Salih Özcan: 6-1’lik maç içimde bir yara
Avrupa Şampiyonası bugün Almanya -İskoçya karşılaşmasıyla başlayacak. Turnuvaya damga vuran birçok futbolcunun yolu Türkiye'den geçti. Schumacher'den Hagi'ye; Kuntz'dan Olsen'e Avrupa Şampiyonası'nda iz bırakanlar...
Avrupa Şampiyonası ile futbolumuza giren yabancılar arasındaki ilk kesişme için arşivleri taradığımızda karşımıza Kalman Meszöly ismi çıkıyor. 1964 yılındaki turnuvada Macaristan Milli Takımı’nda forma giyen Meszöly, 1985’te A Milli Futbol Takımı’nın başına geçti. Macar futbol insanı ayrıca ülkemizde Fenerbahçe ve Altay’ı da çalıştırdı.
1980’lerle birlikte Avrupa Futbol Şampiyonası’nda boy gösteren isimler ligimizde de oynamaya başladılar. 1984 Avrupa Şampiyonası’nda Yugoslavya’nın kalesini koruyan Zoran Simovic turnuvanın ardından Galatasaray’a transfer oldu ve yıllarca sarı-kırmızılıların file bekçiliğini yaptı. Aynı turnuvada Fransa formasını terleten Didier Six ise 1987-1988 sezonunda Galatasaray’a geldi. Türk vatandaşlığına geçerek Dündar Siz adını alması uzun süre gündemde kaldı. Euro 1984’te oynayıp yolu memleketimize düşenler arasında Romanya’nın ve Galatasaray’ın efsanesi Gheorghe Hagi de var.
Avrupa Şampiyonası görüp Türkiye’de oynayanlar kategorisinde en kıdemliler iki file bekçisi. 1980’de Batı Almanya’nın kalecisi olan Harald Schumacher 1988’de Fenerbahçe’ye geldi. Aynı şampiyonada Belçika’nın file bekçiliğini yapan Jean Marie Pfaff ise 1989-1990 sezonunda Trabzonspor’da oynadı. İki kaleci de ülkemizdeki takımlarında kaptanlık yaptı.
Futbol endüstrimizin büyümesi ve yabancı kontenjanının artmasıyla 1990’lardan itibaren daha fazla ecnebi krampon Türkiye’nin yolunu tutarken, Avrupa Şampiyonası deneyimi yaşamış isimlerin futbol sahalarımızdaki sayısı da hızla çoğaldı. 1990’larda özellikle Bulgaristan ve Romanya milli takımlarıyla turnuvada yer alan isimler ön plandaydı. 2000’lerde Hollandalı ve Portekizliler moda oldu. Bu iki ülkenin elit topçuları ülkemizde futbol oynadı.
İsim | Katıldığı turnuvalar | Türkiye’deki kulübü |
Frank de Boer | (1992, 2000 2004) | Galatasaray |
Peter van Vossen | (2000) | İstanbulspor |
Pierre van Hooijdonk
|
(2000, 2004) | Fenerbahçe |
Wesley Sneijder | (2004, 2008 2012) | Galatasaray |
Robin van Persie | (2008, 2012) | Fenerbahçe |
Nigel de Jong | (2008, 2012) | Galatasaray |
Dirk Kuyt | (2008, 2012) | Fenerbahçe |
Gregory van der Wiel | (2012) | Fenerbahçe |
Patrick van Aanholt | (2020) | Galatasaray |
Wout Weghorst | (2020) | Beşiktaş |
İsim | Katıldığı turnuvalar | Türkiye’deki kulübü |
Dimas | (1996, 2000) | Fenerbahçe |
Abel Xavier | (2000) | Galatasaray |
Simao |
(2004, 2008) | Beşiktaş |
Bruno Alves | (2008, 2016) | Fenerbahçe |
Raul Meirelles | (2008, 2012) | Fenerbahçe |
Nani | (2008, 2012, 2016) | Fenerbahçe, Adana Demirspor |
Ricardo Quaresma | (2008, 2012, 2016) | Beşiktaş, Kasımpaşa |
Pepe | (2008, 2012, 2016, 2020) | Beşiktaş |
Hugo Almeida
|
(2008, 2012) | Beşiktaş |
Jose Bosingwa | (2008) | Trabzonspor |
Fernando Meira | (2008) | Galatasaray |
Eduardo Carvalho | (2012, 2016) | Başakşehir |
Miguel Lopes
|
(2012) | Akhisarspor, Kayserispor |
Joao Pereira
|
(2012) | Trabzonspor |
Sergio Oliveira
|
(2020)
|
Galatasaray
|
Gelelim Avrupa Şampiyonası’nda mutlu sona ulaşıp yolu Türkiye’ye düşenlere. Oyuncular kategorisinde karşımıza çıkan ilk isim 1980’de Batı Almanya ile şampiyonluk yaşayan Harald Schumacher. Son şampiyonlar ise pandemi nedeniyle bir yıl rötarlı oynanan Euro 2021’de İtalya ile zafere ulaşan Leonardo Bonucci ile Salvatore Sirigu.
