Vergi ve harçlara yüzde 58,46 zam geldi

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın, Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Genel Tebliği, Harçlar Kanunu Genel Tebliği ve Gelir Vergisi Genel Tebliği, Resmi Gazete’nin dünkü mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca 2024 yılında uygulanacak olan vergi, harç ve diğer maktu tutarlar açıklandı. 2023 yılı için yeniden değerleme oranı yüzde 58,46 olarak gerçekleşmiş ve Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile kasım ayında ilan edilmişti. Cumhurbaşkanı indirim yetkisini kullanmadığı için yeni yıldan itibaren geçerli olmak üzere bazı vergi ve harçlar yeniden değerleme oranında artırılırken, gelir vergisi tarifesi başta olmak üzere tarifeler ve mükelleflerin yararlanacağı istisna tutarları da ilgili düzenlemelerle tespit edildi.

Gelir vergisinin ilk dilimi 70 bin liradan 110 bin liraya çıktı

Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan maktu had ve tutarlar yeniden değerleme oranında artırıldı. Yayımlanan tebliğle, 2024 yılında uygulanacak olan gelir vergisi tarifesi belirlendi. 2024 yılında uygulanacak gelir vergisi tarifesinin, ilk dilimi 70 bin liradan 110 bin liraya, ikinci dilimi 150 bin liradan 230 bin liraya, üçüncü dilimi 370 bin liradan 580 bin liraya, dördüncü dilim ise 1 milyon 900 bin liradan 3 milyon liraya çıkarıldı.

Ücret geliri elde edenlerde ise 550 bin lira olan üçüncü dilim 870 bin lira olarak uygulanacak. İlk gelir dilimi 110 bin liradan başlayan yeni tarifeye göre, ücretliler başta olmak üzere tüm gelir vergisi mükellefleri daha geç üst dilimlerden vergi ödeyecek.

Asgari ücrete yüzde 49,1 oranında yapılan artış, gelir vergisi ve damga vergisi istisnasına da yansıdı, ücretlilerin ödeyeceği vergiyi azalttı. Asgari ücretin vergi dışı olması nedeniyle tüm ücretliler, 2024 yılında 37 bin 126,92 lira gelir vergisi ve damga vergisi ödemeyecek.

Ayrıca günlük 110 lira olan yemek parası istisna tutarı 170 liraya, 56 lira olan yol parası istisna tutarı da 88 liraya çıktı. Böylece, aylık 4 bin 420 lira yemek parası, 2 bin 888 lira yol parası ödemeleri de vergiden istisna olarak çalışanlara ödenebilecek.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Batı, X hesabında yeni gelir vergisi dilimlerini şu tabloyla açıkladı:

324 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile GVK m.103’teki vergi dilimleri yeniden değerleme oranında (%58,46) artırılarak 2024 yılında uygulanmak üzere aşağıdaki gibi olmuştur. pic.twitter.com/nCDeTe1QXL

— Murat BATI (@prof_bati) December 30, 2023

İstisna ve indirim tutarları yeniden değerleme oranında artırıldı

Gelir vergisinde kazanç unsurları itibarıyla düzenlenmiş çok sayıda mükellefin faydalandığı istisna ve indirim tutarları da yeniden değerleme oranında artırıldı.

Kira gelirlerindeki 21 bin lira olan istisna tutarı 33 bin liraya, değer artış kazançlarındaki 55 bin lira istisna tutarı 87 bin liraya, arızi kazançlardaki 129 bin lira istisna tutarı 200 bin liraya, tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 13 bin liraya çıktı.

Binek otomobillere ilişkin gider olarak indirim konusu yapılabilecek tutarlar da arttı. Binek otomobiller için gider olarak dikkate alınabilecek aylık kira bedeli 17 bin liradan 26 bin liraya, amortisman yoluyla gider yazılabilecek iktisap bedeli sınırı 950 bin liradan 1 milyon 500 bin liraya yükseltildi.

