Sanatçılar İKSV’nin İstanbul Bienali küratörü seçimini sorguluyor
18. İstanbul Bienali'nin küratörlük seçimindeki şeffaflık tartışmaları devam ederken 60. Venedik Bienali Türkiye pavyonunun küratörü Esra Sarıgedik Öktem istifa etti. Öktem, meslektaşı Defne Ayas üzerinden dönen tartışmalara üzüldüğü söylerken istifasının İKSV'ye bir tepki olmadığını açıkladı.
18. İstanbul Bienali’nin küratörlük seçimindeki şeffaflık tartışmalarının etkileri büyüyor. 18. İstanbul Bienali’nin küratörü Iwona Blazwick olarak duyurulmuş, daha sonra bienalin danışma kurulunun Defne Ayas’ı önerdiği ama İKSV’nin Ayas’ı tercih etmediği öne sürülmüştü.
Bu iddialar 60. Venedik Bienali Türkiye pavyonunun küratörü Esra Sarıgedik Öktem’in istifa etmesine neden oldu. Öktem sosyal medyasından yaptığı açıklamada küratörlük görevinden çekildiğini duyurdu.
Bunun gereçtesini de şu şekilde açıkladı: “Sevgili Gülsün Karamustafa ile 1997’den bu yana birçok projede birlikte çalıştık. Sohbetlerimiz işlerimizin düşünsel boyutlarından üretimin en ince detaylarına uzandı. Gülsün Karamustafa’nın 60. Uluslararası Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’na davet edilmesinin hemen ardından, serginin küratörü olarak beni tayin etmesi profesyonel hayatımın en sevinçli, olağanüstü heyecan duyduğum, en onur verici anıydı.
Bu görevi kabul ederken, aynı zamanda Gülsün Karamustafa’yı temsil eden BüroSarıgedik’in kurucu direktörü olarak karşılaşabileceğimiz bir çıkar çatışmasını önlemek adına ekibimle birlikte yeni bir düzen kurduk, görev değişiklikleri yaptık, sorumluluklarımı daraltan, ofisten uzaklaşmama, yeni görevime hak ettiği zamanı ayırmama izin veren bir çalışma düzenine geçtik.
Böylece sergi üzerine düşünmeye başladığımda, seneler önce, henüz Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğrenciyken Gülsün Hanım’ın kendisine sorduğu; ‘Ben nasıl bir sanatçı olmalıyım?’ sorusu bana ilham oldu ve ‘Ben nasıl bir küratör olmalıyım?’sorusu ile baş başa kaldım. Yapabileceğim en önemli şeyin onu tüm dünyaya daha yakından anlatabilmek olduğuna karar verdim. Venedik’te kuracağım bu kurguyu ‘What did we learn from Gülsün?’ isimli bir çerçevede oluşturmaya henüz başlamıştım.
Fakat bu sırada öğrendiğim sevgili dostum ve meslektaşım Defne Ayas’ın etrafında gelişen tartışmalar beni olağanüstü üzdü; daha şeffaf bir seçim sürecine duyulan ihtiyacı ve karşılıklı iletişimin eksikliğini de gözler önüne serdi. Sadece bir profesyonel olarak değil, gelecek kuşaklara, çocuğuna ne bıraktığının farkında olması gereken sorumlu bir birey olarak, alınan tüm kararları yeniden değerlendirmemi elzem kıldı. Her ne kadar BüroSarıgedik’in yönetim ve çalışma şeklini değiştirmiş olsak da, şu anda ön göremediğim şekillerde doğabilecek çatışmalardan kaçınmak konusunda daha da hassas olmam gerektiğine karar verdim.
Bu nedenle senelerdir bu alanda ahlaklı ve dirayetli çalışmamın ödülünü aldığım düşüncesiyle başlamak ve Gülsün Karamustafa ile keyif içinde tamamlamak için heyecanla yanıp tutuştuğum; serginin açılışını bu haberi duyar duymaz beni arayan, mesaj atan, tebrik eden tüm dostlarım ve meslektaşlarımla kutlamak için hayal kurduğum bu görevden üzülerek çekiliyorum.”
Bu istifanın haber olarak internet sitelerinde yer alması sonrası Öktem T24’e yaptığı açıklamada istifasının İKSV’ye tepki olarak değerlendirilmesinin doğru olmadığını vurguladı ve ”
“Benim mevcut pozisyonum nedeniyle duyduğum endişeler yüzünden geri çekildim. Bu tamamen benim işimle ilgili duyduğum endişe ve hassasiyetle ilgili bir geri çekilme idi. Bunun, Gülsün Hanım’ın sergisini etkilemesini istemedim. Gülsün Hanım sergiye devam ediyor. Biz de sanatçının temsilci ofisi BüroSarıgedik olarak tüm bu süreçte kendisinin yanında olacağız” dedi.
Venedik Bienali Türkiye Pavyonu, 20 Nisan-24 Kasım 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilecek.