Bir türlü kaldırılamayan yurtdışına çıkış vergisi
Türkiye’nin ‘Über’i için ilk yasal emare
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın özelgesine göre paylaşımlı yolculuk sektöründe sağlanan kazanç kayda alınarak vergilendirilecek. Hem vergi geliri artacak hem de paylaşımlı yolculuğun yasallığı kabul ediilmiş olacak.
Öktem, "Böylelikle sadece Martı TAG faaliyetlerinden vergi olarak Hazine'ye birkaç yıl içinde yıllık 1 milyar dolar civarında ek kaynak oluşturulacağı hesaplanıyor" dedi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ‘vergi ödemeyen kesim bırakmama” politikası vergi ödemek istedikleri halde yaptıkları işin yasal sayılmaması nedeniyle çeşitli sıkıntılarla karşılaşan ve iş yapmaları engellenmeye çalışılan paylaşımlı yolculuk sektörünün oyuncularını rahatlatacak.
Paylaşımlı yolculuk sektörünün Türkiye’de sağlıklı bir yapıda gelişerek katma değer üretmesi adına Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan önemli bir adım geldi. Binek otomobilleriyle mobil cihaz üzerinden yolcu taşımacılığı yapan TAG (Tek Araçla Gidelim) üyesi iki kişi bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarının nasıl vergilendirileceğini öğrenmek için Gelir İdaresi Başkanlığı, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları, Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü’ne başvurdular.
Maliye paylaşımlı yolculuk faaliyetinden elde edilen kazancın vergilendirilebileceğine hükmetti.
Yapılan incelemenin sonucunda başucu sahiplerine verilen özelgede elde edilen kazancın ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilmesi gerektiği belirtilirken, basit usule tabi olmanın genel ve özel şartları topluca taşımaları durumunda da kazancın basit usulde tespit edilmesinin mümkün olduğu belirtildi. Devlet bu kararıyla paylaşımlı yolculuk sektöründe faaliyet gösteren sürücülerin vergi mükellefi olmalarını ve kazançları üzerinden vergi ödemelerini kabul etmiş oldu.
Yani Gelir İdaresi Başkanlığı bu kararıyla “taksi ağaları”nın lobisi nedeniyle sanki suçmuş gibi engellenmeye ve cazalandırılmaya çalışılan paylaşımlı yolculuk uygulamasını vergi ödenmesi gereken yasal bir ticari bir faaliyet olarak gördüğünü açıkladı.
‘Maliye Bakanlığı’na çağrımızı duyduğu için teşekkür ediyoruz’
Türkiye’de paylaşımlı yolculuğun resmileşmesi ve kronik taksi sorununun kökten çözümü için uzun bir zamandır çaba sarf ettiklerini belirten TAG Martı kurucusu Oğuz Alper Öktem Hazine ve Maliye Bakanlığı’na paylaşımlı yolculuğun önünü açtığı için teşekkür etti. Öktem “Böylelikle sadece Martı TAG faaliyetlerinden vergi olarak Hazine’ye birkaç yıl içinde yıllık 1 milyar dolar civarında ek kaynak oluşturulacağı hesaplanıyor” dedi. Martı TAG’ın 200 bin sürücü ve 5 milyon yolcudan oluşan bir ekosisteme dönüştüğünü, vergi ödemenin bir vatandaşlık görevi olduğunu söyleyen Öktem vakit kaybetmeden sürücülerin kendi şirketlerini kurmaya ve vergi ödemeye teşvik edeceklerini söyledi.
