21. yüzyıl Türkiyesinde okulların en büyük sorunu ‘hijyen’: Skandal bakanlığın kapısına taşındı

İlk ve ortaöğretim kurumlarında 19 milyonu aşkın öğrenci ve bir milyon üstünde öğretmenin olduğu eğitim sistemi birçok sorunu bünyesinde barındırıyor. Her ne kadar sokakta ve televizyon kanallarında ağırlıklı olarak ekonomi ve siyaset konuşulsa da 21. yüzyıl Türkiyesinde okullarla ilgili en tartışılan konular ‘hijyen’, ‘personel yetersizliği’ ve ‘ödeme sıkıntısı.’

Bu sene de yeni eğitim – öğretim yılına heyecanla başlayan birçok öğrencinin hevesi kısa sürede kursaklarında kaldı. Çünkü bu temizlik meselesi ya öğrenciler tarafından halledilecekti ya da veliler çocuklarının daha sterilize bir ortamda vakit geçirebilmesi için kolları sıvayacaktı. Birçok bölgede, özellikle küçük yaştakilerin sıraları doldurduğu kademelerde ikinci seçenek gerçekleşti. Daha üst sınıflardaysa gençler kendi kendilerine önlem alıp bir program belirledi.

Sosyal medyada ebeveynlerin sınıflarda temizlik yaptığı görüntüler yayılınca Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) harekete geçmek zorunda kaldı. Bakan Yusuf Tekin 30 bin ek personel alacağını duyurdu. Ancak geçen sene ‘bir asgari ücret’ olarak belirlenen ödeme bu sefer ayda 8 bin 447 lira olarak duyuruldu. Haliyle bu paraya çalışacak kimse bulunamadı.

CHP heyeti tepkiyi bugün Ankara’ya taşıdı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden (TBMM) MEB önüne yürüyen siyasetçiler Şubat 2023’teki depremde okulları yıkılan öğrencilerin yaralarının da hala sarılmadığını vurgulayarak şunları kaydetti:

“2 Eylül’de okul açıldı. Bakan 19 Eylül’de ‘Biz 120 bin personel alacaktık. Başvuru olmayınca okullarda sorun oldu’ dedi. 8 bin liraya çalıştıracaklardı. Bu yasal değil. Okul zili bu yasasızlık nedeniyle kalabalık sınıflarda nefes almaya çalışan öğrenciler için çalıyor. Bu okulları kim temizliyor? Öğrenciler… İşinizi yapmadığınız gibi o okulların müdürlerini, öğretmenlerini, öğrencilerini cezalandırıyorsunuz. Kim temizliyor okulları? Öğrenciler, veliler ve öğretmenler. Bazı okullarda velilerin nöbet sistemi var. Siz yapmadığınız için okulları yerel yönetimler temizliyor. Elinden geldiğince insanlar yardım etmeye çalışıyor.”

Bu noktada CHP’li belediyelerin yardım için okullara temizlik görevlisi gönderebileceklerini söylediğini, bakanlığın ise buna kesinlikle karşı çıktığını belirtelim. Okul müdürlerine öğrenci ve beliler dışında kimsenin binalara alınmaması talimatının verildiğini aktaralım.

‘Tasarrufa önce saraydan başlayın’

Heyetin açıklaması şöyle devam etti:

“Elinizden gelen neyse yapın. Bu konuda partimiz iktidara destek vermek isterken MEB yardım talep eden okul müdürlerini fişliyor. Siz bu ülkeye düşman mısınız? Siz bu ülkenin çocuklarına düşman mısınız? Sizin tüm yerel yönetimlerden destek almanız gerekmiyor mu? Siz atayamamışsınız. Ne yaptılar? Müdürleri tehdit edip taleplerini geri çekmelerini istediler. Tasarrufa önce saraydan başlayın.

