Halide Edib’in unutulan tablosunun artık belgeseli var
İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından yağmalanan Cornelis van Haarlem imzalı 'Adem ve Havva' adlı tablo yıllar sonra Hollandalı Yahudi vârislerine iade edildi.
İkinci Dünya Savaşı’nda Nazilerin yağmaladığı bir tablo daha vârislerine iade edildi. Hollandalı Yahudi sanat simsarı Jacques Goudstikker’in koleksiyonuna ait Cornelis van Haarlem imzalı tablo 84 yıl sonra ailenin geride kalan tek vârisi olan gelini Marei von Saher’e teslim edildi. 16. yüzyıla ait Haarlem tablosu ‘Adem ve Havva’ Hollandalı simsarın 1400 tablodan oluşan koleksiyonunun en özel parçalarından biriydi.
1940 yılında Hollanda’daki Nazi işgalinden kaçmaya çalışan Jacques Goudstikker Manş Boğazı’nı geçerken kazada hayatını kaybetmişti. Geride kalan ailesi de yola devam edebilmek için yanlarındaki koleksiyonu Nazilerin Hava Kuvvetleri Komutanı Hermann Göring’e vermek zorunda kalmıştı. Tablo İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Nazilerin elinden kurtarılmış, bir müzeye teslim edilmişti. 1592 tarihinde yapılan tablo Fransa’nın orta kesimlerinde Autun kasabasındaki Rolin Müzesi’nde yıllarca sergilendi.
Dikkatli bir müze çalışanının arkasındaki yazıyı fark etmesi üzerine tablonun gerçek sahibinin kim olduğu anlaşıldı. Sanat simsarı Jacques Goudstikker’in bir not defterinden yola çıkarak tespit edilen koleksiyona ait 200 tablo da yıllar içinde Hollanda makamlarına teslim edilmişti. Goudstikker’ın gelini Marei von Saher’in avukatı müze yönetimine gerçeğin ortaya çıkması verdiği destekten ötürü teşekkür ederken benzer durumdaki yüzlerce tablonun da bir an önce gerçek sahiplerine iade edilmesini umduğunu söyledi.