Van’da mazbata yüzde 55,5’la kazanan DEM’liye değil, yüzde 27 oy alan Ak Partiliye verildi, bütün Güneydoğu ayakta

Tam herkes ‘Türkiye huzur içinde ve büyük bir demokratik olgunlukla yerel seçimleri tamamladı’ derken Van’dan gelen bir haber ortalığı karıştırdı. Van’da yapılan seçimde Büyükşehir Belediye Başkanlığını yüzde 55,5 gibi ezici bir oyla kazanan DEM Partili Abdullah Zeydan için bir mahkemenin aldığı ‘Seçilme yeterliği yoktur’ kararı, İl Seçim Kurulu’nun onun yerine seçimde Zeydan’dan yarı yarıya daha az oy alan Ak Parti adayı Abdulahat Arvas’ı seçimin kazananı ilan etmesine ve başkanlık mazbatasını ona vermesine neden oldu. Bu olay üzerine Van’da halk sokağa döküldü, son derece tehlikeli sokak olayları başladı, polis belediyeye yürümek isteyen bir kalabalığı dağıtmak için biber gazı ve plastik mermi kullandı. Olayların DEM partinin ağırlıklı olduğu diğer Güneydoğu şehirlerine de yayılmakta olduğu görüldü. (Bu konudaki haberimizi bu linkten okuyabilirsiniz.) Olayların büyümesi üzerine güvenlik güçleri olağanüstü önlemler almaya başladı, Van’a giriş ve çıkış yasaklandı.

Geçmişte terör suçundan hüküm giyip hapis yatmış ve sonra da cezasını tamamlayıp çıkmış olan Abdullah Zeydan hapisten çıktıktan üç yıl sonra hukukta ‘memnu haklar’ olarak adlandırılan ve seçilme yeterliği de dahil haklarına yasal olarak kavuşmuştu. Bu durumu geçen yıl nisan ayında mahkemeye başvurup ‘Memnu hakları iade edilmiştir’ kararı alıp resmileştiren Zeydan Van’da Büyükşehir Belediye Başkanlığına başvururken bu mahkeme kararını da İl Seçim Kurulu’na sunmuş ve seçim kurulu da onun adaylığını uygun görmüştü. Ancak seçimden iki gün önce 29 Mart cuma günü akşam üstü Adalet Bakanlığı’nın talimatıyla savcılık bu mahkeme kararına itiraz etti ve alel acele toplanan mahkeme heyeti de Zeydan’la ilgili ‘memnu hakları iade’ kararını kaldırdı. Böylece Zeydan mahkeme eliyle bir anda seçilme yeterliğini kaybetmiş oldu. Bu karmaşık hukuki süreçle ilgili Caner Polat’ın haberini bu linkten okuyabilirsiniz.

Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı mührünün 245 binden fazla oy alan Abdullah Zeydan’a değil onun yarısından az, 120 bin oy alan Albulahat Arvas’a verilmesi, siyaset dünyasından da büyük tepki çekti.

DEM Parti Zeydan’ın memnu haklarının iadesi kararının iptaliyle ilgili süreci şöyle özetledi:

“29 Mart 2024 Cuma günü mesai bitimine beş dakika, seçime iki gün kala Adalet Bakanlığı idari bir karar ve yazıyla 2022 yılında memnu haklarını alan ve tüm yasal denetimlerden geçen Zeydan’ın memnu haklarına itiraz etmiştir. Yetkili savcılık talimat niteliğindeki bu idari itiraz yazısı üzerine kesinleşmiş memnu hakları iade eden mahkemeye yeniden başvurmuştur. Mahkeme aynı gün kesinleşmiş memnu hak kararını geri almış ve memnu hak talebini reddetmiştir. Karar henüz kesinleşmeden, yani itiraz ve temyiz hakkı kullanılmadan hemen YSK’ye bildirimde bulunmuştur.”

Zeydan’ın kazandığı seçimin elinden alınması hem Van halkının, hem partisi DEM’in hem de CHP’nin tepkisini çekti.  Konuyla ilgili sokakta açıklama yapan Zeydan da Van halkına ‘iradene sahip çık’ diye seslendi ve “Bu halkın iradesini ezerek o koltuğa oturmayı düşünenler buradan haykırıyorum eğer ben bunu kabul edersem şerefsizim. Her türlü sivil toplum örgütü, haysiyeti olan herkesin bu tuzağa, bu kumpasa karşı çıkması gerekiyor. Biz halkımızın iradesini her yerde savunacağız. Halkımıza çağrı yapıyoruz iradenize sahip çıkın” dedi.