Engellilerin yararlandığı vergi indirimleri artırıldı

Gelir Vergisi Kanunu’na göre ücret geliri ve serbest meslek kazancı elde eden engelli vatandaşların gelirlerinin bir kısmı, engellilik indirimi yoluyla vergi dışı bırakıldı. Engellilerin yararlandığı gelir vergisi indirimi tutarlarında da artış oldu.

Engellilik derecesine göre, aylık 1100, 2 bin 600 ve 4 bin 400 lira olan indirim tutarları, sırasıyla 1700, 4 bin ve 6 bin 900 liraya çıktı.

Ayrıca, malul ve engelli vatandaşlar için araç alımında uygulanan istisna limiti de arttı. Buna göre, 2023 yılında 1 milyon 4 bin 200 lira olan ÖTV istisnası tutarı, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yüzde 58,46 artışla 1 milyon 591 bin 200 liraya yükseldi.

Veraset, intikal ve esnaf vergileri istisna tutarları

Vergiden muaf esnaflığın kapsamı genişletilerek, evlerde imal ettiği ürünleri internet ve benzeri platformlarda satanlar da muafiyet kapsamına alınmıştı. Muafiyet limiti olan 700 bin lira yeniden değerleme oranında artırılarak 1 milyon 100 bin liraya çıktı.

Basit usule tabi mükelleflerin kira ve kazanç istisnası hadleri de arttı. Basit usule tabi mükelleflerin kazançları 2021 yılından itibaren gelir vergisinden istisna edilmişti. Basit usule tabi olma şartları arasında yer alan yıllık kira tutarları ile yıllık alım, satım ve iş hasılatı gibi bazı had ve tutarlar da güncellendi.

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden beyannamelerini zamanında veren ve vergilerini ödeyen uyumlu mükellefler, 5 puanlık vergi indiriminden faydalandırılırken, vergi indirimi yapılabilecek tutarın üst limit de yeniden değerleme oranında artırılarak 4,4 milyon liradan 6,9 milyon liraya çıkarıldı.

Veraset ve İntikal Vergisinde istisna tutarları arttı ve vergi tarifesi güncellendi. Veraset yoluyla intikallerde eş ve çocuklar için uygulanan istisna tutarı 1 milyon 15 bin liradan 1 milyon 609 bin liraya, ivazsız intikaller ve ikramiyelere uygulanan istisna tutarı 23 bin 387 liradan 37 bin 59 liraya çıktı.

MTV, pasaport, ehliyet ve cep telefonu vergilerine yüzde 58,46 zam

MTV yüzde 58,46 artırıldı. 2023 yılında 1479 lira motorlu taşıtlar vergisi olan bir aracın, 2024 yılı vergisi 2 bin 343 lira, 3 bin 323 lira motorlu taşıtlar vergisi olan bir aracın 2024 yılı vergisi ise 5 bin 265 lira oldu. Elektrik motorlu araçlar için ise tarifenin dörtte biri oranında vergi ödenecek.

Pasaport ve ehliyet harçları da arttı. Harçlar Kanunu Genel Tebliği’ne göre, 1 yıl süreli pasaportlar için harç tutarı 2 bin 396,60 lira, 3 yıl süreliler için 5 bin 558,30 lira ve 3 yıldan fazla süreli olanlar için 7 bin 833 lira olacak. 2024’te A sınıfı sürücü belgesi harcı 1308,40 lira olarak belirlenirken, bu tutar B sınıfı sürücü belgesi harçlarında 3 bin 945,40 lira olarak uygulanacak.

Yolcu beraberi getirilen cep telefonlarına ilişkin harç 20 bin liradan 31 bin 692 liraya çıktı.

Maktu damga vergisi tutarları da yüzde 58,46 oranında artırıldı. Ayrıca, 2024 yılında tutulacak defterler için uygulanacak defter tutma hadleri de yeniden belirlendi. Buna göre yıllık satış tutarı 2 milyon lirayı geçen mükellefler 2024 yılı defterlerini bilanço esasına göre tutacak.

Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları da güncellendi. Fatura ve fiş vermeme cezası 3 bin 400 liraya çıktı. 2024 yılından itibaren, fatura düzenleme limiti 4 bin 400 liradan 6 bin 900 liraya çıkarıldı.