IŞİD lideri ‘örgüt içi çatışmadan’ kaçıp Türkiye’ye geldi, terör saldırısı faili 5 saatte ülkeden çıkabildi

Türkiye, bir yanda Arap Baharı ve Suriye İç Savaşı’nın şiddeti diğer yandan ise Taliban’ın Afganistan’da güç kazanmasıyla birlikte rekor sayıda göçmene ev sahipliği yapmaya başladı. Muhalefete göre Türkiye’de 10 milyon göçmen bulunuyor. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise iddiaları reddedip Suriyeli sayısının 3 milyon 381 bin olduğunu iddia ediyor.

Bu süreç, savaş ikliminin güncelliğinde gündemde yer, Erdoğan’ın Şubat 2020’de iç politika hamlesi olarak Avrupa sınırlarını açmasıyla bulabildi.

Onbinlerce göçmen, resmi araçlarla Edirne sınırına taşındı, iddialara göre ödemeleri kamu kaynaklarından yapılan birçok kaçakçı, göçmenleri Yunanistan tarafına bıraktı. 

Geri Kabul Anlaşması nedir?

Türkiye ve Avrupa Birliği tarafından imzalanan anlaşmaya göre 20 Mart 2016’dan itibaren Yunanistan adalarına geçen yeni ‘düzensiz göçmenler’ uluslararası hukuk kurallarına göre kayıt altına alınıp sığınma talepleri bireysel işleme konulacak. Talepleri dayanaksız bulunanlar Türkiye’ye iade edilecek. Bu anlaşma kapsamında Türkiye’ye mültecilere sağlanan ödenek dahilinde ayrılan 3 milyon Euro’luk bütçenin ödenme süreci hızlanıp, 2018 sonuna kadar 3 Milyar Euro ek fon sağlanacaktı.

Süreç, Erdoğan’ın elindeki ‘göçmen kartını’ gücünü gösterirken Avrupa Birliği’nin de politikaların ‘insan hakları temelinde’ yetersiz kaldığını açığa çıkardı. 

Arap Yarımadası ve Afrika bölgesinde ‘Ümmetin lideri’ olarak bilinen Erdoğan, ekonomi politikası olarak Türk vatandaşlığını almayı da kolaylaştırınca Türkiye, savaş mağdurundan şirket sahiplerine kadar geniş bir skalada göçmenin uğrak noktası haline geldi. TÜİK verilerine göre yabancılara konut satışı oranı 2013’den 2022’ye yüzde 454 arttı. 

Hangisi doğru? Kurtulmuş ve Soylu’nun verdiği Suriyeli sayısında 1.5 milyon fark var

Fakat bu uğrak noktanın göç politikaları, güvenlik tartışmalarını da beraberinde getiriyor. Öyle ki milliyetçi görüşleriyle bilinen Ümit Özdağ’ın kurucusu olduğu Zafer Partisi, ‘göçmen karşıtlığının yarattığı güvensizlik ortamı’ söylemleriyle 1 milyon 529 bin 119 seçmenin oyunu aldı. 

Bu oy, ikinci tura kalan Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki iki ittifak için de kritik önemde. İki ittifak da, göçmen politikalarıyla öne çıkan Ata İttifakı’nı yanına çekmeye çalışıyor. Kılıçdaroğlu, ilk turun ardından yaptığı ilk açıklamasında göçmenleri göndereceğini söylerken Cumhur İttifakı, aynı göç politikalarını devam ettirmekte kararlı. Göç, güvelik ve siyaset üçgeninde yaşananların özeti, Türkiye’deki birçok kesimin sınırları ‘kevgir’ olarak betimlemesiyle sürüyor. Ortaya çıkan birçok detay ise bu betimlemenin çok da haksız olmadığını gösteriyor.

IŞİD liderinden Sırp mafyasına kadar birçok isim Türkiye’de yakalandı

Sırp çete üyeleri, uyuşturucu baronları, radikal cihatçı örgüt liderleri, terör saldırısı failleri… Birçok göçmen, Türkiye’nin göç politikalarındaki eksikliği istismar ederek ülkeye girdi. 

• Cumhurbaşkanı ve Ak Parti Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın Eylül 2022’de yakalandığını açıkladığı IŞİD’in o dönemki halifesi olan Ghazal Al Sumaidai, ifadesinde 2017 yılında ‘örgüt içi çatışmadan’ Türkiye’ye kaçtığını söyledi.

