Deprem ülkesinde bu da oldu: Hileli beton sattılar; laboranttan yapı denetimine herkes işin içinde

İnşaat mühendisi İdris Karataş Tekirdağ’ın Malkara ilçesinde müteahhitlik yapıyordu. 2022 yılının mart ayında üç blok, 27 daireden oluşan konut inşaatına başlayacaktı ama önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvurup inşaatta kullanacağı malzemenin kontrolünün yapılmasını istedi. Müdürlüğün ruhsatlı laboratuvar firmasının ekibi betondan aldığı numuneleri inceledikten sonra uygunluk raporu verdi.

Bunun ardından belediyeye başvurup gerekli izinleri alan müteahhit inşaata başladı ve iki blok ile 18 dairenin tamamlandığı inşaatta sorun olduğunu fark etti. Betonlarda ciddi çatlaklar ve deformasyonlar vardı. Hemen inşaatı durdurdu ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvurarak inşaatta kullandığı betonlardan karot alınmasını istedi. Müdürlüğün Yapı Denetim Şube Müdürlüğü’nden gelen ekipler betonlardan karot örneği alıp laboratuvarda kırımlar yaparak inceledi. İnceleme sonucunda inşaatta kullanılan betonun standarda uymadığı, kullanılamaz olduğu raporu verildi.

Malkara’da müteahhitlik yapan inşaat mühendisi İdris Karataş.

İnşaat mühendisi İdris Karataş kullandığı betona ‘sağlam’ raporu veren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden ruhsatlı laboratuvar firması ve betonu üreten beton santraliyle inşaatı denetleyen yapı denetim firması hakkında Malkara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu yaptı. Savcılığın soruşturması sürerken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü betona ‘sağlam’ raporu veren laboratuvar firmasını kapatıp sahipleri ve sorumluları hakkında üç yıl faaliyetten men cezası verdi.

Ceza müteahhide kesildi

Malkara Belediyesi encümeni Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün inşaattan alınan karot sonuçlarının uygun olmadığı yönündeki yazısı sonrası 27 Aralık 2022’de yaptığı toplantıda raporu inceledi. Belediye İdris Karataş’ın firmasına 1 milyon 58 bin lira para cezası uyguladı. Karataş belediyeye cezayı ödedi. Savcılığın soruşturması sürerken Malkara Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü inşaatı mühürleyip 16 Şubat 2023’te de binalar için yıkım kararı aldı.

Binaların yıkılmasının ardından Tekirdağ Valiliği ve İdris Karataş sorumlular hakkında Malkara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Savcılığın soruşturmayı tamamlamasının ardından Edirne’nin Keşan ilçesinde betonu satan yapı beton inşaat şirketi yetkilileri Ergün Bakırhan, Feyyaz Esgin, numuneleri inceleyen laboratuvarın sorumluları Sönmez Akgün, Evgin Köse, Tevfik Tuğrul, yapı denetim şirketi yetkilisi Zübeyir Deniz, laboratuvar sorumlusu Can Şeref hakkında ‘yapı denetim kanuna muhalefet’ suçundan 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle hazırladığı iddianame Malkara Asliye Ceza Mahkemesi’nde kabul edildi.

‘Yanlış kullanıldı’ dedi

İddianamede Keşan’daki yapı beton inşaat şirketi yetkililerinden Ergün Bakırhan verdiği ifadesinde olayın geçtiği dönemde şirkette yetkili olmadığını belirterek atılı suçlamaları kabul etmedi. Feyyaz Esgin ise betonların uygun şartlarda verildiğini öne sürüp “İnşaat faaliyeti sırasında yanlış kullanılması sebebiyle betonun kalitesi düştü. Bundan da müteahhit şirket yetkilisi sorumlu, bizim sorumluluğumuz yok” dedi.

‘Sehven imzaladım’

Betonu test eden laboratuvar sorumlusu Sönmez Akgün inşaattaki numune incelemesini yanında çalışan Evgin Köse’nin yalnız yaptığını söyleyerek “bu hususta teknik elemanı Tevfik’i de ikna etti. Raporları sehven imzaladım” dedi. Evgin Köse ise laboratuvarda yardımcı eleman olarak çalıştığını belirterek “Sönmez ve diğer kişilerin isteğiyle inşaattan karot numunesi alarak şirkete getirdim. Numuneleri Tevfik inceledi, başka bir işe karışmadım. Sönmez ve Tevfik numune alınmış gibi inceleme yaptı. Sonradan işler büyüyünce Sönmez suçu üstlenmemi istedi. Bu sebeple bir savunma tutanağı düzenledi. Numuneler üstünde oynama yapmadım” dedi.

Emekler insan canını hiçe sayan işgüzarlar yüzünden boşa gitti.

Tevfik Tuğrul usule aykırı olarak alınan ve alınmış gibi gösterilen karot numunelerini kendisinin incelemediğini, evrakları da sehven imzaladığını iddia etti. Yapı denetim sorumlusu Zübeyir Deniz de inşaat faaliyeti sırasında aykırılıkları idareye bildirdiğini ve bu nedenle inşaatın durduğunu belirterek gerekeni yerine getirdiğini söyledi. Can Şeref işlemlerin tamamının yönetmelik standart ve genelgelerine uygun yapıldığını anlattı.

İddianamede, yapı beton şirketi yetkilileri Ergün Bakırhan ile Feyyaz Keskin’in betonu uygun şartlarda üretmediği, su, çimento oranının olması gereken değerlerden az oluşturup müştekiye vererek ihmalde bulundukları belirtildi. Laboratuvar yetkilisi Sönmez Akgün ile denetim elemanları Tevfik Tuğrul, Evgin Köse’nin yetkili olmalarına rağmen iki kere karot numunelerinde beton basınç dayanım değerlerini icrai ve ihmali davranışla uygunmuş gibi rapor tanzim ettikleri kaydedildi.

‘Ülkemiz deprem ülkesi’

Kullandığı betonlar nedeniyle 2 blok ve 18 dairesini yıkan İdris Karataş iki yıldır verdiği mücadele sonunda hukuki sürecin başladığını söyledi. Binaları yıktığı için pişman olmadığını söyleyen Karataş “Bölgemiz deprem bölgesi. Daha doğrusu ülkemiz deprem ülkesi. Uzmanlar her çıktığında ekranlarda özellikle bu konu üzerinde duruyor, buna değiniyorlar. Pişmanlığımız kesinlikle yok. Aynı durum bugün olsa yine yapacağımız tek şey kesinlikle yine bu yolu izlemek olacaktır.

Kişilerin, kimlerin ceza alacağını, bu şüphelilerin hangi haklardan yoksun bırakılacağını, ne kadar ceza alacaklarını ve yaptıkları usulsüzlüklerin karşılıklarını aldıkları günleri görmeyi bekliyoruz. Bu süreçte adalete güvenimiz sonsuzdur” dedi.

Deprem kabinini manken yerine insanla test etmişler