Piyasalar seçim sonrası ilk işlem gününde yabancı yatırımcıların ve bankacıların beklentilerinin aksine nispeten sakin seyir izler ve BİST 100 Endeksi günü yüzde 4.1’lik yükselişle kapatırken gözler oluşturulacak yeni kabinede ve ekonomi politikalarında olası bir revizyonda. Bloomberg’in seçim sonuçlarına dair analizine göre mevcut ekonomi politikalarındaki ilk revizyon işareti aralarında Hazine ve Maliyet Bakanlığı ile Merkez Bankası başkanlığının da bulunduğu pozisyonlara yapılacak yeni atamalarla gelebilir.
“Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, birkaç hafta önce pek olasılık verilmeyen bir seçim zaferi elde etti. Bu sonuçlar batılı hükümetler ve uluslararası yatırımcılarla daha çok sürtüşme olabileceğini işaret ediyor” denilen analizde uzmanların ekonomiyle ilgili yorum ve tahminlerine de yer verildi. Yatırımcılar için şu anda birinci sorunun, Erdoğan’ın, yabancı para çıkışı görülen bir ekonomi politikasını sürdürme sözüne bağlı kalıp kalmayacağı olduğu belirtilen analizde “Ekonomistler, para politikası ayarlamasının kaçınılmaz olduğunu söylüyor” ifadeleri yer aldı.
‘Mehmet Bey katkı vermeye devam edecek’
Öte yandan A Haber’de katıldığı canlı yayında yeni kurulacak kabineyle ilgili de konuşan Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın, adı bir süredir ekonominin kaptan koltuğu için geçen Mehmet Şimşek ile ilgili, “Kabine de olur olmaz ama Mehmet Bey bizim ekonomi politikalarımıza katkı vermeye devam edecek” diye konuştu. Kalın yeni hükümetle ilgili de şunları söyledi:
“İsim kompozisyonu her şekilde olabilir. Yeni, millette karşılığı olan ve Türkiye Yüzyılı’na yakışır genç dinamik bir kabine kuracağını Cumhurbaşkanımız söylemişti. Şimşek bu sürece makamdan ayrı her zaman destek vereceğini söyledi. Önümüzdeki günlerde daha da şekillenir. Kabine de olur olmaz ama Mehmet Bey bizim ekonomi politikalarımıza katkı vermeye devam edecek.”
Bu arada Mehmet Şimşek’in, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı kutlayan bir tweet atması bazı piyasa oyuncuları tarafından görevi kabul ettiği şeklinde yorumlandı. Şimşek tweet mesajında Erdoğan’a millete hizmet yolunda başarılar diledi.
10Haber’e görüş veren ancak adının açıklanmasını istemeyen bir banka genel müdürüne göre yabancı bankacıların ve yatırımcıların beklentisi ekonomiden sorumlu eski başbakan yardımcısı Mehmet Şimşek’in ya bu göreve getirilmesi ya da aktif siyasete dönmese bile ekonomi programının tasarlanmasında etkin olması. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın nisan ayı başında ekonomiye ilişkin olarak yaptığı “Mehmet Şimşek’in koordinasyonundaki ekip ciddi hazırlıklar yürütüyor” şeklindeki açıklamanın bu beklentiyi yarattığını belirten bankacıya göre bunun gerçekleşmesi piyasaları kısa süreli de olsa biraz rahatlatabilir.
Bu arada dün gelen haberlere bakılacak olursa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Mehmet Şimşek de dün bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin içeriğine ilişkin bir açıklama yapılmadı.
Konuya dair ayrıntılı haberimizi bu linkten okuyabilirsiniz.
Morgan Stanley: Dolar yıl sonunda 26 TL
Amerikalı yatırım bankası Morgan Stanley de müşterilerine yayımladığı notta, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki bozulmanın ardından finansal istikrar risklerine karşı alternatif önlemler almak zorunda kalabileceğini yazdı.
Morgan Stanley’in aralarında Hande Küçük’ün de olduğu stratejistleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “faiz sebep, enflasyon sonuç” görüşü düşünüldüğünde TL’de daha hızlı bir değer kaybı ve yerellerin döviz işlemleri üzerinde sıkılaşan regülasyonlar gibi alternatif önlemlerin büyük ihtimalle gündeme gelebileceğini belirtti. Morgan Stanley yıl sonunda Dolar/TL ’yi 26 seviyesinde öngörüyor. Morgan Stanley buna karşın politika yönünde, özellikle de düşük faiz politikasında bir değişim olmaması durumunda dolar/TL’nin 28’e ulaşabileceğini düşünüyor.
