İstanbul’da emekliler kira baskısı altında iş arıyor
Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, İstanbul'da kiralar yüksek olduğu için ev kiralayamadıklarını ve annesinin yanına yerleştiklerini açıkladı. Erkan "İstanbul Manhattan'dan pahalı olur mu?" diye sordu.
Son günlerde büyük şehirlerde kiraların gerilediğine dair raporların sayısı artsa da özellikle İstanbul’da fahiş kira sorunu milyonlarca insanı etkilemeye devam ediyor. Kiracı ve ev sahipleri arasındaki dava dosyaları mahkemelerde dağ gibi yığılırken, haziran ayında ABD’den Türkiye’ye yerleşerek Merkez Bankası Başkanlığı koltuğuna oturan Hafize Gaye Erkan’ın da yüksek kiralar yüzünden mağdur olduğu ortaya çıktı. Hürriyet gazetesinden Ahmet Hakan’a konuşan paranın patronu “İstanbul, Manhattan’dan pahalı olur mu? Biz İstanbul’da ev bulamadık. Müthiş pahalı. Annemlere yerleştik, onların yanında kalıyoruz” dedi. Erkan, “Kira sorunu nasıl çözülecek?” sorusuna şöyle yanıt verdi:
“Arz eksikliği ve ucuz finansman olduğu zaman bazen dengeler bozulabiliyor. İşte burada bizde de en önemli sorun sosyal konut arzı. Çünkü sosyal konut eksikliğinden dolayı kiralarda artış var. Ayrıca kiralarda Türkiye’ye özgü bir artış söz konusu. Cumhurbaşkanımız ve Cumhurbaşkanı Yardımcımız da bu konunun üzerinde çok duruyorlar. Bir insanın 10 evi olmamalı, 10 insanın bir evi olmalı. Ev ve gıda çok önemli. Sağlık konusunu devletimiz çok oldu çözeli. İstanbul, Manhattan’dan pahalı olur mu? Biz İstanbul’da ev bulamadık. Müthiş pahalı. Annemlere yerleştik, onların yanında kalıyoruz.”
Erkan, kredi faizlerinin ne zaman düşeceğine ilişkin soruya da şöyle yanıt verdi:
“Onu konuşmak için biraz erken. Biz parasal sıkılaştırma adımlarının sonuna doğru geldiğimizi belirttik. Önümüzdeki seneye bu zamanlar daha ılımlı bir ortamda olacağımızı düşünüyorum. Bunu hem enflasyon hem parasal sıkılaşma için söylüyorum. O zaman başka adımlar atacağız diye söylemiyorum ama. Yabancı yatırımcı da girecekse şimdi girecek. Daha sonra çok daha düşük bir getiriden gireceği şu an belli. Ama dezenflasyona ne kadar hızlı girersek ve o politikada başarılı olabilirsek sıkılaştırma politikasında ne yönde hareket edeceğimiz de o ölçüde şekillenecek. Ayrıca çok fazla bilinmeyen var. Ocak ayında ücret artışları ne olacak? Mayıs ayında doğalgaz ne olacak? Bunları da görmemiz gerekiyor.”
“Ben markette patatesin, kırmızı etin ve sütün fiyatına bakıyorum. Ekmek, süt ve akaryakıtın enflasyonda ciddi bir etkisi var” diyen Erkan şunları söyledi:
“Aynı ürünü farklı fiyata satan market gördüğüm zaman bunu onlara soruyorum. Sonuçta iki adım ötedesin. Biz normal dışarıdan alınan yoğurt yemiyoruz, mayalıyoruz. Süt fiyatları bazen markette artmıyor ama TÜİK istatistiklerinde arttığını görüyorum. Apartman görevlimiz olan Sadık Abi’ye de çoğu zaman fiyatları soruyorum. Onu sorguya çekiyorum. Ben ‘indi’ diyorum. O ‘inmedi’ diyor. Sürekli ‘Fiyatlar inmedi, istersen git şu soğanın fiyatına bir bak’ diyor.”
İstanbul’daki yüksek kiralar sadece Merkez Bankası Başkanı’nı etkilemeyecek. Ankara’dan İstanbul Finans Merkezi’ne taşınmaya hazırlanan yüzlerce Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme Kurumu çalışanı da aynı sorunla yüzleşmek zorunda kalacak. İşte bu yüzden TBMM’de görüşülen ve ekonomi ile ilgili düzenlemeler içeren kanun teklifine AKP Milletvekilleri Orhan Erdem ve Necmettin Erkan’ın önergesi ile son dakikada yeni bir madde eklendi. Buna göre Ankara’dan İstanbul’da bulunan finans merkezine taşınan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 400 uzman personeline “hayat pahalılığı” tazminatı olarak bir kereye mahsus 45 bin lira ek ödeme yapılacak. “İstanbul’da yaşam koşulları daha zor” gerekçesiyle ödenecek bu tazminattan bir süre öncesine kadar Merkez Bankası Başkanı olan ve 5 ay önce BDDK Başkanlığı’na atanan Şahap Kavcıoğlu da yararlanacak. En düşük uzman maaşının 40 bin TL civarında olduğu öğrenilirken yeni önergenin gerekçesi ise “BDDK, İstanbul’a taşındı ve personel için lojman imkanı yok. Kiralar yüksek ve maaşlar da Ankara’ya göre yetersiz kaldı. Uzman personel özel sektöre kaçıyor” şeklinde açıklandı İstanbul Finans Merkezi’nin bulunduğu Ataşehir’de 1+1 ve 3+1 kiralık dairelerin fiyatları, 14 bin liradan 40 bin liraya kadar değişiyor.