İsim | Ülkesi | Turnuva | Türkiye’deki kulübü |
Harald Schumacher | Batı Almanya | 1980 | Fenerbahçe |
Didier Six | Fransa | 1984 | Galatasaray |
Lars Olsen
|
Danimarka | 1992 | Trabzonspor |
Bent Christensen | Danimarka | 1992 | Gençlerbirliği |
Stefan Kuntz
|
Almanya | 1996 | Beşiktaş |
Nicolas Anelka | Fransa | 2000 | Fenerbahçe |
Daniel Güiza | İspanya | 2008 | Fenerbahçe |
Alvaro Negredo | İspanya | 2012 | Beşiktaş |
Juan Mata
|
İspanya | 2012 | Galatasaray |
Bruno Alves
|
Portekiz
|
2016 | Fenerbahçe |
Pepe | Portekiz | 2016 | Beşiktaş |
Nani | Portekiz | 2016 | Fenerbahçe, Adana Demirspor |
Ricardo Quaresma
|
Portekiz
|
2016 |
Beşiktaş, Kasımpaşa
|
Eduardo Carvalho | Portekiz | 2016 | Başakşehir |
Leonardo Bonucci
|
İtalya | 2020 | Fenerbahçe |
Salvatore Sirigu | İtalya | 2020 | Karagümrük |
İlki 1960’da düzenlenen Avrupa Şampiyonası’nda şampiyonluk kazanan altı teknik direktör ülkemizde çalıştı. İlk konuğumuz Jupp Derwall’di. 1980’da Batı Almanya’yı mutlu sona ulaştıran başarılı çalıştırıcı 1984’te Galatasaray’ın başına geçti. Sarı-kırmızılı takımı 14 yıl aradan sonra lig şampiyonu yaparken, futbolumuzda da dönüşümün öncüsü oldu. Son Avrupa Şampiyonası’nda kupanın sahibi olan İtalya’nın başındaki Roberto Mancini de Galatasaray’da görev yaptı.
İsim | Ülkesi | Turnuva | Türkiye’deki kulübü |
Jupp Derwall | Batı Almanya | 1980 | Galatasaray |
Roger Lemerre | Fransa | 2000 | Ankaragücü |
Luis Aragones | İspanya | 2008 | Fenerbahçe |
Vicente del Bosque | İspanya | 2012 | Beşiktaş |
Fernando Santos | Portekiz | 2016 | Beşiktaş |
Roberto Mancini
|
İtalya | 2020 | Galatasaray |
Euro 2004’te rakip fileleri beş kez havalandırarak gol kralı olan Çek futbolcu Milan Baros, Galatasaray ve Antalyaspor’da oynadı. Euro 2012’de üç golle en golcüler arasında yer alan Alman Mario Gomez Beşiktaş’ta, İtalyan Mario Balotelli ise Adana Demirspor’da forma giydi. Baros ve Gomez’in turnuva tarihinde toplamda beşer golleri var. Geride kalan sezonda Fenerbahçe’de top koşturan İtalyan Leonardo Bonucci organizasyon tarihinde iki finalde oynayan 24 futbolcudan biri. 2020 finalinde İngiltere ağlarını havalandıran Bonucci, 34 yıl 71 günle final maçlarının en yaşlı golcüsü. Türkiye’ye gelen oyuncular içinde turnuvanın final müsabakalarında gol atan diğer oyuncu ise Galatasaray formasıyla izlediğimiz İspanyol Juan Mata. Beşiktaş’ta oynayan Portekizli Pepe, Kasımpaşa kalesini koruyan İsveçli Andreas Isaksson, Galatasaray ve Antalyaspor’da oynayan Alman Lukas Podolski, Beşiktaş forması giyen Hırvat Domagoj Vida finallerde dört kez yer aldılar.
Başarıların, etkileyici istatistiklerin yanında hüzünlü öyküler de var Avrupa Şampiyonası ve bizim yabancılar tarihinde. 2012’de Çek Cumhuriyeti kadrosunda yer alan Frantisek Rajtoral , Gaziantepspor’da oynarken girdiği psikolojik bunalım neticesinde 2017’de Gaziantep’te intihar etti. Euro 2016’da Çek Cumhuriyeti ile şampiyonada yer alan Josef Sural, Alanyaspor’da oynarken 2018’de Kayserispor deplasmanı dönüşü 6 futbolcu arkadaşıyla kiraladıkları minibüsün kaza yapması sonucu hayatını yitirdi. 2008’de Almanya’nın kadrosunda yer alan Robert Enke sadece bir maçta sarı-lacivertlilerin kalesini korumuştu. Enke, 2009’da Almanya’da yaşamına son verdi.
Bugüne dek Avrupa Şampiyonası’nda yer alıp Türkiye liglerinde de oynayan yabancılar listesinde Rumenler 19 futbolcu ile ilk sırada. Euro 2024’e ligimizden gidecekler içinde de en yüksek sayı yine Rumenlere ait. Süper Lig kulüplerinden EURO 2024’te forma giyecek yabancı futbolcular şunlar…
İsim | Kulübü | Ülkesi |
Dominik Livakovic | Fenerbahçe | Hırvatistan |
Dusan Tadic | Fenerbahçe | Sırbistan |
Sebastian Szymanski | Fenerbahçe | Polonya |
Florin Nita | Gaziantep FK | Romanya |
Deian Sorescu | Gaziantep FK | Romanya |
Denis Draguş | Gaziantep FK | Romanya |
Rey Manaj | Sivasspor | Arnavutluk |
Ernest Muçi | Beşiktaş | Arnavutluk |
Adam Buksa | Antalyaspor | Polonya |
Krzysztof Piatek | Başakşehir | Polonya |
Alexandru Cicaldau | Galatasaray (Konyaspor kiralık) | Romanya |
Jure Balkovech | Alanyaspor | Slovenya |
20 Ekim 2024 - Kırmızı-beyaz-siyah bir Anadolu hikayesi
13 Ekim 2024 - Lejyonerlerin tarihçesi: Dalgakıran, bombacı ve Sabri Mahir’in film gibi öyküsü
8 Ekim 2024 - Şampiyonlar Ligi müziği bu kez Galatasaray’ın kadınları için çalıyor
9 Ağustos 2024 - ‘Süper’ kolay olunmuyor! 67 yıllık harika hikayede yeni sayfa