Mark’ın 1040 metrede yaşama savaşını arkadaşı anlattı: İşte operasyonun ayrıntıları

Toros Dağlarında, Mersin Anamur yakınlarındaki Morca mağarasında yerin 1040 metre altında kurtarılmayı bekleyen mağaracı Mark Dickley ile ilgili yeni ayrıntılar belli olmaya başladı. Her aşaması müthiş zorluklarla dolu ve zamana karşı yapılan bir kurtarma operasyonu bu ve şimdiden 8 ülkeden 200’e yakın mağaracı ve kurtarma görevlisi Mark Dickley’i bir an önce yüzeye çıkartmak için gece gündüz çalışıyor.

Anadolu Speoloji Grubu Derneği’nin (ASPEG) organizasyonunda Anamur ilçesi Sugözü Mahallesi’ndeki Morca Mağarası’nda yeni bir geçit bulmak ve haritasını çıkarmak için keşif gezisine katılan 4 ABD, 4 Türk, 4 Romanya ve 1 Macaristan vatandaşından oluşan, aralarında nişanlısı Jessica Van Ord’un da olduğu ekibe liderlik yapan profesyonel mağaracı ABD’li Mark Dickey, 2 Eylül’de 1200 metre derinlikte mide kanaması geçirdi.

Dickey’in ekip arkadaşlarından biri, yetkililerden yardım istemek için mağaranın içerisinde, hastalandığı yerin 500 metre yukarısındaki sabit telefon hattına ulaşmak için harekete geçti. Ama dar mağara içindeki bu 500 metrelik tırmanı  7-10 saat sürdü.

Dickey’in nişanlısı Jessica ile diğer ekip arkadaşları, yardım gelene kadar kendisini iyi hissedebilmesi için müdahalelerde bulundu. 3 Eylül’de telefona ulaşan ekip arkadaşı, yetkililere yardım talebinde bulundu.

Bölgeye Bulgaristan, İtalya, Hırvatistan, Polonya ve Macaristan’dan kurtarma ekipleri gönderildi. ABD Ulusal Mağara Kurtarma Komisyonu’nun deneyimli eğitmeni olan Dickey’e 4 Eylül’de doktorların da aralarında olduğu ilk ekip ulaştı.

Bu arada ekip Mark Dickley’i 1040 metre derindeki görece daha geniş bir ortamda olan ana istasyonlardan birine kadar taşımayı başarmıştı.

1040 metre derinlikte tedavisine başlanan Dickey’e, 4 ünite kan verildi. Uygulanan tedaviye olumlu yanıt veren Dickey, ayağa kalktı, hatta bir video çekip iyi olduğunu da anlattı.

O sırada AFAD, AKUT ve UMKE ile yurt dışından gelen 192 kişilik profesyonel kurtarma ekipleri, Toros Dağı’nın 2 bin 100 metre yüksekliğindeki mağara girişinde kamp kurdu. Yani mağaranın girişi deniz seviyesinden 2 bin 100 metre yüksekte, mağara ise bilindiği kadarıyla ağzından itibaren 1264 metre derinliğe kadar iniyor. Yani aslında hala deniz seviyesinden 860 metre yukarıda olunuyor. Mağaranın en dibindeki kesim, ‘Morca Labirenti’ diye anılıyor, burada  mağara çok sayıda ince kanala ayrılıyor. Mark Dickley başkanlığındaki ekip işte bu labirenti keşfetmek, haritalamak ve eğer varsa daha aşağılara iniş olup olmadığını öğrenmek için oradaydı. Ama girişim Dickley’in hastalanmasıyla yarıda kaldı. Şimdi tam tersine, mağaradan çıkış için zorlu bir mücadele var.

ABD’li Mark Dickey’i çıkarmak için kurtarma ekiplerinin hazırladığı yol haritası ortaya çıktı. Mağaranın 7 bölümü, 6 ülkeden kurtarma ekiplerine bölündü. Dickey ile ilk teması Bulgar ekibi yapacak, ardından Hırvat, İtalyan, Polonyalı, Macar ekip sırasıyla Dickey’in çıkışına eşlik edecek. Türk kurtarma ekibi ise Dickey’i yüzeye çıkararak, tıbbi desteğe ulaştıracak.

Mark ile Morca Mağarası’na inen arkadaşı 10Haber’e konuştu

Morca Mağarası, Anadolu Speoloji Grubu Derneği tarafından keşfedildi ve 2021 yılında haritalandırıldı.

Mağaranın keşif çalışmalarında yer alan ve geçen yıl ABD’li mağaracı Mark Dickey ile Morca Mağarası’na inen Oktay Pöhrenk kurtarma çalışmalarını ve mağarayı 10Haber’e anlattı.

Mark Dickey’in arkadaşı Oktay Pöhrenk, ilk müdahaleyi şöyle anlattı:

“1040 metreden sedyeyle 700 metreye kadar çıkardılar. Mağarayı biliyorum ben, orada kuru bir alan var, kamp yapılabilecek bir alan. Orada tekrar kan verilecek. Mark kendinde ancak bitkin, halsiz, yani kendi başına çıkım yapabilecek durumda değil. Daha sonra 510 metredeki kampa çıkarılacak. 510 metreden sonra ise başka bir ekip alıp çıkmaya devam edecekler.”

“Mark bizim arkadaşımız, geçen sene Mark ile birlikte girmiştik o mağaraya…” diyen Oktay Pöhrenk mağarayla ilgili şu ayrıntıları verdi:

“Mağaranın 1200 metreye kadar bütün kolları dahil her yeri araştırıldı, 1200 metrelerde araştırılacak yerler var, oralarda çalışmalar yapılıyor. 6-7 yıldır o mağarada çalışıyoruz. Mağara kaynaklı da bir problem yaşanmadı, mide kanaması geçirdi kendisi. Mağarada düşme gibi falan bir sorun yok.”

‘Mağaranın tek kötü tarafı, dar bir mağara olması’

Oktay Pöhrenk, Morca Mağarası’nda başlayan araştırmayı ve Mark Dickey’in kurtarılması için yürütülen çalışmanın ayrıntılarını ise şöyle aktardı:

“Bu uluslararası bir ekspedisyon, bizim düzenlediğimiz ve 6 yıldır da çalıştığımız bir ekspedisyon. Bu olay gelişince, arkadaşlarımız çıkıyor ve durumu anlatıyor. Mağara kurtarma grubu var, Türkiye’de de kolu var. Mark arkadaşımız da mağara kurtarma grubunda yönetici konumunda. Bu olay yaşanınca oradaki arkadaşlardan ve doktorlardan bilgi aldık. AFAD’a da haber verildi. Doktorların istediği ilaçlar temin edilip aşağıya indirilirken dünyanın çeşitli yerlerinden mağara kurtarma ekibinden arkadaşlar toplanıp gelmeye başladılar. 3-5 kişiyle çıkarılabilinecek bir olay değil. Çok ciddi bir derinlik.

Bir kurtarma planı yapıldı. Kurtarma grubu sayısına göre mağara bölündü. Belirli metrajları farklı ülkeler aldı. Şu anda bu plana göre çıkarılıyor. 700 metrede tekrar kan veriliyor. Sedyenin geçebileceğinden daha dar olduğu için mağara, onun geçebileceği hale getiriliyor. Mağarada küçük patlatmalar ve matkaplarla kırma işlemleri yapılıyor ve sedyenin geçebileceği şekilde hazırlanıyor.

‘Çukurpınar Mağarası olsa takır takır çıkardı’

Mark’ın kurtarılmasının 3-4 gün sürebileceğini söyleyen Oktay Pöhrenk, mağaradaki kamp alanı ve iniş ve çıkış sürelerini de anlattı:

“Mark’ı 9 Eylül günü öğle saatlerinde başladılar 1040 metreden almaya… Burada bir mağara kampı var. Mağara kampı dediğimiz, bildiğiniz kamp alanı gibidir, çadırlar, yiyecek, içecek, ısıtıcı cihazlar falan var. 510 metrede de benzer bir kamp alanı var. İyi bir mağaracı 1040’dan 14-15 saatte çıkabilir. Her şey yolunda giderse, Mark 3-4 gün içerisinde çıkarılabilir.

Kurtarma operasyonunda riskli bulduğum bir alan yok. Mağaranın tek kötü tarafı, dar bir mağara olması. Türkiye’nin ikinci derin mağarası Çukurpınar olsa takır takır çıkardı ama bu mağara çok dar. O nedenle çok yavaş ilerliyor kurtarma operasyonu.”

Mark Dickey’in kurtarma operasyonu için “mağaracılık topluluğunun büyüklüğünü göstermek için büyük fırsat” sözlerini değerlendiren Oktay Pöhrenk şunları söyledi:

“1000 metre, mağaracılar için derin bir mağara… Türkiye’nin en derin üçüncü mağarası Morca. Derin bir mağara ve 10 yıldır böyle bir derinlikten kurtarma çalışması yapıldığını ben hatırlamıyorum. O nedenle bunu belirttiğini düşünüyorum.”

Mersin’de 8 ülkeden 192 kişi uğraşıyor: Mark Dickey 1000 metreden nasıl kurtulur?