• Yine IŞİD’in yönetilerinden olan ve iki Türk askerinin yakılması için talimat veren  Jamal Abdul Tahman Alwi, Gaziantep’te kuş yemi satıyordu.
• Adı uyuşturucu kaçakçılığına karışan ve Interpol’ün kırmızı bülten ile aradığı Sırp çete lideri Zeljko Bojanic, İstanbul’da kaldığı villada yakalandı.
• Taksim’de geçtiğimiz yıl yaşanan ve 6 kişinin öldüğü saldırının bir numaralı faili Bilal Hassan, saldırıdan 5 saat sonra, Edirne üzerinden yurt dışına kaçtı. Hassan’ın nerede olduğu hala bilinmiyor. 
• Türkiye’ye kaçak yollardan giren Afganistanlı Mohammad Omar Yusufi, Ankara’da 5 kişiyi öldürdükten sonra yine kaçak yollarla Afganistan’a kaçtı. Kurulan özel ekip ve Afganistan hükümetinin destekleriyle yakalanabildi. 

Sınırlardaki güvenlik açığı, sadece güvenlik alanında değil, suç dünyası için de oldukça kritik. 

Çaresizlik ve kolay para arayışı göçmen kaçakçılığını arttırıyor

Özellikle Edirne ve Van’da birçok vatandaşın, başlıca insan kaçakçılığı olmak üzere benzer suçlardan kaydı bulunuyor. İnsan kaçakçılığının yarattığı ekonomi, gündelik hayattın bir parçası halinde. 

Edirne’de bindiğiniz taksilerin çoğunun bu suçlardan ceza aldığını, Van’daki yediemin otoparklarının kaçakçılıkta kullanılan beyaz Transitlerle dolduğunu biliyoruz. 

Bu örneğe en çarpıcı örneklerden biri ise yakın tarihte, Taksim’deki terör saldırısından sonra yaşandı. 

Edirne’de büfe işletmecisi Hazni Gölge, belki 5 belki 10 metrekare dükkanına üst üste üç kere hırsız girmesine yerel medya aracılığıyla isyan edip, “Zararım aşağı yukarı 70-80 karton sigara. Ben bunu bir sene çalışsam kazanamam” diyor polisin olaya müdahale etmesini istiyordu… Yıl 2014’dü.

2022’de Hazni Gölge, Taksim’deki terör saldırısının failini Bulgaristan’a kaçırdığı için özel bir operasyonla yurt dışından getirildi, elleri kelepçeli eşkal fotoğrafı “Saldırının faili” başlığıyla basınla paylaşıldı.

Gölge’nin aradan geçen 8 yılda neler yaşadığı hakkında çok bilgimiz olmasa da çaldırdığı sigaralarının parasını başka yollarla kazanmaya çalıştığını anlayabiliyoruz. 

Kontrolsüz göç asayişi de zorluyor

Sınır güvenliğindeki eksiklik ve kontrolsüzlük sadece terör olaylarıyla ortaya çıkmıyor. Kontrolü sağlıklı sağlanamayan göçmenlerin karıştığı asayiş olaylarının çözülmesi kolluk kuvvetlerinin ya bireysel inisiyatifiyle ya da şansla mümkün hale geliyor. 

2016 yılında resmi yollarla Türkiye’ye gelen Türkmen Nobar Gafarova, Kumkapı-Aksaray çevresinde seks işçisi olarak çalışıyordu. Temmuz 2022’de, parçalanmış bedeni Başakşehir’de, ormanlık bir alanda bulundu. 

Üzerinde kimlik veya telefon bulunmuyordu. Kimlik tespiti, yapılmasına rağmen uzun süredir adres bildirimi yapmadığı için yakınlarına ve ailesine ulaşılamadı. Türkmenistan hükümeti, kolluk kuvvetlerinin taleplerine yanıt vermedi. 

İstanbul Cinayet Şube polisleri, Nobar’ın ailesine, Türkmenlerin yaşadığı alanları gezip, fotoğrafını göstererek ulaştı. Emniyet kaynaklarına göre en az iki bin kişiyle birebir görüşme yapıldı, sosyal medyadan ailesine ulaşıldı. Kullandığı numara tespit edildi, HTS kayıtlarına bakılıp, şüphelilere ulaşıldı. Katiller, cinayetten üç ay sonra yakalandı.

Oğan Erdoğan’ı seçti, muhalefetten tepki yağdı, Özdağ dümeni ‘Millet’e kırdı