Kızıl Goncalar: Tarikatın iki yüzü

‘Kızıl Goncalar’ın 11. bölümünde Zeynep, okuma hedefine giden yolu tarikatın içinden oluşturmaya çalıştığını açıkladı. Dizideki kadınlar arasında geçen diyaloglarla da tarikatın kadınlar için ne ifade ettiğine değinildi.

Kültür Sanat 19 Mart 2024
Bu haber 8 ay önce yayınlandı

Faniler tarikatının usulleri gereği örgün öğretim göremeyen Zeynep’in (Mina Demirtaş) geçen bölüm tarikat içi güç oyunlarına bulaşmasıyla kimi izleyici okumaktan vaz geçtiğini düşünmüştü. Ama tahminimiz çıktı ve Zeynep’in, planını gizliden gerçekleşmeye çalıştığını öğrendik. Zeynep, okumasının önündeki engelleri tam da tarikatın içinden ilerleyerek, orada söz sahibi olarak gerçekleştirmenin peşinde.

Sizin de kolunuz kırık, hep beraber yen içine!

Gazeteci Hande’nin (Duygu Sarışın) tarikat kadınlarıyla röportaj planı ters tepti ve Müyesser Hanımanne (Asiye Dinçsoy) kadın dayanışması yapmak yerinde kutuplaşmayı besleyerek odağı ‘mahallelere’ kaydırdı. 20 yıl öncesinin ağzıyla konuşarak hor görülenlerden olmayacaklarını, rövanş vaktinin geldiğini söyledi.=

Tarikat içinde veya dışında toplumun erkek egemen olduğu konusunda haklı olsa da devamında ‘düzen aksamıyorsa değiştirmenin yersiz olduğunu’ söyleyen Müyesser izleyiciden tepki topladı. Kadın hakları odaklı bir yaklaşım nasıl berbat edilir konusunda danışmanlık almak için Alo Müyesser hattını arayınız.

Kadının seçimi yok

Faniler’in hal ehli Cüneyd’e (Mert Yazıcıoğlu) sevdalı olduğu için büyü yaptıran Feyza’nın (Zehra Kelleci) ipliği pazara çıkmıştı. Bu bölümde Feyza’ya vakt-ı mekâtıl ya da nikah cezası çekeceği söylendi. Feyza hıncını tarikattan çıkardı ve röportaj için gelen Hande’ye, tarikatın kadınlara vermediği söz hakkından bahsetti. Böylelikle düzeni önceleyen Müyesser’e karşılık, (her ne kadar kişisel hırslarla da olsa) tarikatta kadının konumunun karanlık yüzüne vurgu yapan Feyza sayesinde iki farklı gerçeklik görmüş olduk. E bilseydik Feyza’yı daha önceden kaşırdık.

Dizi yansıması

🔴 İzleyici için Feyza’nın seçimi çok açık: Hiç bilmediği biriyle evlenmektense vakt-ı mekatılı seçip hem ailesinden hem tarikattan kurtulmalı. Buna karşılık Feyza, içinde bulunduğu durumu oldukça dokunaklı sözlerle ifade etti: “Buradan başka dünya bilmiyorum.” Tarikattan atılıp kendi yolunu çizen Birgül örneği varken, buna cesaret edemeyen bir örnek görmek üzücü olsa da gerçekçiydi.

🔴 Cüneyd ve psikiyatrı Levent’in terapilerinde roller o kadar birbirine geçti ki Levent bu bölüm “Gel Cüneyd, seninle konuşmak bana iyi geliyor” dedi.  Tıp diplomasındaki adını daksille silip yerine Moda İkonu Cüneyd Güneş yazmasına az kaldı.

 

🔴 Bu bölümün alıntı yapılan isimleri,  terapi sahnesinde Aldous Haxley ve ‘1984’ kitabıyla George Orwell; Cüneyd-Mira sahnesinde ‘Allah’ı İnkâr Mümkün müdür?’ kitabıyla Filibeli Ahmed Hilmi; Birgül-Arif sahnesindeyse Orhan Veli oldu: “Susmak istiyorum, susmak bugün.”

