Karadeniz’de gerginlik: Rusya, ABD’nin İHA’sı nedeniyle savaş uçağı kaldırdı
Adana'da kurulmuş bir şirket Baibars Mekatronik Havacılık. İşi başta ziraat olmak üzere pek çok sivil alanda kullanılacak döner kanatlı İHA'lar yapmak. Şirket son üç yılda hızla büyüdü, şimdi ABD'nin tarım merkezlerinde İHA üretecek fabrika yapıyor.
İnsansız hava aracı denince insanın aklına hep askeri araçlar geliyor ama aslında bu araçların kullanım alanı çok yaygın. İHA’ların sivil kullanımı denince de en öne çıkan kullanım amacı, tarımsal.
Bu araçlarla tarımsal ilaçlama da yapılıyor, tarla-bahçe kontrolu bu araçlar sayesinde gerçekleştirilebiliyor, üzerlerindeki kameralar sayesinde uzaktan toprak tahlili yapıp sulama veya gübreleme zamanları bile bu araçlar sayesinde belirlenebiliyor.
Tarımsal İHA’lar, özellikle büyük ölçekli çiftçilik yapanlar için ciddi maliyet kalemlerini çok aşağı seviyelere çekebiliyor.
Türkiye’den bir şirket, Türkiye’nin tarımsal üretim merkezlerinden biri olan Adana Çukurova’dan çıkan bir şirket şimdi dünya çapında İHA üretimi ve satışına başlamış durumda.
Sivil kullanım amaçlı insansız hava araçlarının (dron) geliştirilmesi, üretimi, sistem entegrasyonu ve yaşam döngüsü destek süreçlerinde faaliyet gösteren Baibars Mekatronik Havacılık, kısa sürede ihracat başarılarına ulaştı, uluslararası yatırım aldı, şimdi de yurt dışında üretime hazırlanıyor.
Baibars Mekatronik Havacılık Yönetim Kurulu Başkanı Celal Çağlayan Erguvan yola 2015’te Çukurova’da temelleri atılmış bir İHA üreticisi olarak çıktıklarını belirterek 2021’in ilk çeyreğinden itibaren tarım amaçlı insansız hava araçları üretimine geçtiklerini söyledi. Erguvan hikayelerinde ilki 2021’de Türkiye İş Bankası’nın verdiği destek, ikincisinin 2023 son çeyreğinde Japonya’dan aldıkları doğrudan yabancı yatırım olmak üzere iki kilometre taşı olduğunu söyledi. Celal Çağlayan Erguvan şöyle devam etti:
“Bunlar üretim kabiliyetimizi, yerlilik oranımızı artıran ve yurt dışına açılmamıza vesile olan kilometre taşları oldu. Döner kanat insansız hava araçlarında zirai insansız hava araçları, endüstriyel insansız hava araçları ve taktiksel ikmal İHA’ları üretmekteyiz. Baibars çatısında iki iştirakimiz bulunmakta. Kelaynak İHA İşletmeciliği, tarımsal dronlarla ilaçlama hizmeti sunuyor. Çukurova Havacılık’ta ise İHA-1 ve İHA-2 ehliyetlerini veriyoruz. Döner kanat çözümlerinde sadece İHA vermiyoruz son kullanıcıya; sistem veriyoruz. Hem ehliyeti hem sahada nasıl kullanılacağı hem lisansları hem resmi uçuş izinlerinin alınması için destek oluyoruz.”
ABD Detroit, Michigan’da zirai insansız hava araçları üretmeyi planladıklarını söyleyen Erguvan 2025’te üretime başlamayı hedeflediklerini ve tesisin büyük oranda tamamlandığını belirtti. ABD’de zirai insansız hava araçlarına çok ciddi talep olduğunu dile getiren Erguvan “Bulunduğumuz bölge Midwest diye geçiyor. Michigan bölgesi, Iowa, Kansas, Nebraska… Buraları da Türkiye’nin Orta Anadolu kesimi gibi düşünebilirsiniz ama daha sulak araziler, tarımın çok geniş arazilerde yapıldığı bölgeler. Zirai insansız hava aracı da tarla bitkilerinin kullanımına çok uygun. Hem girdi maliyetlerini azaltıyor hem sürdürülebilir tarımın önünü açıyor. Karbon tüketimini azaltıp daha az suyla daha verimli bir ilaçlama yapıyorsunuz. Bölgenin ihtiyaçlarına yönelik o bölgede üretim yapacağız ABD’de. 2025 Mart’ta banttan ürün çıkartmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
Bu yıl faaliyetlerini ihracat ağırlıklı sürdürdüklerini ve aralarında Japonya, İspanya, ABD gibi teknolojik olarak olgunluk seviyesi yüksek ülkelerin de bulunduğu 9 pazara satış yaptıklarını belirten Erguvan “Umarım Türkiye olarak İHA’da yakaladığımız teknolojik olumlu repütasyon ve gelişimi daha da genişletmeye devam ederiz” dedi.
Celal Çağlayan Erguvan tarımsal İHA’larda kapasite üst limitinin 70 litre olduğuna işaret ederek dolayısıyla kapasiteden çok teknolojik verimliliğin artmasına yönelik gelişmelere imza atacaklarını ifade etti. Endüstriyel İHA’larda ise yangın müdahale İHA’sı Cesur’un üstünde çok yoğun mesai yaptıklarını belirten Erguvan şöyle konuştu:
“Onun geleceğinin olduğuna ve hayat kurtarabileceğine inanıyoruz. Onun üstüne çalışmaya devam edeceğiz. Henüz yerleştirmesini tamamlayamadığımız bazı komponentler var. Onları yerleştirmeyi hedefliyoruz. Yegane gayemiz yerlilik oranımızı hemen hemen bütün ürünlerde yüzde 70’in üstünde tutmak. Hem tedarik zinciri açısından hem de değişen dünyada Türkiye’nin jeopolitik konumundan faydalanmak istiyoruz. Türk teknolojisini dünyanın dört tarafına ihraç etmeye devam etmek istiyoruz.
Döner kanatlarda iki farklı platform üstünde üretim yapıyoruz. Uzun bloklu platformda yerlilik oranımız yüzde 50-55 arasında değişiyor. İşçilik katsayısını dahil ettiğinizde 2025’in mart ayında yüzde 70’e ulaşacağız, özellikle zirai insansız aracında… Endüstriyel İHA’larda aviyonik sistemlerde henüz hala dışa bağımlıyız. Umarım onda da yerlilik oranımızı artıracağız. 2025 sonu gibi yüzde 50’nin üzerinde yerli üretime ulaşacağımızı umut ediyorum.”
ABD’deki tesiste üretilecek yeni nesil tarım dronları verimliliği artırıyor ve girdi maliyetlerini azaltıyor. 50 litre sıvı tankı ve 70 litre gübre tankı ile saatte 220 dekara kadar ilaçlama yapabiliyor. Yüksek debili, santrifuj püskürtme sistemi sayesinde daha az zirai ilaçla daha verimli ilaçlama imkanı sağlıyor. Yine Baibars tarafından geliştirilen Arazi Takip Sistemi ve Engel Tespit Sistemi ile her türlü arazide güvenli uçuş yapabilen dronlar kullanıcısına yüksek manevra kabiliyetiyle destek oluyor. Dronlar yüksek dayanıklılıkla su ve toza karşı üstün koruma yeteneğiyle görev yapıyor.