CHP lideri Özgür Özel Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 31 Mart’taki balkon konuşmasına işaret etti ve seçim sonuçlarına saygılı davranacağını anlattığı cümlelerini önemsediğini söyledi. Şimdi Van’da yaşananları izleyen Özel “Orada öyle konuşup da sonra rakibinin üç katı kadar oy alan bir büyükşehir belediye başkanı varken ona tuzak kurup ikinci olana mazbatayı vermeye rezaletine kalkışırlarsa söylediği bütün sözler hükümsüz hale gelmiş olur” dedi.

İkinci olana mazbata verme rezaleti
Van halkının iradesini pusu kurmaktır.

Van halkının iradesine saygılı olmak hepimizin boynunun borcudur. pic.twitter.com/jRxz8Vo2qx

— Özgür Özel (@eczozgurozel) April 2, 2024

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu “Aynı örnekleri 2019 seçimlerinde Diyarbakır Bağlar ve diğer üç ilçede görmüştük. Bu kez Van Büyükşehir Belediye Başkanlığını gasp etmeye çalışıyorlar. Yargı ve YSK bu hukuksuzluğa alet ve aracı olmamalıdır. Pamuk ipliğine toplumsal bakışımızı dinamitleyecek bu girişim kabul edilemez. Tüm gücümüz ile karşı duracağız” diye konuştu.

CHP Genel Merkezi’nden yapılan açıklamaya göre ise; Özgür Özel, Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinde mazbatanın seçimi kazanan Abdullah Zeydan yerine ikinci gelen adaya verilmesi üzerine bir heyet görevlendirdi. Heyet, Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekilleri Sevda Erdan Kılıç, Sezgin Tanrıkulu ve Mahmut Tanal’dan oluşuyor.

Yine AkPartinin halk iradesine tahammülsüzlüğü, Belediye Başkanlığını kazanamamış adayına verme girişimi…
Aynı örnekleri 2019 seçimlerinde Diyarbakır Bağlar ve diğer üç ilçede görmüştük.
Bu kez Van Büyükşehir Balediye Başkanlığını gasp etmeye çalışıyorlat.
Yargı ve YSK bu… https://t.co/0kHQxndTE4

— Sezgin Tanrıkulu (@MSTanrikulu) April 2, 2024

Tepki açıklamaları gelirken Van halkı da belediyenin önüne yürümek istedi ama polisin biber gazlı ve plastik mermili müdahalesiyle karşılaştı.

Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Abdullah Zeydan ve beraberindeki partililere gaz bombalı müdahale edildi. pic.twitter.com/MOanTlqSXr

— Ruşen Takva (@RusenTakva) April 2, 2024

DEM Parti eş başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan da YSK önünde basın açıklaması yaptı. Burada konuşan Bakırhan “Bir günde örneğine çok rastlanan bir durumla karşı karşıyayız. Sadece bize uygulanan bugüne kadar uygulanmamış bir yöntemle gaspla karşı karşıyayız. Daha önce kayyumlar aracılığıyla yapılan bu darbe yargı eliyle, yasalarla yapılmaya çalışılıyor. Van’da Türkiye’de eşi benzeri görülmemiş bir oyla 14 oyla yerleşim yerlerinin tamamı alınmıştır. Belli ki bu birilerini rahatsız ediyor. Şimdi Adalet Bakanlığı eliyle halkın iradesi gasp edilmeye çalışılıyor. Bu bir siyasi darbedir. Kürt halkının iradesine kayyumların sonucunu gördük. Kaybeden kayyum zihniyeti oldu. Belediyelerimizde tüm kayyumları gönderdiler. Toplumun iradesi kayyum atamakla değiştirilemiyor. Zeydan başkanımız başvurmuştur İl Seçim Kurulu tarafından başvurusu kabul edilmiştir. YSK sonuçları açıklarken kendisini aday göstermiştir engel olmamıştır. İki günlük itiraz sürecinde de kimse itiraz etmemiştir. YSK’nın onayıyla birlikte adaylık süreci tamamlanmıştır. Bu durum sadece DEM Parti’nin sorunu değil. İçinde demokrasi kırıntısı kalmış herkesin sorunudur” dedi.

