Ne Ak Parti ne de CHP’de tablo değişti… Meclis’te yine kadının adı yok
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum yeni anayasa çalışmasında 50+1'in değişmesi, Erdoğan'ın üçüncü kez seçilebilmesi imkânı getirilmesi gibi maddeler olmadığını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Mehmet Uçum yeni anayasa çalışmasında cumhurbaşkanının yüzde 50 artı 1 oyla seçilmesinde bir değişiklik düşünülmediğini söyledi. Uçum Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı’na üçüncü kez aday olup olmamasına ilişkin de değişiklik yapılmayacağını belirtti: “Çünkü zaten meclis seçim kararı alırsa Erdoğan aday olabilir.”
12Punto yazarı Doğan Satmış’ın geçtiğimiz günlerde yazdığı “Saray neden Anayasa değişikliği istiyor?” başlıklı yazısı için açıklama yapan Uçum Erdoğan’ın üçüncü kez aday olmasında kritik rolün TBMM’de olduğunu belirterek “Çok önemli bir nokta gözden kaçıyor. Üçüncü dönem için yeni bir anayasaya ihtiyaç yok zaten. Eğer TBMM 2028 başlarında 360 milletvekili ile seçimlerin yenilenmesi kararı alırsa o zaman istisnai adaylık devreye girer ve Cumhurbaşkanı Erdoğan üçüncü dönem ve son kez aday olma hakkına sahip olur” dedi.
Uçum’un açıklamasına göre TBMM 2028 yılında 360 milletvekilinin oyuyla erken seçim kararı alırsa ve Erdoğan yeniden aday olup seçilirse 2033 yılına kadar görevde kalabilecek.
Fakat Cumhur İttifakı’nın hali hazırda 360 değil 313 milletvekili bulunuyor. İyi Parti’nin 44, DEVA’nın 15, Saadet ve Gelecek Grubu’nun ise 20 vekili var. Erdoğan bu partilerden destek aldığı takdirde üçüncü kez aday olabiliyor.
14 Mayıs’ta yapılan seçimlerin öncesinde de Ak Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın aday olup olamayacağı anayasa üzerinden tartışılmıştı. O dönem kıdemli hukukçular adaylık konusunu şöyle tartışmıştı:
Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu: TBMM bir erken seçim kararı alırsa elbette aday olabilir. İstisna geçerli. Anayasa TBMM bir erken seçim kararı almazsa aday olamaz diyor. Yoruma açık bir madde değil. Kendisine ve bilime saygısı olan herhangi bir akademisyenin tersini söylemesi mümkün değil.
Yargıtay Onursal Daire Başkanı Hamdi Yaver Aktan: Anayasanın 101. maddesinin ikinci fıkrasında “Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir” diye düzenleme var. Bu düzenleme daha sonra yapılan değişikliklerle olsa bile bir değişikliğe uğramadı aynı yerinde duruyor.
Anayasa hukukçusu Süheyl Batum: Cumhurbaşkanı üçüncü defa aday olamaz. Hukuken olamaz. Bir kişi iki defadan fazla seçilemez. Özetle; ya görev süresi normal şekilde biter ve Erdoğan bir daha cumhurbaşkanı olamaz, ya kendi seçimleri yeniler ve yine aday olamaz ya da muhalefete gel sen de beraber yapalım der, 360’ı bulur, erken seçime gidilir, o zaman Erdoğan yeniden aday olabilir. Başka bir yol yok.
Eski İstanbul Barosu Başkanı Turgut Kazan: “İki kez seçilebilir” kuralı değişmediğine göre cambazlıklarla hukuk ayaklar altına alınamaz. Bu cambazlıktır. Cumhurbaşkanı Erdoğan iki kez seçildi. Bir daha seçilemez. İstisnası var; erken seçim. O da Meclis tarafından erken seçim kararı alınırsa geçerli.