Lüks markalar irtifa kaybederken Prada nasıl ayakta kaldı?
Soykırımda yaşadıklarını kitap ve film yerine TikTok’ta anlatıyor
Tova Friedman, Yahudi Soykırımı'ndan kurtulan isimlerden biri. Toplama kampında geçen çocukluğunu sadece torunu Aron Goodman'a anlatmıyor. Antisemitizme karşı koymak, Yahudi Soykırımı konusunda bilinç oluşturmak için gençlerin uğrak yeri TikTok'ta da anlatıyor.
Tova Friedman ve kendisini TikTok'ta içerik üretmeye başlatan torunu Aron Goodman. Tova Friedman çocukluğu Auschwitz toplama kampında geçmiş, hayatta kalan bir kadın. Yahudi mahallesinde büyüyen ve çocukluk yıllarında bir yıldan fazla bir süreyi Nazi toplama kampında tutuklu olarak geçiren Friedman, 11 yaşında Amerika Birleşik Devletleri’ne geliyor. O yıllarda yeni geldiği ülkede pek çok şeye alışmak zor oluyor ancak onu en çok da akranları şaşırtıyor. Çünkü toplama kampı anılarının, arkadaşlarında bir karşılığı yok. Onlar yaz tatillerini, eğlenceli çocuklarını anlatırken Friedman duyduklarına inanamıyor. “Benim yaşadıklarımı, tüm dünya yaşıyordu diye düşünüyordum” diyor.
Friedman’ın bu hikayesini pekala bir filmde izleyebilir ya da bir kitapta okuyabilirdik. Zira sinema ve edebiyat tarihi Yahudi Soykırımı ve Auschwitz toplama kamplarındaki hayatları ele alan onlarca yapıtla dolu. O filmleri hala izliyor, kitapların satırlarını çizerek okuyoruz fakat artık yeni bir mecramız daha var. Aron Goodman da büyükannesi Tova Friedman’ın, Auschwitz toplama kampında geçen bir çocukluk yıllarındaki anılarını ve hikayesini anlatmak için bu yeni mecralardan birini tercih ediyor: TikTok’u. Aron Goodman ve büyükannesi Tova Friedman TikTok maceralarını anlatıyorlar.
Antisemitizm ile TikTok’tan mücadele
Günümüzün yeni trend ve gündem belirleyicisi TikTok, pek çok kullanıcının kendi hikayelerini anlatmaya başladığı sosyal bir toplama alanı aslında. Kimi zaman bir günlük oluyor, kimi zaman bir anı defteri… Aron Goodman anı defteri gibi kullananlardan. Büyükannesinin hikayelerini dinleyerek büyüyen Goodman, yaklaşık bir yıl önce bu anıları başkalarıyla da paylaşmak istiyor ve rotasını TikTok’a kırıyor. Anıları paylaşmak temel motivasyonu olsa da esas amacı, son yıllarda artan antisemitizme bir yanıt vermekmiş: “Sosyal medyada çok fazla antisemitizm olduğunu ve okulumdaki Holokost (Yahudi Soykırımı) müfredatının yeterli olmadığını fark ettim.”
@tovafriedman #answer to @to swag Tattooing a 5-year-old. The woman was also a prisoner, who didnt want to do it. She was killed after she was done with everyone. This was the reality only 78 years ago. #survivor #trut #storytime #poland #strongerthanhate #child #childhood #fyp #foryou #xyzbca @
Önce YouTube’da yayınladığı bir kısa film ile büyükannesinin hikayelerini anlatmaya başlayan Aron Goodman, videoyu TikTok’a da yükleyince ilginin arttığını fark etmiş. TikTok’un etkileşime olanak veren kullanım şekli, insanların Tova Friedman’a sorular sormasına böylece daha fazla hikaye öğrenilmesine vesile oluyor.
İkilinin açıklamalarına göre, TikTok takipçileri, Friedman’a bir sürü soru soruyor ve özellikle dövme hakkında daha fazla şey öğrenmekle ilgileniyormuş. Aron, birçok insanın konuya ilgisi olduğunu ve daha fazlasını öğrenmek istediklerini söylüyor. Tüm bu süreçte önceliklerinde biri de büyükannesi Friedman’ı olumsuz yorumlardan ve nefret söyleminden korumak.
@tovafriedman #answer to @CHICKENMCMUGGET We never knew who she met, because she never saw faces. Odds are, she didn’t meet Hitler, but probably did meet Megele during selections — we’ll never know. She was 5 years old, and was at the German Sheppard’s heights, but never looked at the soldiers’ faces. Her mother was wise and instrumental in her survival. #shoah #survivor #historytruth #storytime #poland #daughterofauschwitz #fyp #foryou #continue #herstory #tovafriedman #memory #serious
Friedman videolarda kimi zaman kamplarda mahkumların numaralarını belirlemek için yapılan dövmelerle ilgili soruları yanıtlıyor. En ilginç videolardan birinde kampta geçirdiği dönemde Hitler ile tanışıp tanışmadığını sorusuna yanıt veriyor Friedman. Yanıtı biz aktaralım. Muhtemelen, Hitler ile tanışmadı. Ancak tanışmış olsaydı da bunun bilinemeyeceğini söylüyor. Çünkü orada karşıdakinin yüzüne doğrudan bakmak ve göz teması kurmanın muhtemel tek bir sonu varmış: Öldürülmek. Bu nedenle birini gördüğü zaman gözlerini bel hizasından yukarı kaldırmadığını anlatıyor.
Böylesine travmatik anıları anlatmanın zorlayıcı bir yönü olduğunu da söylüyor ikili. Friedman bazen anılarını anlatmanın kendisini yorduğunu söylese de devam etmeye kararlı. Naziler ve Holokost deneyimlerini paylaşmaya devam etmenin önemli olduğunu düşünüyor. Bu nedenle de hikayesini olabildiğince uzun süre paylaşmayı umuyor.
Oyunlar ve Bulmacalar