Noam Chomsky’den kötü haber: Vicdanın sesi sustu

ABD’li dilbilimci ve düşünür Noam Chomsky çağımızın yaşayan en önemli entelektüellerinden. Dilbilimi alanında yaptığı çalışmalarla alanın öncü ismi olan Chomsky modern tarihin en çok atıf yapılan akademisyenlerinden.

Hep siyasetle ilgilendi, savaş karşıtı bir aktivist olarak gündeme ilişkin konularda konuşmaktan çekinmedi. Ülkesi ABD’nin emperyalist politikalarını eleştirdi; ABD’nin Vietnam’a bulaşmasına karşı en önemli argümanlardan kabul edilen ‘Amerikan Gücü’ ve ‘Yeni Mandarinler’ makalelerinden oluşan kitabını yayınladı.

Ancak akademik alanda saygı görmüş ve pek çok defa onurlandırılmış Chomsky son bir yıldır sessizliğe bürünmüştü. Dilbilimci 2023 haziran ayından beri kamuoyu karşına çıkmadı. Kamuoyunun dikkatini çeken açıklamalarıyla Chomsky vicdanın son seslerinden biriydi.

Bu süre içinde en çok da İsrail’in Gazze savaşı hakkında hiçbir açıklama yapmaması dikkat çekti. Tarihsel olarak Filistin’e verdiği destekle bilinen Chomsky sessiz kaldığı için eleştirildi. Bunun üzerine Chomsky’nin öğrencisi ve eski asistanı Bev Stohl hocası ve sağlık durumu hakkında açıklama yaptı.

Öğrencisi yüzyılın en büyük düşünürlerinden, dilbiliminde çığır açan Chomsky’nin yürüme ve konuşma kabiliyetlerini kaybettiğini, hayatının geri kalan döneminde kamuoyuna seslenmesinin zor olduğunu açıkladı.

Media Lens’in haberine göre Profesör Chomsky’nin eski asistanı Bev Stohl akademisyenin “e-postalara yanıt vermediğini veya röportaj yapmadığını” söyledi. Chomsky’nin sağlık durumuna ilişkin ilk tartışmalar Stohl’un şubat ayında Reddit Forumu’nda paylaştığı mesajla başladı. 2022’de yayımlanan ‘Chomsky ve ben’ kitabının yazarı olan Stohl, Chomsky’nin kendisine gelen aramalara ve maillere yanıt vermemesiyle ilgili çok sayıda mesaj aldığını belirterek sağlık durumunun iyi olmadığını söyledi.

Acı çekmiyor ama bir daha konuşması zor

2017’de emekli olana kadar 24 yıl boyunca Chomsky’le birlikte çalışan Stohl son durumu şu sözlerle anlattı: “Yakın bir aile üyesiyle iletişim halindeyim ve yakın gelecekte daha fazlasını öğrenmeyi umuyoruz. Noam 95 yaşında ve haziran ayında bir sağlık problemi yaşadı. Kendisi hala bizimle birlikte, şu anda haberleri izliyor (izlediği şeyden pek memnun görünmüyor).”

Stohl dilbilimcinin iletişim yeteneği hakkında daha fazla ayrıntı paylaşarak artık hareket etmediğini veya yürümediğini de sözlerine ekledi:

“Konuşma yeteneği henüz açıklayamadığım faktörler yüzünden karmaşıklaşıyor. Bir ay önce bir akrabası kendisini ziyaret ettiğinde iletişim kurmadı. Ayakta duramıyor. Bunun ne kadar süreceğinden emin değilim. Acı çekmiyor. Gözleri açık ve çevresinde olup biteni izliyor gibi görünüyor.”

Yeşilçam’dan bir veda daha: Murat Soydan hayatını kaybetti