İş hayatında işine en çok ne yarar?
İstanbul’da UKOME toplantısıyla taksi sorununun çözümüne yönelik yetersiz, ancak yeni bir adım atıldı. Uygulama tabanlı taksi uygulaması kabul edildi. Yeni sistemde taksiler dijital taksi çağırma uygulamasıyla hizmet verecek, yoldan yolcu alamayacak.
İstanbul’un taksi sorununu çözümü konusunda beklenen ancak yetersiz adım atıldı ve trafiğe 2,500 yeni eTaksi’yi sokacak “Uygulama tabanlı taksi uygulaması” UKOME’de onaylandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi UKOME toplantısı 1453 Çırpıcı Sosyal Tesisleri’nde yapıldı. Toplantıda, İBB’nin 2 bin 500 yeni taksinin hizmete alınmasını içeren ‘Uygulama Tabanlı Taksi Taşımacılığı Sistemi’nin oy birliğiyle kabulüne karar verildi.
Uygulama kapsamında hizmete girecek 2 bin 500 taksi yalnızca İBB lisanslı dijital taksi çağırma uygulamalarıyla hizmet verecek, yoldan yolcu alamayacak, ödemeler kredi kartı ve İstanbulkart ile alınacak, taksi renk ve tasarımı yolcuların dijital taksileri tercih edebileceği şekilde yapılacak. Uygulama tabanlı taksiler tepe lambasız olacak. Araçların güvenlik bölmeli olması planlanıyor. Uygulama tabanlı taksilerde, uygulamaların doğası gereği güzergahı yolcu seçecek ve ödenecek ücret de en başından belli olacak.
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün taksilerin Ulaşım Akademisi tarafından sertifikalandırılmış şoförlerin kullanacağı, uçtan uca denetim, çevrim içi ödeme ve TAHKUK onayı ile yıllık çalışma ruhsatnamesi şartlarının da olduğu teklifte, yolcu bulmada verimlilik ile kamu tarafından denetlenebilir olması açısından sistemin tercih edildiği belirtildi. Gürkan Akgün, uzun süredir bu konuda çalıştıklarını ve bu sistemin çağa ayak uyduran bir sistem olduğunu söyledi.
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Temsilcisi Eyup Aksu, uygulama kullanımının mecbur olmaması ve taksilerde tepe lambası bulunması gerektiğini kaydetti, yani temelde yeni 2500 plakaya karşı çıkmadı ama mevcut uygulamanın devamını istedi. Toplantıda söz alan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1. Bölge Müdürü Serdar Yücel ise Başkan Gürkan Akgün’ün teklifle ilgili yaptığı konuşmayı 2020 senesinde kendisinin yaptığını söyledi. Burada önemli olanın idarenin iradesi olduğunu ifade eden Yücel, sistemde vatandaştan komisyon alınmamasının önemli olduğuna değindi. Şoförlerin yolcu seçemeyeceğini ve her çağrıya cevap vereceğini anlatan Yücel, sistemin hayırlı olmasını diledi.
İstanbul’da halen uygulama tabanlı taksi çağırma hizmetini üç şirket ve uygulaması yapıyor, çünkü henüz sadece onlar lisanslı. Bu uygulamalar, Amerika merkezli Uber ile Türkiye kökenli BiTaksi ve Taksim.
Şu anda da yolcular dilerlerse bu üç uygulamadan birinden taksi çağırabiliyor ve mevcut taksi tarifesinden yolculuk yapabiliyor. Ancak yine uygulamaların doğası gereği, yolcu eğer bulabilirse dilediği taksiyi seçebildiği gibi taksi sürücüsü de kendisine ulaşan talepler içinden yolcuyu seçebiliyor. Fiili durumda İstanbul’da gün içi saatlerde uygulama üzerinden taksi bulmak çok zor, çünkü sürücüler yol üzerinden yolcu almayı daha çok tercih edebiliyor veya zaten taksi sayısının yetersizliği yüzünden araç bulunmuyor. Ama sabahın erken saatleri gibi taksi talebinin daha az olduğu saatlerde uygulama üzerinden kolayca araç bulunabiliyor.
Yeni verilecek 2500 taksi lisansı/plakası, sarı taksilerden farklı olarak sadece uygulama üzerinden çalışacak ve yoldan yolcu alamayacak. O yüzden bu araçların plakalarının fiyatının sarı taksi plakası fiyatından farklı olması, hatta düşük olması bekleniyor.
Yeni verilecek bu 2500 eTaksi plakası için ihalenin şartları ve ihaleye kimlerin nasıl gireceği henüz belli olmadı ama mevcut üç uygulamaya bir dördüncü uygulama daha eklenebilir. O da halen İstanbul’da kiralık elektrikli skuter işleten Martı olabilir. Martı zaten bir süreden beri taksi plakasına sahip olmayan, normal vatandaşlara ait araçlarla paylaşımlı yolculuk adını verdiği bir sistemi işletiyor. Martı’nın kendi uygulaması için belediyeye bir lisans başvurusunda bulunduğu da biliniyor.
Ama Martı’nın kurucusu Oğuz Alper Öktem dün UKOME tarafından alınan karardan memnun değil. Sosyal medyadan BiTaksi’yi eleştiren oldukça sert bir açıklama yaptığının ihale şartları daha sonra açıklanacak.
Bitaksi – Nazım Salur kazansın diye İBB oyunu kurdu, Bakanlık bi şekilde onayı verdi.
Biz 200 bin sürücüyle buradayız. 200 bin tencere kaynamaya aynen devam edecek. pic.twitter.com/n41DNsrBcT
— Oğuz Alper Öktem (@OguzAlperOktem) August 29, 2024
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu karar sonrası “2 bin 500 yeni taksi İstanbul’a hayırlı olsun. Uygulama Tabanlı Taksi Sistemi ile çağdaş, güvenli, erişilebilir, denetlenebilir, şeffaf ve teknolojik bir taksi sistemine geçiyoruz. Uzun çabalar sonucu UKOME’de bu teklifimize destek veren bütün bileşenlere teşekkürler” paylaşımını yaptı.
İstanbul’da taksi sayısı çok uzun yıllar 17 bin 395’te kaldı. UKOME toplantılarında taksi sayısını artırma çalışmaları sonuçsuz kalınca İBB yönetimi en son ihtiyaç fazlası minibüs ve dolmuşları taksiye çevirdi. İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası bu kararı yargıya taşısa da mahkeme Temmuz 2024’te iptal talebini reddetti. İBB verilerine göre kentteki taksi sayısı böylece 18 bin 395’e çıktı. Dolmuş ve minibüslerden yapılacak yeni dönüşümlerle birlikte toplam taksi sayısının 20 bin 311’e ulaşması bekleniyor. Bunlardan 19 bin 198 adeti sarı taksi, 118 adeti turkuaz, 278 adeti E Segmenti veya Van tipi ve son olarak 717 adeti ise 8+1 kapasiteli engelsiz taksi olacak