🔴 Zeynep, ötenazi yaptırmak isteyen Suavi dedemizi (Şerif Erol) neredeyse vazgeçirecek bir cümleyle izleyiciyi kalbinden vurdu: “Suaviler olmazsa Meryemlerin istikameti bu. Meryemler için (senin) hayatın çok kıymetli.” Yani Suavi olmazsa, Zeynep gibi okumak isteyen kızlar kaderine razı gelmiş birer Meryem’e dönüşecek.

🔴 Zeynep’in Cüneyd’le evliliği derin devlet tarafından desteklenmişti. Bölüm incelemelerimizde bunun nedeni hakkında yaptığımız tahmin doğruymuş: Cüneyd’in bir çocukla evlenmesi, derin devlet için tarikatı her an çökertmek üzere kullanılacak bir koz. İyi güzel de bir kız çocuğunu feda etmek nedir? Levent bu düğümü çözmek için Fanilerle ilgili başka bir koz bulacak neyse ki, ama bu başka kozu koskoca derin devlet nasıl bulamamış? Olacak iş mi Allasen?

🔴 Faniler tarikatının devlet içinde eli kozu uzun malum. Bu bölüm bir de arazi meselelerindeki nüfuzlarını öğrendik. Arazi Fanilerden daha nüfuzlu birilerine gidince biz de Malikler ailesiyle tanışmış olduk. İnşaat, sosyal medya, zengin Araplar odaklı turizm derken farklı alanlara el atmış aile günümüz yeşil sermayesinin simgesi adeta.

🔴 Babalarına vakt-ı mekâtıl yapılınca tarikattan atılan Malikler ailesi, tarikata yeniden girip birtakım işler çevirmenin peşinde. Bunun da yolu Affan Malikler’in (Batuhan Bozkurt Yüzgüleç) halihazırda ceza olarak evlendirilecek olan Feyza’yı istemesi. Kayınvalide Ayza Malikler rolündeyse, seyircinin kâh sempatisini kâh antipatisini kazanmış olan ‘Yasak Elma’nın Asuman’ı Melisa Doğu var.

Gözden kaçmayan detaylar

🔴 Sadi Hüdayi Hoca’nın (Erkan Avcı) çay içmek isteyen konuğu Seçkin’e (Tuğrul Tülek) ayar vermesi de gözümüzden kaçmadı: “Ben (oruç) tutuyorum.” Tamam güzel kardeşim, senin de dediğin gibi, sen tutuyorsun.

🔴 Bölümün açılış cümlesiyle bitirelim: “Dünya ve Ay gelgitsel olarak birbirine kilitlenmiştir. Bu sebeple Ay’ın hep aynı yüzünü görürüz,” Kütleçekim Kilidi Kanunu. Sizce bu, iki farklı yüzünü Müyesser ve Feyza’dan dinlediğimiz tarikat gerçekliklerine gönderme olabilir mi? Ya da Zeynep gibi kızların kaderiyle Suavi dedelerin kaderinin birbirine bağlı olmasına ve ancak birlikte hareket ederlerse işlev göstereceklerine?

12. bölümün fragmanı:

Künye
Yayın mecrası: NOW TV
Yapım: Gold Film
Yapımcı: Faruk Turgut
Yönetmen: Ömür Atay, Özgür Sevimli
Senaryo: Şükrü Necati Şahin, Melih Özyılmaz, Ceylan Güleç, Deniz Gürlek
Müzik: Ender Gündüzlü, Metin Arıgül, Can Sanıbelli
Oyuncular: Özgü Namal, Özcan Deniz, Mert Yazıcıoğlu, Erkan Avcı, Mert Turak, Hazal Türesan, Selen Öztürk, Şerif Erol, Duygu Sarışın, Sitare Akbaş, Tuğrul Tülek, Yakup Turğut, Asiye Dinçsoy, Mina Demirtaş, Melisa Doğu, Esma Yılmaz, Zehra Kelleci, Batuhan Bozkurt Yüzgüleç, Cemre Melis Çınar, Can Kızıltuğ, Mısra Tüfek, Oğulcan İnan, (konuk) Hamdi Alkan.

 

Kızıl Goncalar: Komşumuz açken…Kızıl Goncalar: Komşumuz açken…

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.