Türkiye’nin her okula güvenlik görevlisi atama gücü yok mu? Çıkıp açıklasınlar gerekçelerini neden yok? Dokuz ayda dokuz çocuk öldü. Araştırma önergelerimiz reddediliyor. Zil ölen öğretmen ve öğrencilerimiz için artık çalmıyor ama sizi uyarmak için çalıyor. Saraylarla, uçaklarla tasarruf etmeyenler taşımalı eğitimi kaldırıp çocukları yurda yerleştirmek istedi. Ne oldu? O ana kuzuları eğitimi bıraktı. Depremin 18. ayında deprem bölgesini tek tek gezdik. Valilere sorduk. ‘Kaç konut teslim ettiniz’ dedim. Hiçbir il yüzde 10’u geçememiş. O çocuklar 21 metrekare alanda ders çalışıyor. Depremden sonra temeli atılan bitmiş okul olmadığı için çocuklar sabah karanlıkta yola çıkıyor.

‘Çocukları pis tuvaletlerden su içmeye mahkum ediyorlar’

Çocuklara yemek vermeyen bu iktidar özel okullara destek veriyor. Yoksullukla mücadele eden insanlarımız asgari ücrete mahkum edildi. Çocukların beslenmesi için bir yumurta bile koyamıyor aileler. Dizi çekmişler, anne çocuğa yumurta koyamıyor. Yap deniyor anneye ama nasıl yapacağı yok. Bu da bizim gelişimsel ve zihinsel sorunlar yaşamamıza neden oluyor. Bir öğün yemek verilmiyor. Bir öğün yemek veremeyen, bir bardak temiz su veremeyen, çocukları pis tuvaletlerden su içmeye mahkum eden Bakan diyor ki ‘Versek de öğrenciler yemeği beğenmez’ Çocuklara bir öğün yemeği çok gören iktidar deprem bölgesindeki özel okullara destek veriyor. Bu arkadaşlar bu öğrencilere kaç para veriyor? Erkek öğrencilere 90 lira, kız öğrencilere 100 lira. Çocuklar sabrederse ayda iki tost yiyebiliyor.”

Yusuf Tekin’in fon açıklamasına tepki

Milli Eğitim Bakanı Tekin’in “Öğretmenleri fonluyoruz” sözlerine tepki gösteren heyet konuya ilişkin de şunları kayda geçirdi:

“Bakan haklarıyla aldıkları maaşlar için ‘Biz öğretmenleri fonluyoruz’ diyerek öğretmenleri aşağılıyor. 1.2 milyon öğretmenin sorunlarını çözen bir yaklaşım yok. Öğretmenlik Mesleği Kanun Teklifi’ni bugün Meclis’te yeniden görüşmeye başlıyoruz.”

İBB ‘seferberlik’ başlattı

Tüm bunlar olurken İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) de Temiz Okul Projesi’ni hayata geçirdi.

Öğrencilerin sağlıklı bir ortamda öğrenim görmelerini teşvik etmeyi ve okul hijyenini artırmayı hedefleyen proje kapsamında görevlendirilen ekip sınıflardan ortak alanlara kadar okul binaların temizlik hizmeti sağlıyor.

İlk etapta 80 temizlik personeli görevlendirildi. Hafta içi dört mobil ekip ile öğrencilerin derste olduğu saatlerde ıslak zemin (WC) temizliği yapılıyor.

Bu çalışmayla günde 16, haftada 80 okulun ıslak zemin temizliği yapılacak. Geriye kalan altı mobil ekiple hafta içi ders saatleri dışındaki akşam vakitlerinde haftada 60 okula genel temizlik yapılacak.

Haftada 180 okula temizlik hizmeti verilecek

Hafta sonu 10 mobil ekibin tamamı okullarda genel temizlik yapmak için çalışmalarını yürütecek, her bir mobil ekip günde iki okulun temizliğini yapacak. Bu planlama ile haftada toplam 180 okula temizlik hizmeti verilecek.

Çocuklarımız temiz sınıflarda okusun diye her hafta 180 okulumuzu baştan sona temizliyoruz. Bunun için özel kurduğumuz mobil İBB Temiz Okul ekipleri İstanbul’un her ilçesinde hizmet veriyor. pic.twitter.com/clOrnkCI8j

— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) October 1, 2024

Siyasi kavgaya dönen temizlik sorununda yeni perde: ‘Okul müdürleri tehdit ediliyor’