ABD’nin en büyük bankalarından Wells Fargo’nun Gelişmekte Olan Piyasalar ekonomisti ve döviz stratejisti Brendan McKenna, seçimlerin ardından katıldığı programda dolar/TL kuruna ilişkin tahminlerini aktardı. Wells Fargo analisti McKenna CNBC’de yaptığı yorumda, “Erdoğan’ın seçimden sonra görevi sürdürmesi nedeniyle Türk lirası hakkında oldukça karamsar bir görüşe sahibiz” dedi.
Dolar seçim öncesi son işlem gününde serbest piyasada 20 lirayı geçti
Wells Fargo: Haziran sonunda dolar 23 TL
“Türkiye için çok kasvetli bir ekonomik ve piyasa görünümü var” diyen McKenna, doların yılın ikinci çeyreğinin sonunda (haziran sonunda) 23 TL’ye ardından gelecek yıl 25’e kadar yeni bir rekor seviyeye ulaşabileceğini belirtti.
McKenna’ya göre, tüm senaryodaki tek umut ışığı Merkez Bankası’nın Ortadoğu ülkeleri ve Çin ile SWAP yapabilme yeteneği. McKenna, “Eğer bu rezerv para limitlerini genişletebilirlerse belki Merkez Bankası döviz müdahalesinde bir miktar destek olabilir” dedi.
Banka seçim öncesi yayınladığı analizinde dolar/TL kurunun 2023 yılının ikinci çeyreği sonunda 22 TL’ye ulaşabileceğini ve liranın daha da keskin değer kaybedebileceğini belirtmişti. Böylece banka kur tahminlerini yukarıya doğru güncellemiş oldu.
Konuyla ilgili olarak Bloomberg’e görüş veren başka uzmanlar da ekonomiyle ilgili çok farklı düşünmüyor. Dubaiu merkezli Tellimer’in stratejisti Hasnain Malik “Erdoğan’ın galibiyeti yüksek enflasyon, çok düşük faizler ve olmayan net rezervlerle tüm varlıkları etkileyecek krize neden olabileceğinden yabancı yatırımcıyı rahatlatmıyor” dedi.
Barclays: Faiz yılsonunda yüzde 36 olur
İngiltere’nin en büyük bankalarından Barclay’inekonomisti Ercan Ergüzel, Kılıçdaroğlu zaferi senaryosuna göre daha kademeli olsa da Erdoğan’ın zaferi sonrası faizlerin artacağı öngörüsünde bulundu. Ergüzel’in yıl sonu politika faizi tahmini yüzde 36 seviyesinde. Ercan Ergüzel cari açık konusunda da karamsar. Kasım 2023’ten itibaren cari açığın kötüleşmeye başlayacağını öngören Ergüzel ortalama dış finansman ihtiyacının Haziran 2023-Ekim 2023 döneminde ortalama aylık 3,3 milyar dolardan Kasım 2023-Şubat 2024 arasında 12,3 milyar dolara çıkacağını ifade ediyor.
Döviz rezervlerindeki erimeye dikkat çeken Medley Global Advisors Ürün Müdürü Nick Stadtmiller’a göre piyasaları olabildiğince istikrarlı tutmaya çalışmak, ekonomi üzerindeki baskıyı artırabilecek, başarması zor bir görev olacak. Mevcut heterodoks politikaların sürdürülemez olduğu için politika açıklamaları bekleneceğini ifade eden Abrdn Yatırım Direktörü Viktor Szabo lirada değer kaybı ve sonuç olarak daha yüksek faiz oranları bekliyor.
İstanbul merkezli Strateji Portföy’den Burak Çetineçeker mevcut ekonomi modelinin çalışmadığının ortada olduğunu belirterek “Erdoğan da bunu biliyor olabilir. Bu nedenle Ortodoks politikaya ılımlı bir geçiş olabilir çünkü yakın gelecekte bunun aksi sürdürülemez. Buna yönelik bir adım piyasalar tarafından olumlu karşılanabilir” dedi.
TL ile karamsar görüşe sahip olanlardan biri de Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) baş ekonomisti Robin Brooks. Uzun yıllar ABD’nin en büyük yatırım bankalarından Goldman Sachs’ta da baş ekonomist olarak görev yapan Brooks’a göre TL. suni olarak ‘aşırı değerli’ tutuldu. Robin Brooks attığı tweette piyasadaki birçok oyuncuya göre doların gerçek değerinin 25 TL. olması gerektiğini belirtti.
Oyunlar ve Bulmacalar