Ve Hollywood’da yazarlar greve çıktı: Stüdyoların B planı ise yapay zekaya senaryo yazdırmak

Yaklaşık 15 ün önce 10 Haber’de Hollywood’un grev hazırlığında olduğunu duyurmuştuk. Amerikan Yazarlar Birliği (WGA); Disney, Netflix Warner Bros. ve Discovery’nin dahil  olduğu birçok Hollywood stüdyosunu temsil eden Sinema ve Televizyon Yapımcıları Birliği (AMPTP)) anlaşamadı ve yazarlar greve çıkma kararı aldı.

WGA yaşananları önceden öngörüp üyelerine grev kararını onaylayıp onaylamadıklarını sormuş, yüzde 98’lik evet oranıyla birlik üyelerinden greve çıkma yetkisi alınmıştı. Yazarlar birliği bu kararla son bir kez Sinema ve Televizyon Yapımcıları Birliği ile masaya oturdu. Taraflar arasında anlaşma sağlanamayınca da masadan grev kararı çıktı. Amerikan Yazarla Birliği “Adil bir anlaşma yapma niyetiyle müzakere etmemize rağmen yazarların karşı karşıya olduğu kriz göz önüne alındığında, stüdyoların verdiği yanıtlar tamamen yetersiz kaldı” diyerek grev kararını duyurdu.

“Writers are the backbone of this industry. Nothing gets made without us,” @BisHilarious on @democracynow #WGASTRIKE #WGAstrong #1u https://t.co/RVYjpGWTcT

— Writers Guild of America West (@WGAWest) May 2, 2023

Yazarlar için varoluşsal bir kriz

Taraflar arasındaki anlaşmazlığın sebebi ücret anlaşmazlığı ya da emeklilik ve sağlık fonu gibi konularda stüdyoların daha fazla katkı sunmasının ötesinde. Stüdyolar yazarları tamamen serbest meslek erbabına dönüştürmek istiyor ve yazarların kazanılmış haklarını görmezden gelerek onlarla birlik teamüllerini hiçe sayıp proje başına anlaşma yapmak istiyor. Bu da stüdyolara yazarları 7/24 saat çalıştırma olanağının kapısını aralayacak. Bunun için Amerikan Yazarlar Birliği  bu grevi ‘yazarların karşı karşıya olduğu varoluşsal kriz’ aşmak için kullanmak istiyor.

Bu konuda stüdyoların bir B planı var. Stüdyolar yapay zekaya senaryo yazdırarak, yazarları dize getirebileceklerini düşünüyorlar. Yazarlar birliği de senaryo yazımında yapay zekanın kullanılmasının tamamen yasaklanmasını talep ediyor. Lakin bu talep Sinema ve Televizyon Yapımcıları Birliği tarafından reddediliyor. Yani bu grev bir anlamda yazarlar ve senaristler için varoluş mücadelesinin yansıması. Bu anlamda 2000’li yıllardan sonraki iki greve de hiç benzemiyor.

Members picketing at Paramount today #WGAStrike pic.twitter.com/EBrxSaaAsA

— Writers Guild of America West (@WGAWest) May 2, 2023

Önce talk şovlar etkilenecek sonra da diziler

Peki bu grev ve dizi dünyasını nasıl etkileyecek? İlk etkiler talk şovlarda görülecek. Stephen Colbert, Jimmy Fallon, Jimmy Kimmel gibi isimlerin sunuculuğunu üstlendiği şovların grev süresi uzaması halinde ekrana veda edebileceği düşünülüyor.

Haftalık dizilerde seyirciler daha önce çekilen stok bölümleri izledikten sonra grevin etkisini görecekler. Stok bölümler sayesinde bazı diziler sezon finali yapabilirler. Ama grevin sürmesi halinde dizilerin yeni sezonları için tehlike çanları çalacaktır. Lakin yazarların varoluş mücadelesine sendikalı oyuncuların destek verme ihtimali var ki, iş bu noktaya gelirse kriz daha da derinleşebilir.

Senaryosu yazılmamış filmlerin hiç şansı yok

Sinema dünyasında ise hali hazırda senaryoları yazılmış filmlerin çekiminde bir sıkıntı olacağı düşünülmüyor. Ama senaryosu yazılmamış proje aşamasındaki filmler için yönetmenlerin sete çıkma ihtimali mümkün görünmüyor.

Yazarlar en son 15 yıl önce, 2007’de greve çıkmış 100 gün süren grevin sinema endüstrisine maliyeti 2.1 milyar dolar olmuştu. Ama asıl olarak 2000’lerin başında yaşanan grev Hollywood’un dengesini bozmuş, sinema endüstrisinin farklı bir şekilde yol almasına neden olmuştu. Fakat bu sefer stüdyoların ve dijital platformların bir filmin temel hak sahibi olan senaristlerin varlığına yönelik tehlikeli hamlesi söz konusu. Eğer anlaşma sağlanamazsa sinema dünyasında telafisi güç yol yaşanacağını tahmin etmek de zor değil.

Hollywood grev hazırlığında