‘Bu kumpası önceden hazırlamışlar’

Hatimoğulları da “Van’da 14 belediyenin tamamını alan Türkiye’de eşine rastlanmamış bir başarı sağlanmıştır DEM Parti tarafından. Bu başarıdan hazmetmeyenlerin, bu başarının olacağını tahmin edenlerin evveliyatında bu kumpası hazırladıklarına kanaat getiriyoruz. Çağrımızı yineliyoruz: Sözünüzün arkasında durun ey Erdoğan, halkın iradesine saygı göstereceğim dediniz, saygı gösterin. Konya seçmeniyle Van seçmeni arasında nasıl bir fark vardır? Bu siyasi darbeye Türkiye halkları asla geçit vermeyecek. İki dönem haksız şekilde kayyum atayarak halkın iradesini yok sayan, Kürde sen kendini seçemezsin diyen anlayış böyle hukuk numaralarına başvuruyor. İktidar bir hezimet yaşamıştır, bunun intikamını DEM Partililerden almaya kalkışırsa büyük yanılır. Kayyumcu siyasetin soncudur bu zihniyet” diye konuştu.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu da sosyal medya hesabından açıklama yaptı ve “Hukukçuların bütünüyle hukuk dışı buldukları bir karar gerekçe gösterilerek Van Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen DEM Parti adayına mazbatasının verilmemesi Van halkının iradesini tanımamaktır. Bu kabul edilemez. Seçimlerin siyasi maksatlı yargı kararlarıyla gölgelenmesine karşı hep birlikte tepki göstermek ve demokrasiden yana tavır almak zorundayız. Milli iradenin üstünlüğü Cumhuriyetimizin temel değerlerinden biridir. Hükümeti ve mahkeme heyetlerini, son yıllardaki tavırları artık terk edip, asıl ve en büyük irade olan halk iradesine saygı duymaya davet ediyorum” dedi.

Hukukçuların bütünüyle hukuk dışı buldukları bir karar gerekçe gösterilerek Van Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen DEM Parti adayına mazbatasının verilmemesi Van halkının iradesini tanımamaktır. Bu kabul edilemez. Seçimlerin siyasi maksatlı yargı kararlarıyla gölgelenmesine…

— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) April 2, 2024

Demirtaş’tan Erdoğan’a Van çağrısı

Tutuklu eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Van Büyükşehir Belediyesi’nde Zeydan Karalar’ın yüzde 55 oy almasına rağmen belediye mazbatasının Ak Partili adaya verilmesine ilişkin, cezaevinden mesaj gönderdi. Demirtaş mesajında, yakın zamandaki açıklamasıyla çözüm sürecinin de birincil muhatabı olarak gösterdiği Cumhurbaşkanı Erdoğan’a seslenerek, bu yanlıştan dönülmesini istedi.

Demirtaş’ın açıklaması şöyle:

“Sayın Cumhurbaşkanı’na seslenmek istiyorum. Seçim gecesi halkın iradesine saygı duyacağınızı ve mesajı aldığınızı belirtmiştiniz. Van’da yaşananlar sizin bu mesajlarınızla uyumlu değil maalesef. Halkın iradesine saygı duymak bu şekilde olmaz. Bunu halk da Hak da kabul etmez. Bu gidişata daha en başından dur demenizi bekliyoruz. Tüm sorunların diyalog ve karşılıklı güven çerçevesinde çözümüne dönük iradeyi boşa çıkaran bu hukuksuz girişime, ülkenin Cumhurbaşkanı olarak dur demenizi bekliyoruz.

Van halkı başta olmak üzere tüm halkımızı, demokrasi yanlısı tüm güçleri, siyasi partileri bu hukuksuzluğa karşı durmaya çağırıyoruz. Zaman gerilim, çatışma zamanı değil, barışı inşa etme zamanıdır. Tüm siyasetçiler ve ülkeyi yönetenler Kürt halkının bu sesini duymalıdır. Halkımız, baskılara karşı sonuna kadar iradesine sahip çıkacaktır.

Van halkımız başta olmak üzere tüm halkımıza dayanışma dileklerimizi, sıcak selam, sevgilerimizi gönderiyor, özgür yarınlarda görüşebilmeyi diliyoruz.”

Van’daki tansiyon diğer şehirlere sıçradı: Gözaltılar ve yeni yasaklar

Van’daki hukuk skandalının özeti: 360 gün sonra ‘sehven’ deyip başkanlığını aldılar

DEM Parti kayyım atanan belediyelerin neredeyse tamamını geri kazandı