İbrahim Demirci “Bu durumlarla sürekli karşılaşıyoruz. Yılbaşıyla alakalı değil, hemen her gün karşılaşıyoruz. Artık alışkanlık oluştu. Bugün 10 lira olan şeye yarın 100 lira deseler artık normal karşılıyor olduk. Bunun enflasyonla birazda karaborsacılık ve fırsatçılıkla alakalı olduğunu düşünüyorum. Asgari ücret artınca fiyatlarda bu kadar artacaksa asgari ücretin armasının da bence bir anlamı yok” şeklinde konuştu.
Babasının market çalışanıyla arasında geçen diyalogu anlatan Dilek Buz ise “Market çalışanı babama ‘Abi onun fiyatları düzeltilmedi’ diyor. Babam da ‘Asgari ücrete daha zam gelmedi bunlar neyin zammı’ dedi. Hepsi yapacağını yapıyor. Ne kadar denetlenirse denetlensin, yapacaklarını yapıyorlar” diye konuştu.
Oyunlar ve Bulmacalar