Enflasyonda zirvenin sinyali: İstanbul’da perakende fiyatlar mayısta yıllık yüzde 82,2’ye yükseldi
Enflasyonun zirve yaptığı mayıstan sonra tüketicinin mevcut ekonomik duruma bakışı ve yarınla ilgili beklentileri önemli oranda bozuldu. Haziranda 'Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi' alt endeksindeki bozulma yüzde 4,4'e ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliğiyle yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi vatandaşın haziran ayında mevcut ekonomik duruma bakışı ve yarınla ilgili beklentilerinin mayıs ayı enflasyonunun zirve yaptığının ortaya çıkmasından sonra haziran ayında önemli oranda bozulduğunu gösterdi. Tüketici güven endeksi mayıs ayında 80,51 iken haziran ayında yüzde 2,7’lik bir düşüşle 78,3 oldu.
Tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabiliyor. Tüketici güven endeksinin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor. Mayıstaki çok küçük artıştan sonra gelen yüksek oranlı düşüş tüketici güveninin bir türlü toparlanamadığını ortaya koyuyor.
Mayıs ayında hafif de olsa bir artışla son 10 ayın en yüksek düzeyine ulaşan tüketici güven endeksinin alt kırılımlarına bakıldığında vatandaşın TL’de değer kaybının duruşunun ve Merkez Bankası rezervlerindeki artışın yarattığı bahar havasına rağmen büyük olasılıkla zirve yapan enflasyon nedeniyle haziranda hem mevcut durumdan memnun olmadığı, hem de geleceğe ilişkin beklentilerinin bozulduğu görülüyor.
Tüketici güven endeksinin alt endekslerinden “Mevcut dönemde hanenin maddi durumu” alt endeksi haziran ayında mayısa yüzde 2,2’lik düşüşle 63,8 oldu. Mayısta ihmal edilebilir düzeyde gerileyen “Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi” alt endeksi haziranda mayısa göre yüzde 4,4 gibi bugüne kadar az görülen oranda düşerek 79,2’ye geriledi. Yani vatandaşın kendi durumuyla ilgili gelecek beklentisi çok olumsuz.
Haziran ayı verisi vatandaşın gelecekteki genel ekonomik durumla ilgili beklentisinin de ciddi şekilde bozulduğunu gösteriyor. Mayısta yüzde 0,2 artan “Gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi” alt endeksi haziranda yüzde 2,8 düşüşle 76,1’e geriledi.
“Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi” alt endeksi ise 2024 yılında umutlarını iç pazara bağladıklarını sürekli tekrarlayan beyaz eşyacıları üzmeye devam edeceğe benziyor. Söz konusu alt endeks Mayıs’ta yüzde 0,3 değer kaybederken düşüş haziranda yüzde 1,6 oldu.