İlber Ortaylı: Hayatım biraz yavaşlayacak
Türkiye önemli bir tarihçisini kaybetti. Özlem Kumrular, geçen yıl İsviçre'de geçirdiği kazanın ardından yoğun bakımdaydı. Üzücü haber dün geldi. Tarihçi Kumrular yaşamını yitirdi.
Rockçı, enerjik, maceracı. Onu tanımlayacak daha pek çok kelime var elbette. Kaleme aldığı kitaplarla literatüre büyük katkı sunan tarihçi Prof. Dr. Özlem Kumrular hayatını kaybetti. Geçen yıl şubat ayında İsviçre ziyareti sırasında kaza geçiren tarihçi o zamandan bu yana yoğun bakımdaydı. Dün Kumrular’ın yaşam mücadelesini kaybettiği haberi geldi. 1974 İstanbul doğumlu yazarın cenazesi bugün Üsküdar Valide-i Atik Camisi’nde öğlen kılınacak namazın ardından Nakkaştepe Mezarlığı’na defnedilecek.
‘Kösem Sultan’, ‘Haremde Taht Kuranlar – Nurbanu ve Safiye Sultan’, ‘Türk Korkusu’, ‘İslam Korkusu’ ve ‘İstanbul Nasıl Eğleniyordu’ gibi büyük ilgi gören kitaplara imza atan Özlem Kumrular özellikle Türk-İspanyol ilişkileri çalışmaları yapmıştı. İspanya özelinde Osmanlı ve Türklere bakışı araştıran akademisyen bu çalışmalarını daha geniş bir çerçeveye de taşımıştı. Avrupa’daki Türk imgesine odaklanan yazar 16. yüzyıldan itibaren yaşanan değişimleri de inceledi. Bu araştırmasının yer aldığı ‘Türk Korkusu’ özellikle oryantalizm ve Turquerie çalışmalarında önemli bir Türkçe kaynak haline geldi.
Özlem Kumrular sadece diplomasi ve savaş meydanlarıyla ilgilenmiyordu. Renkli ve hayat dolu kişiliğinin yansıması olarak eski çağlarda mutfak ve eğlence kültürünün yanı sıra gündelik hayat da araştırma konularındandı. Topkapı Sarayı’ndaki kadın sultanları hikâyesini bir kurgu halinde yine onun kaleminden okumuştuk. ‘Haremde Taht Kuranlar – Nurbanu ve Safiye Sultan’ akademisyenin bu açıdan dikkat çeken bir çalışmasıydı.
Akademinin renksiz havasının üzerine hiç sinmediği Özlem Kumrular sosyal medyayı da müzik ve kitap tavsiyeleri için kullanırdı. Kendi anlatımıyla ilk gençlik yıllarından itibaren iyi bir rock müzik dinleyicisi olan Kumrular Boğaziçi Üniversitesi’nde öğrenci olduğu yıllarda da ağır ders temposundan ferahlamayı müzikte bulmuştu.
Tarihçi akademisyen Özlem Kumrular yıllarca Bahçeşehir Üniversitesi’nde ders verdi. Son olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yayınlanan ve 1870-1955 yılları arasını kapsayan ‘İstanbul Eğleniyor’ kitabını kaleme almıştı. Kitapta Osmanlı’nın Batılılaşma hamleleriyle birlikte değişen gündelik yaşamı ve bununla uyumlu biçimde dönüşen eğlence hayatına odaklanan yazarın çalışması bu alandaki değerli eserlerden biri olarak literatürde yerini aldı. İstanbul ve genel olarak tarihimizde gündelik yaşama dair kaynakların yetersizliği karşısında kitap bir referans kaynak.
Seyahatleri ve çalışmaları dışında vaktini İstanbul’da geçiren ve bu şehri tarihiyle, sokaklarıyla, yapılarıyla çok seven Özlem Kumrular alanında referans kitapların yanı sıra öğrencilerine dostluk dolu hatıralar bıraktı.