Erdem Can: Türk basketbol tarihinin en başarılı antrenörü Ergin Ataman
Anadolu Efes’e 2 Euroleague şampiyonluğu kazandıran Ergin Ataman, bu sezon Avrupa'da son maçına çıktı. Sözleşmesi sezon bitecek Ataman'ın "Kimse senin dalgalarla nasıl boğuştuğuna bakmaz, gemiyi limana getirip getirmediğine bakar" sözleri sanki takıma veda gibiydi.
“Benim için zor, hüzünlü ve anlamlı bir maç olacak. Kimse senin dalgalarla nasıl boğuştuğuna bakmaz, gemiyi limana getirip getirmediğine bakar.”
Bu sözler Ergin Ataman’ın Monaco maçı öncesinde açıklamalardan ufak bir kesit. Sezon başında Will Clyburn’ü transfer ederek Avrupa basketbolunun gördüğü en yetenekli kadrolardan birine dönüşen Anadolu Efes, yeteneği takım oyunuyla birleştiremedi. Efes, 5 senelik rüya gibi bir yolculuğun sonuna geldi ve play-off dışında kalarak gözünü lige çevirdi. Takım içindeki uyumsuzluklar bir yana Koç Ergin Ataman’ın da sözleşmesi sona erecek isimlerden biri olması sezonun gidişatında hikayeyi bambaşka bir noktaya getirdi. Ataman’ın sözünü ettiği dalgalar gemiyi öyle bir savurdu ki Avrupa’da dibe vuruldu.
2018-19 sezonunun başında Türk basketbolu, EuroLeague dörtlü finaline üst üste 4 sezon boyunca takım göndermiş, sarı-lacivert renkler bayrağı dimdik taşımıştı. Ancak yeni sezon yepyeni bir hikayenin başlangıcı demekti. Bu hikayede en çok sözü geçecek takımlardan biri de bir önceki sezonu sonuncu tamamlayan Anadolu Efes olacaktı.
Efes sezona, birkaç yıl sonra tüm takımların benzerlerini yaratmaya çalışacağı Shane Larkin-Vasilije Micic gard ikilisiyle başladı. Bu ikili yalnızca 2018-19 sezonunun değil, sonraki birkaç sezonun da hikayesini yazacaktı. Bir önceki sezonun sonuncusu, 2018-19 sezonunun sonu geldiğinde birkaç sezondur hem ligi hem Avrupa’yı domine eden Fenerbahçe Beko’yu saf dışı bırakarak EuroLeague’de finale kaldı. Sezon sonunda lig şampiyonu unvanını alacak Efes, EuroLeague finalinde ise görece tecrübesizliğine yenik düştü ve CSKA Moskova’ya yenilerek ikincilik şiltiyle yetindi.
2019-20 sezonu ise tarihin en büyük dramlarından birine ev sahipliği yaptı. Shane Larkin’in ilk sezonun sonlarına doğru üzerinden attığı uyum sorunları, ikinci sezonda rekorlarla birleşti. Amerikalı, Bayern Münih’e attığı 49 sayıyla EuroLeague’in bir maçta en çok sayı atan oyuncusu oldu. Ergin Ataman, arka alanda Micic-Larkin’le olağanüstü bir ikili yaratmıştı. Onların sıkıştığı anlarda da takımın saha içindeki koçu Krunoslav Simon sahneye çıkıyordu. Sahada durdurulması mümkün görünmeyen Efes’in önünü kesen unsur pandemi oldu. Koronavirüs salgını sonrası EuroLeague’de beyaz sezon ilan edildi.
2020-21 sezonunda, yarattığı inanılmaz taraftar atmosferinden yoksun olan Anadolu Efes için bu durum engel teşkil etmedi. Her ne kadar ritim, bir önceki sezon kadar göz alıcı olmasa da Efes kendini bir şekilde finale attı ve finalde olağanüstü yatırımı, koç Sarunas Jasikevicius yönetiminde yenilenen kadrosuyla Barcelona’yla karşılaştı. Maçtan 86-81 galip ayrılan Efes, tarihindeki ilk EuroLeague şampiyonluğunu elde ederken Ergin Ataman da aynı şekilde koç olarak ilk EuroLeague zaferini yaşadı. Ligde Fenerbahçe’yle final serisi oynayan takım, üst üste ikinci şampiyonluğuna 3 maç sonunda ulaştı. Maçların sonuçları, iki takım arasında açılan farkı kanıtlar nitelikteydi: 111-71, 95-73, 93-66…
2021-22 sezonunda yatırımı kısmayan ve kadronun iskeletini koruyan Efes, zar zor girdiği play-offlarda sağlıklı kalmayı başardı ve bir başka olağanüstü yatırım yapan ekip Milano’yu saf dışı bırakarak kendini Final Four’a attı. Final Four’da önce Olympiakos’u Vasilije Micic’in son saniye üçlüğüyle eleyen Efes, yakın tarihin belki de en enteresan finallerinden birinde Real Madrid’i 58-57 ile geçti ve üst üste ikinci kez zafere uzandı. Vasilije Micic, üst üste ikinci kez F4 MVP’si oldu.
Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi sonrası EuroLeague’den ihraç edilen Rus takımlarından ayrılan yıldız oyuncuların akıbeti merak ediliyordu. Bu oyunculardan belki de en değerlisi Will Clyburn, şampiyonluk hediyesi niteliğinde bir transferle Anadolu Efes’e katıldı. Efes, artık 2022-23 sezonu için en korkutucu takımlardan biri olmuştu ancak evdeki hesap çarşıya uymayacaktı.
Öncelikle haziran ayında Fenerbahçe Beko’ya final serisini kaybeden Efes, ilk dalgayı yemiş oldu. Ertesi sezona son derece ritimsiz, sakatlıkların pençesinde başlayan Ergin Ataman’ın öğrencileri kalesi niteliğinde 15 bin kişiye oynadığı Sinan Erdem’de sürpriz mağlubiyetler almaya başladı. 2020-21 sezonundaki bir Zenit maçı sonrası Ataman’ın Vasilije Micic’le alakalı “Micic bu kadar top kaybı yaparken maç kazanamayız” açıklaması belki de üst üste iki kez F4 MVP’si seçilecek oyuncusunu kamçılamıştı. Ergin Ataman, yenilgilerden sonra oyuncuları kamuoyunun önüne atan açıklamalar yaptı. Önceki sezonlarda basketbolcuları pozitif etkileyen bu davranış bu kez karşılık bulamadı.
Her sezonun hikayesi gibi her oyuncunun bu tarz yorumlara bakışı da farklı olabiliyor. Zira Achille Polonara ve Ante Zizic gibi yeni transferler yeterli katkıyı veremedi. Sahada performansı yükselmeyen oyuncular, uzun pozisyonunda Efes’in fazlasıyla zorlanmasına yol açtı. Clyburn’ün transferiyle güçlenen kadro arka planda da bir türlü uyum yakalayamadı. Belki de saha içi koçu Krunoslav Simon’un ayrılığı hem Ataman’ı hem de Larkin-Micic ikilisini olması gerekenden fazla etkiledi.
Kesin olan şu ki ezeli rakip Fenerbahçe Beko Dimitris Itoudis’le beraber yeni bir yolculuğa çıkarken, gemiyi bu kez dev dalgaları aşıp limana yanaştıramayan Ergin Ataman için yolun sonuna geliniyordu. Kaderin cilvesi midir bilinmez, Efes’in bu görkemli ve inişli çıkışlı yolculuğuna noktayı koyan 103-86’lık skorla Fenerbahçe Beko oldu. EuroLeague’in 33. haftasında Ataşehir’de oynanan maç, play-off bileti mucizelere kalan Anadolu Efes için son hançerdi. Fenerbahçe kendi play-off yolunu sağlama alırken Anadolu Efes’e yolun sonunu gösterdi.
Sezonun sonu yaklaşırken hem Anadolu Efes hem de Ergin Ataman için çeşitli söylentiler ortaya çıktı. Ergin Ataman, Panathinaikos’la olan görüşmesi konusunda basın mensuplarından gelen soruya herhangi bir yalanlama yapmadı. Anadolu Efes’in ise an itibarıyla boşta olan eski Real Madrid koçu Pablo Laso’yla görüştüğü iddiaları daha sesli dillendirilmeye başladı.
Sonuç olarak Anadolu Efes, Avrupa basketbolunda uzun sürece hatırlanacak bir hikayeye imza attı. Bu hikayenin baş yazarı da elbette Ergin Ataman’dı. Ancak gelinen noktada hikaye mutlu sonla bitmeyecek gibi gözüküyor. Ergin Ataman’ın da dediği gibi bir çok badire atlatan gemi bu kez ters yüz oldu. Gözüken Anadolu Efes’in yeni bir kaptan, Ergin Ataman’ın yeni bir gemi arayacağı. Ama basketbolu güzel yapan her ihtimale açık olması. Bakarsınız Ergin Ataman, eski gemisiyle yeni seferlere yelken açar.
2x EuroLeauge şampiyonu
2x Basketbol Süper Ligi şampiyonu
2x Türkiye Kupası şampiyonu
3x Cumhurbaşkanlığı Kupası şampiyonu