ABD’de yeni yasa: HIV pozitif kişiler böbrek ve karaciğer bağışı yapabilecek

ABD’de yürürlüğe giren yeni yasaya göre böbrek ve karaciğer nakline ihtiyaç duyan HIV pozitif kişiler HIV pozitif donörlerden organ alabilecek. Böylece organ bağışı bekleyenlerin sayısı bir nebze azalabilecek.

Daha önce böyle nakiller sadece araştırma çalışmalarının bir parçası olarak yapılabiliyordu. Bugün yürürlüğe giren yeni kuralla mevcut organ havuzunun artırılması ve HIV olup olmadığına bakılmaksızın herkesin organ bekleme süresini kısaltması amaçlanıyor.

Burada bir parantez açıp HIV nedir, AIDS ile farkı nerede başlar ondan bahsedelim. İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü olarak da bilinen HIV insan bağışıklık sistemine saldıran bir virüs. Bağışıklık sisteminin temel hücrelerinden CD4 T hücrelerini yok eder. Bu da vücudu enfeksiyonlara ve bazı kanser türlerine karşı savunmasız hale getirir. Oysa AIDS bir virüs değil, hastalığın ta kendisi. Bağışıklık sisteminin ciddi şekilde zayıflaması ortaya çıkan bir sendrom. Yani HIV taşıyıcısı olan herkes AIDS olacak diye bir kaide yok. Ancak HIV’e karşı yeterli önlemler alınmadığı durumlarda ortaya AIDS çıkabilir.

Uygulamanın güvenliği geçen ay New England Journal of Medicine’de yayınlanan bir çalışma da dahil, birçok çalışmayla destekleniyor. Geçen ayki çalışmada organ nakli yapılan 198 alıcı dört yıl takip edilmiş. Burada HIV pozitif donörlerden böbrek alanlar ile HIV pozitif olmayan kişilerden böbrek alanlar karşılaştırılmış. Her iki grupta da hayatta kalma oranları yüksek seyrederken organ reddinin oranları düşük kalmış.

HIV pozitif donörlerin bağışladığı organların HIV pozitif kişilerde kullanılmasının güvenli olduğuna dair ilk kanıtlar 2010 yılında Güney Afrika’daki cerrahlar tarafından kanıtlanmıştı. Ancak bu Amerika’da bu konuyla ilgili çalışmalar ancak 2013 yılında başladı.

Başlarda çalışmalar kadavra donörlerle yapılsa da 2019 yılında Johns Hopkins Üniversitesi’nden bir ekip, HIV pozitif canlı donörden HIV pozitif bir alıcıya dünyanın ilk böbrek nakli gerçekleştirilmiş oldu.

Şimdiye kadar bu çalışmalar esnasında ABD’de HIV pozitif donörlerden 500 böbrek ve karaciğer nakli yapıldı.

DSÖ’nün farkındalık yüzü Türk aktivist: HIV değil, mpox yüzünden çok büyük ızdırap çektim