Büyükada’da ‘Azmanbüs’ eylemleri devam ediyor: İBB geri adım atmadı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) Adalar’da başlattığı elektrikli minibüs seferleri ilçenin doğal yapısını bozacağı gerekçesiyle bölge sakinlerinin tepkisine neden oldu. İBB son yaptığı açıklamayla geri adım atmadı.

Ada sakinlerinin “Azmanbüs” adı verdiği minibüslerin kaldırılması için eylemler sürüyor. Büyükada Çınar Meydanı ve İETT Garajı önünde toplanan ada sakinleri minibüslerin Adalar’da trafiğe çıkmasını protesto ediyor.

Ada tarihinin ilk siyasi eylemi olarak kayıtlara geçen dört gündür süren protestolarda 10 kişi gözaltına alınmıştı.

Son olarak İBB resmi internet sitesinden “Adalar halkı için toplu ulaşım olmazsa olmaz” başlıklı bir açıklama yaptı.

Açıklamada “İstanbul Büyükşehir Belediyesi, diğer 38 ilçede olduğu gibi Adalar ilçesinde de toplu ulaşım hizmeti veriyor. Yasal zorunluluk olan bu hizmet, yaz aylarında günlük nüfusu 60 bini bulan Adalar için bir ihtiyaç. Kış aylarında da dezavantajlı Ada sakinleri için olmazsa olmaz” dendi.

“İETT’nin kar elde etmeden yaptığı, İBB tarafından sübvanse edilen toplu taşıma uygulamasıyla ilgili bugüne kadar neler yaşandı? Kim ne dedi? Aslında ne oldu” denen açıklama şöyle:

“Adalar İlçesi İstanbul’un diğer 38 ilçesi gibi İstanbulluların ikamet ettiği, yaz aylarında günlük nüfusu 60 bini aşan bir ilçedir. İBB ve bağlı kuruluşu İETT, diğer tüm ilçelerde olduğu gibi Adalar İlçesi’nde toplu taşıma dahil olmak üzere tüm yerel yönetim hizmetini sağlıyor.

Atlı faytonlar ne zaman kalktı?

Atlı faytonlarla yapılan toplu taşıma hizmeti, çevreye yaydığı kirlilik, çok yüksek ve standart olmayan ücretle taşımacılık yapılması, atlara uygulanan şiddet ve kötü muamele sebebiyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin 16 Ocak 2020 tarihli kararı ile iptal edildi.

UKOME’nin 6 Şubat 2020 tarihli kararına istinaden İETT, Adalar İlçesi’nde tüm Ada halkının toplu ulaşım hizmetinin sağlanması amacıyla 40 adet 13 kişilik, elektrikli, L sınıfı tescilsiz araç ile toplu taşıma faaliyetlerini sürdürdü.

Mevcut 13 kişilik elektrikli, L sınıfı tescilsiz araçların UKOME tarafından verilen kullanım izin süresi 30 Nisan 2024 tarihinde sona erdi.  Bu nedenle yine elektrikli, sessiz ve çevreci olan ancak ilgili mevzuat gereği M sınıfı ve tescilli olması gereken araçlar hizmete alındı .

İETT tarafından Adalar’a özel olarak üretilmesi istenen yeni elektrikli araçlar için açılan ihalelere ulusal ve uluslararası araç üreticilerinin katılım sağlamaması sebebiyle T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Sanayi İşbirliği Projesi kapsamında ASELSAN ve KARSAN’ın ortak üretimi olan lisanslı, elektrikli, güvenlik donanımlarına sahip araçlar alındı.

Yeni araçların özellikleri nedir?

Hizmete alınan yeni, M sınıfı lisanslı araçlar;

– Sıfır emisyonlu,

– % 100 elektrikli,

– Engelli erişimine uygun,

– Sessiz,

– Tek şarj ile 150 km menzile sahip olan ve ilave şarja ihtiyaç duymadan Büyükada’da 21 tur hizmet verebilen,

– 12 kişilik oturma kapasitesine sahip,

– Yeni nesil güvenli ulaşım sistemlerine sahip araçlardır.

Bu araçlar sadece Türkiye’de mi kullanılıyor?

Adalar İlçesi’nde hizmete başlayan araçlar; Fransa, Almanya, İtalya, İsviçre, Polonya, Hırvatistan, Japonya, Portekiz, Romanya, İspanya, ABD ve Kanada’da kullanılıyor.

Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada’dan oluşan Adalar İlçesi’ndeki nüfusun büyük bir bölümü faytonların kaldırılmasından ve toplu ulaşımın İBB ve İETT tarafından 2020 yılından bu yana tamamen net, programlı ve ekonomik olarak sağlanmasından memnun olduğunu ifade ediyor.

Ancak Ada halkının bir kısmı Adalar İlçesi’nde toplu taşıma faaliyetinin olmaması gerektiğini, Adalar’da ulaşımın yürüme ile sağlanabileceğini savunuyor. Bir kısmı da  kullanım izin süresi dolan tescilsiz elektrikli araçların devam etmesini, yeni gelen tescilli, güvenli ve elektrikli araçların boyutunun daha büyük olduğu gerekçesiyle yeni araçları istemediğini ifade ediyor.

Adalar İlçesi’nde toplu ulaşım hizmetinin verilmemesi yasal olarak mümkün olmadığı gibi Adalar’da yaşayan farklı yaş ve farklı sağlık durumdaki insanların hastane – okul – mezarlık – sahil gibi istedikleri yere ulaşımlarının sağlanabilmesi açısından bir zaruret.

16 km2 alana sahip olan Adalar İlçesinde, yaz ve kış gibi yılın farklı mevsimlerinde ulaşım tamamen yaya olarak sağlanamayacağı gibi resmi tatil günlerinde ve hafta sonlarında nüfusu 60 bini aşan Adalar’a gelen turistlerin de ulaşımının sağlanması gerekiyor.

İETT Adalar’da, İstanbul’un diğer tüm ilçelerinde olduğu gibi toplu ulaşımı bir kamu görevi olarak yürütüyor. İETT’nin gelirlerinin, giderlerini karşılama oranı sadece %35 seviyesinde. Toplu ulaşım maliyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sübvanse ediliyor.”

Eylem dördüncü gününde de devam etti

Ada Dostları Derneği’nin çağrısıyla Büyükada Saat Meydanı’nda toplanan Ada halkı Ada Dostları Derneği’nin çağrısıyla Büyükada Saat Meydanı’nda toplanan Ada halkı protestolarına devam etti.

Ada Dostları Derneği adına basın açıklamasını şair-yazar Ataol Behramoğlu okudu.

Behramoğlu, “İstanbul  Kültür ve Tabiat Varlıkların Koruma Kurulu’ndan (Anıtlar Kurulu) izin  alınmadan Adalar’da çivi çakılması bile yasaktır. Bu kararlara aykırı her türlü karar ve icraat SUÇ’tur. İstanbul içinde bile kaldırılan bu  minibüslerin, Ada içi ulaşımda kullanılması akıl dışıdır, Adalar’ın ruhunu, kimliğini, kültürünü, yaşama alışkanlıklarını ve gıpta edilen  yaya dostu özelliklerini korumak yerine İstanbul’un kaosunu, yaşam  kargaşasını Adalar’a taşımak akıl ve yasa dışıdır. Adalarımızın SİT Alanı Statüsü’nde geri dönülmesi olanaksız yıkımların yolunu açacaktır. Yurttaşlara polis müdahalesi ise Adalar’ımızda bir ilktir ve korkunç bir olaydır” dedi.

Büyükada Büyükada olalı ilk kez böyle bir eylemi gördü, belediyenin minibüsüne direnen adalılara polis müdahale etti, 9 gözaltı