Paylaşımlı yolculuk tebliği çalışmaları sürüyor
İstanbul’da 20 bin taksi var, yılda 65 milyar TL ciro yapıyorlar
Nüfusu 20 milyona doğru giden İstanbul’da 20 bin taksi var. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin satmak istediği beş bin taksi plakası da eklenince bir süre sonra İstanbul’da taksi sayısı 25 bine ulaşacak. Bu konudaki sıkıntıyı İstanbul Taksiciler Esnaf Odası ile atamalarla çoğunluğun hükümetin eline geçtiği Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) dahil herkes kabul ediyor ama her kafadan bir ses çıktığı için çözüm konusunda anlaşma olmuyor. Sorunun çözümü olabilecek paylaşımlı yolculukla ilgili yönetmelik İstanbul Taksiciler Esnaf Odası’nın direnişi ve başta hükümet olmak üzere siyasilerin kayıtsızlığı nedeniyle çıkartılamıyor. Sokaklarda gördüğünüz UBER ya da Bitaksi yazan araçlar yönetmelik olmadığından tüm dünyadakine benzer paylaşımlı yolculuk da yaptırmıyorlar. Tümü taksi plakalı araçlar ve İBB’den aldıkları lisansla elektronik ortamda müşteri bulup hizmet veriyor. Yani onların varlığı taksi sayısında artış olduğu anlamına gelmiyor.
Martı TAG’ın kurucusu Oğuz Alper Öktem’e göre İstanbul’daki her taksi günde ortalama 40 yolculuk yapıyor. Bu da İstanbul’da yılda 65, tüm Türkiye’de ise 95 milyar TL ciro yapıldığı anlamına geliyor. Ancak esnaf odasına kayıtlı taksiciler vergilemede basit usule tabi oldukları için neredeyse “hiç” denecek kadar az vergi ödüyor. Yani Türkiye’de yıllık 95 milyar TL’ye ulaşan cirolarından yüzde 20 KDV ve yüzde 29 gelir vergisi ödemedikleri için bir milyar dolar vergi kaybı ortaya çıkıyor. Basit bir hesaplamayla taksi sektöründen diğer tüm sektörlerdeki kadar vergi alınsa her yıl bir Marmaray veya bir Osmangazi Köprüsü daha yapılabilir.
Paylaşımlı Yolculuk Yönetmeliği sisteme bugün için yalnızca İstanbul’da e- fatura kesme zorunluluğu olan ve hem KDV hem de gelir vergisi ödeyen 150,000 yeni oyuncuyu getireceği için taksilerden doğan 1 milyar dolarlık kayıp kapanacak. Öktem’e göre taksilerden bazıları da yeni oyuncuların rekabeti nedeniyle sisteme katılmak zorunda kalacak ve bu durumda vergi geliri daha da artacak. Bu tür bir düzenlemede ise devletin vergiyi araçları kiralayan şoförlerin değil elinde çok sayıda taksi plakası bulunduran “plaka ağaları”nın ödemesini sağlayacak düzenlemeleri yapması şart.
Siyasi karar ve kararlılık gerekiyormuş
Martı TAG kurucusu Oğuz Alper Öktem verileri paylaştığında siyasilerin ve ekonomi bürokratlarının devletin elde edeceği ek vergi geliri nedeniyle kendisine hak vermekle birlikte “Bu bir tür düzenlemenin siyasi kararlılık ve karar gerektirdiği”ni söylediklerini ifade etmişti. Öktem İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Paylaşımlı Yolculuk Yönetmeliği çıkarma konusunda yetkili olmadığı görüşüne de katılmıyor. UKOME yönetmeliğinin 17’nci maddesinin (k) bendine yer göre belediye başkanının isterse ilçe belediye başkanlarına oy vermeye davet edip UKOME’de çoğunluğu sağlayıp yönetmeliği çıkartabileceğini söyleyen Ökten şunları söylemişti:
“İkinci yöntem ise çok daha basit, Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinin (b) bendi belediyeye yani ulaşım daire başkanlığına yönetmelik çıkarma yetkisini vermiştir. Aynı kanunun 18’inci maddesinin (m) bendi İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’ne de onaylama yetkisini vermiştir. Yani ulaşım dairesi yönetmeliği yazabilir ve meclis onaylayabilir. Sayın Ekrem İmamoğlu inisiyatif alırsa paylaşımlı yolculuk yönetmeliği UKOME tarafından veyahut İBB Meclisi tarafından çıkabilir. Dünyada yalnızca Kuzey Kore, Moğolistan, Eritre. Kongo, Türkiye ve Küba olmak üzere altı ülkede paylaşımlı yolculuğa izin yok.”
Oyunlar ve Bulmacalar